maandag 27 april 2015

Koningsdag 2015

Om de ongelooflijke berg rotzooi te ondergaan die op de vrijmarkt op koningsdag wordt aangeboden, moet je je eerst een beetje oppeppen. Het is er zo druk, dat je alleen maar schuifelend over de Nieuwestad kunt lopen. Vooral het stukje stille kant waar de kroegen zijn, daar sta je af en toe noodgedwongen stil. De obers van Dikke van Dale en andere bedrijven moeten steeds dwars door die mensenstroom heen met hun dienbladen.

Op dat stukje liep ik voor twee jongens, die het over de drukte hadden. 

Jongen 1: ,,Het is hier echt wel drukker dan in Amsterdam."

Jongen 2: ,,Met Mysteryland was ik ook in de bediening, in de tent op het midden. Moet je niet denken dat je daar ooit een fooi krijgt."

Jongen 1: ,,Mysteryland, is dat drie dagen?"

Jongen 2: ,,Een dag. Weet je wat ik de laatste drie uur heb gedaan? Ben ik naar Q-Base gegaan, heb ik de hele tijd met drie wijven gedanst man. Ik zei moet je niet naar je vriend, maar ze zeiden het is wel best zo."

Jongen 1: ,,Dat had ik op een festival van drie dagen. De eerste ochtend werd ik wakker in een tent, ik zei shit hier hoor ik helemaal niet. Elise zei later weet je niet meer wat er gebeurd is? Ik zei echt niet. Ze zei dan ga ik er maar vanuit dat er niks gebeurd is."

Jongen 2: ,,Weet je niet."

Jongen 1: ,,Ik zeg dan maar, als je je boxershort nog aanhebt is het in orde."


 Even later stond ik met Willem te praten op het Wilhelminaplein, waar Nederlandstalige artiesten optraden.

Presentator Edwin Kramp kondigde net zangeres Reina aan, een nieuwe ster in Leeuwarden.

,,Vorig jaar heb ik een lullige opmerking over haar gemaakt", zei hij. ,,Ik zei toen: ze is niet de duurste, ze is niet de knapste, maar ze is wel de leukste. Dat heeft ze me lang kwalijk genomen. Nou moet je dus even wachten, want ik heb wat voor je."

,,Nou sille we ut beleve", zei zangeres Reina.

Presentator Edwin Kramp bood haar een bosje gele chrysanten aan en zei: ,,Ik heb een lullig bosje bloemen voor je."

,,Dit is inderdaad een lullig bosje bloemen", zei zangeres Reina.

Voor mij was Reina nieuw, maar Willem kende haar. ,,Ze was laatst nog in Cafe 't WAP", wist hij. ,,En voetbalkantines."

En waar zijn de oude rotten als Anneke Douma of Ricky, vroeg ik.

,,Ze zeggen in Leeuwarden: We hewwe een trauma van Anneke Douma en Genot krij ik niet meer uut mien strot."





Han shoots first

Martin Halma uit Joure liet op de derde editie van het Spreekbeurtenfestival, gisteravond in de Hania, trots en keer op keer het model zien van de Millennium Falcon, dat hij al jaren bezit.

Hij had ook wat Star Wars-poppetjes meegenomen, zoals Hammerhead, een van de eerste die hij kocht. ,,Thuis heb ik er nog meer", zei hij.

Hij is een echte. Dat bleek wel toen hij het fragmentje liet zien waar die Hammerhead in voorkomt, uit de eerste Star Wars-film, dat zich afspeelt in een onguur cafe in Mos Eisley, een stad op de planeet Tatooine.

,,Greedo shoots first?", informeerde ik.

,,Nee, Han shoots first", verbeterde hij. Dit was dus de originele versie van de film, voor de liefhebber steekt zoiets erg nauw. Daarin schiet Han Solo in de kroeg een wezen neer dat Greedo heet, wat aantoont dat hij een harde jongen is. Toen regisseur George Lucas de film digitaal onder handen nam, voegde hij een scene toe waarin Greedo dreigt als eerste Han Solo neer te schieten.

Na afloop kwam ik erachter dat ik Martin in 1997 een keer heb geïnterviewd, ook al over Star Wars, voor een stukje waarin een aantal fans aan het woord kwamen.


Op de avond was ook een spreekbeurt over bloemschikken. Dat geeft de reikwijdte van de avond wel aan.

Mijn eigen verhaal ging over het gevaar van bioscoopbezoek. Ik had een aantal voorbeelden van mensen die in of na het filmbezoek werden neergeschoten of gearresteerd.


vrijdag 24 april 2015

Linten tellen

Pak je de complete lijst van de Friese lintjes, zoals die vanmiddag op de site van de Leeuwarder Courant verscheen, schrap je daarop de namen van de gemeentes, de persoonsnamen en of mensen tot ridder dan wel lid zijn benoemd, dan blijft er een anonieme blauwdruk over.

Die blauwdruk is een tekst van leeftijden, bezigheden en verenigingen die hier in Friesland de moeite waard werden gevonden om te bekronen.

Die haal je door een programma dat woorden telt en dat levert een interessant beeld op. Ik deed het bij wordle.net, waar je van die mooie wordclouds kunt maken.

Natuurlijk is dit niet representatief voor heel Friesland, hele sectoren van de bevolking komen nooit voor een lintje in aanmerking. Maar er zijn toch aardige lijstjes uit te destilleren.

Conclusies zijn voor eigen rekening. Want let op: dit is alleen maar op basis van hoe vaak deze woorden in de tekst voorkomen.

De tien meest voorkomende plaatsnamen
1. Leeuwarden (17 keer)
2. Joure (11)
3. Stiens (9)
4. Bolsward, Sneek (8)
5. Akkrum (7)
6. Harkema, Ureterp (6)
7. Bakkeveen, Dokkum (5)
8. Damwald, Balk, Rottevalle, Hurdegaryp (4)
9. Burdaard, Drachten, Tytsjerk, Surhuisterveen, Jubbega, Walterswald, Kollumerzwaag, Heerenveen, Dronryp, De Knipe (3)
10. Hindeloopen, Midsland, Poppenwier, Metslawier, Koudum, Workum, Sexbierum, Minnertsga, Feanwâlden, Reduzum, Westereen, Kollum, Harlingen, Oentsjerk, Menaam (2)
De tien meest voorkomende bezigheden
1. vrijwilliger (49)
2. bestuurslid (29)
3. voorzitter (24)
4. (mede) oprichter (13)
5. penningmeester (9)
6. secretaris (7)
8. ouderling (6)
9. coördinator (5)
10. trainer, scheidsrechter (4)
De meest voorkomende kerkrichtingen
1. Gereformeerd (13)
2. Protestants (10)
3. Hervormd (8)
4. Rooms of Katholiek (6)
5. PKN (5)
6 Doopsgezind ( 2)
De topvijf van leeftijden
1. 75 (8)
2. 64, 69, 73, 74 (5)
3. 62, 65, 71, 72, 76 (4)
4. 55, 57, 63, 79 (3)
5. 61, 66, 67, 70, 77 (2) 
De topdrie van verenigingen en clubs
1. Museum (8)
2. Dorpskrant, tennisvereniging, voetbalvereniging, begrafenisvereniging, zorgcentrum, dorpsbelang, kerkenraad (4)
3. Kaatsvereniging, shantykoor, Talant, kerkblad, toneelvereniging, ondernemersvereniging, buurtvereniging, Lichtpunt, Plattelandsvrouwen (3)

donderdag 16 april 2015

Bevrijdingsfoto

Op 15 april 1945 werd Leeuwarden bevrijd. Zeventig jaar later duiken er nog steeds onbekende foto's van op, zoals deze, waar een wakkere reporter met de manschappen spreekt.

Jacob van Essen maakte deze foto gisteren. ,,Soms is zwartwit beter", meldde hij erbij en dat klopt. De soldaten hebben het over de eed, die ze zonet in het Fries hebben afgelegd.

Op de achtergrond zou het Oud Burger Weeshuis staan, als dat zeventig jaar en een dag geleden niet in brand zou zijn gestoken.

maandag 13 april 2015

Schoolplaat: De Historische Tocht te Leeuwarden

Johan Isings tekende 43 schoolplaten van de vaderlandse geschiedenis, vooral over de Reformatie, de Nederlandse Opstand en de Gouden Eeuw. Je ziet ze nog wel eens op vlooienmarkten.

Fotograaf Harry Muis voegde daar vorige week nummer 44 aan toe, bij de opening van de festiviteiten rond Maria Louise. Hij maakte een foto op het moment dat er paarden voor mijn huis langs reden, en bewerkte die ingrijpend.

Ik zat op dit moment te lezen en hoorde de paarden aankomen, maar toen ik naar buiten wilde lopen waren ze alweer voorbij. Maar goed ook, anders was de hele schoolplaat in de war gestuurd.



vrijdag 10 april 2015

De comakijkprofessor en de tv-loze vrouw

Brian Dunphy van het Brooklyn College kwam vanavond in de Kanselarij spreken over bingewatching. Dat is het kijken van hele televisieseries, als House of Cards, achter elkaar. We hebben het comakijken genoemd.

Daar had hij een verhaal over gehouden,  met fragmenten en verwijzingen naar een heleboel series. Hij heeft er zelf veel gezien. Behalve bij het ontbijt kijkt hij voortdurend televisie en vertelt zijn vrouw dat het voor research is. Wat in zijn geval klopt.

,,Mij zegt het allemaal niks, die titels", zei Marte-Rinck de Boer, een van de luisteraars, na afloop. ,,Ik heb in de jaren tachtig mijn televisie bij het vuil gezet."

,,Really?", zei Brian Dunphy. Zelf heeft hij net een nieuwe, tweede grote flatscreen gekocht.

Het was echt waar, beaamde ze. En haar kinderen keken ook niet. En die man die ze net had gezien in die House of Cards-fragmenten leek haar een griezel.

Toen Dunphy en ik later een biertje dronken in de Ierse pub, begon hij er weer over. ,,Toen die vrouw vertelde dat ze in de jaren tachtig haar tv eruit gegooid had, wist ik: whatever she's gonna say, it's gonna be amazing." 

++++++++



Toen de lezing en de vragen voorbij waren, maakte ik een fotootje van het gebrandschilderde raam van de Kanselarijzaal, het wapen van Ameland zat erin.

Door de flits ziet het er wat gek uit, zonder flits is het beter.


,,Even het beeldmerk van ons eiland op de foto zetten?", zei de geluidsman, die aan het opruimen was.

,,Kom jij van Ameland?", vroeg ik.

,,Van Hollum", zei hij. Voor de kenners: het was Remon Visser, van Simon en Gerrie.

woensdag 8 april 2015

Doorkrassen


Vorig jaar zei premier Mark Rutte dat een ding voor hem glashelder was, na de ramp met vlucht MH17: de onderste steen moest boven komen.

Inmiddels is het zo ver, zien we op de website van RTL, waar allerlei documenten staan die zijn vrijgegeven, maar waarop ook veel is doorgekrast. Mooie onderste steen is dat.


Toen ik het zag, dacht ik: verdomd, dat boek heb ik! In de kast staat het werkje Souvenir van Roland Topor uit 1972. Een klein boekje waarin elk woord is doorgekrast. Topor was een keer bij Adriaan van Dis, die vroeg om er wat uit voor te lezen. Want hij deed met de hand voor de mond. 

Ik lees er niet vaak in, maar ik doe het nooit weg, want door dat doorkrassen heeft het iets boeiends, geheimzinnigs. En het is van Topor, ook niet de eerste de beste.


Je kunt met creatief doorkrassen ook mooie dingen maken, zoals een zekere Tychogirl heeft gedaan op haar weblog, met een pagina uit de Engelse vertaling van Einsteins boek over de relativiteitstheorie.

Zo mooi heb ik ze bij die MH17-documenten niet gezien, daar is maar wat voor het lieve vaderland weg gekrast.




zaterdag 4 april 2015

Live vanuit de achttiende eeuw

Deze week zat ik in het Princessehof, een 'interview' uit te werken met Maria Louise van Hessen-Kassel, dat zogenaamd in 1759 had plaatsgevonden. Het stuk staat vandaag in de Leeuwarder Courant.

Afgezien van die macbook en dat uitklaptafeltje voelde ik me erg achttiende-eeuws, alsof verderop in Europa die ingewikkelde zevenjarige oorlog woedde, waar de kort daarvoor opgerichte Leeuwarder Courant mee vol stond.

Stukjes schrijven in een museumzaal, dat zou iedereen eens moeten doen. Het werkt lekker rustig, want bezoekers durven de zaal nauwelijks nog te betreden. Af en toe zag ik mensen nieuwsgierig door de glazen deur gluren. Dan wenkte ik ze zodat ze toch binnenkwamen, op die twee dames na die hun hoofd om het hoekje staken om te zeggen: ,,We hebben geen kaartje."

Een bezoeker nam deze foto, waarvoor dank.