Alles werkt, al raakte het toilet afgelopen weekeinde al een keer verstopt. Het werk heet America.
Cattelan heeft een precieze kopie gemaakt van de wc's van het museum (van die Amerikaanse met zo'n grote plas water), van 18-karaats goud. Het is een mooi ding, alleen al door de combinatie van het dure materiaal en wat je op een wc doet. Een beetje Duchamp en een beetje Wim T Schippers.
De pot had in mei al klaar moeten zijn, maar is afgelopen vrijdag pas geplaatst. Gewoon in een wc-ruimte op de vijfde verdieping.
Wel staat er een bewaker naast de deur, terwijl een suppoost bij de lift permanent aan bezoekers uitlegt waarom hier zo'n rij staat. Hij laat ze een foto van de gouden pot zien. Soms kijken mensen met een blik van 'hou je me voor de gek?' Maar niemand barst in schaterlachen uit. Kunst is immers een ernstige zaak, zelfs van een macabere grappenmaker als Cattelan, met zijn in bomen opgehangen kinderen, opgezette paarden en knielende Hitlers.
Er staat een rij voor het toilet, die langzaam vooruit schuifelt. Mensen met hoge nood kunnen beter een gewoon toilet opzoeken. Een Braziliaans echtpaar kwam er na een uur achter dat dit alleen voor een gouden wc was. De gewone tentoonstelling kon je zo naar binnen lopen. Ook zo'n rij hoort erbij, je verwacht dat Cattelan ergens achter een monitor zit te grinniken.
Onderweg bedenk ik dat het nog raarder was geweest als ze die wc midden in het museum hadden gezet, met hooguit een schotje eromheen, zodat je echt midden tussen het publiek zit te ontlasten. Ook raar was geweest, maar wel symbolisch: met deze wc, die toch al America heet, naar de troepen in het Midden-Oosten.
Dit was mijn persoonlijke schema:
13.03 Museum in
13.25 In de rij, die begint bij een bordje dat het vanaf hier zo'n drie uur duurt
13.44 Bij het bordje dat het vanaf hier nog zo'n twee uur duurt.
13.59 Bij het bordje dat het vanaf hier nog zo'n uur duurt.
14.49 Vooraan in de rij. Tas moet af. En ik mag de bril ook niet optillen.
14.55 In de wc
15.00 Klaar (ik hoefde niet eens echt, maar voor de kunst moet je wat over hebben)
De bril mag je dus niet optillen, maar dat doe ik wel, je wilt toch weten of zoiets zwaar is. En dat is hij - ik dacht eerst dat hij vastgelast zat. Bijna dertig kilo, zei de suppoost.Hoewel er continu mensen op zitten (dat denk ik tenminste) is de wc koud. Hij voelt ook heel massief aan als je je handen tegen de pot houdt. Zelfs de spoelhendel en de buizen zijn van goud. Je zit in je blote kont op (naar schatting) 2,5 miljoen dollar aan goud.
En verder? Verder is het gewoon een wc. En de papieren handdoekjes waren op, dus ik liep met natte handen weer naar buiten.
Na mij kwamen twee Italiaanse vrouwen. De eerste ging erin en kwam er ook meteen weer uit. ,,Ik hou niet van Cattelan'', legde ze me uit. ,,Houdt u wel van moderne kunst?''
