Op de campus van Rutger's Universiteit in New Brunswick, New Jersey, staat een standbeeld van Willem van Oranje met zijn hondje Pompey, hetzelfde beeld als op het Plein in Den Haag.
As long as he lived he was the guiding star of a whole brave nation and when he died the little children cried, staat er op het voetstuk, tikje overdreven.
Absurd om dat hier te zien, want er is geen verband tussen Willem en deze universiteit. De universiteit is dit jaar 250 jaar oud en werd gesticht door Nederlandse dominee's, dat moet het verklaren. Maar toen was Willem de Zwijger al bijna twee eeuwen dood.
Het is een geschenk van de Holland Society of New York, een club mensen die afstammen van de eerste Nederlandse bewoners van Nieuw Amsterdam. Een lid van die club, een celbioloog die Turck heette en afstamde van de arts van Willem van Oranje, had het na de Eerste Wereldoorlog in Nederland op de kop getikt.
Maar het was nogal duur en hij was bang dat zijn vrouw erachter kwam, dus thuis in New York verstopte hij het beeld acht jaar lang in een kelder op Lafayette Straat. Via de Holland Society gaf hij het anoniem weg: het leek eerst in Central Park te zullen komen maar uiteindelijk werd het hier onthuld, in 1928.
Terwijl ik er een foto van maakte, kwam een professor - hij had tenminste zo'n vlinderstrikje en een hoornen bril - naast me staan. ,,Ik vind het bijzonder om William the Silent hier aan te treffen'', legde ik hem uit.
,,Kent u de gebruiken op Rutger's?'', vroeg hij. ,,Weet u dat de studenten een traditie bij dit beeld hebben? Het is William the Silent, maar, ze zeggen dat hij zal spreken bij de eerste maagd die afstudeert op Rutger's. Dan zullen we hem horen. Maar dat is nog niet gebeurd.''
(Op internet staat een soortgelijk verhaal, maar daar zou het beeld gaan fluiten zodra er een maagd langskomt. Ook dat is nog niet gebeurd.)
