'Woezel en Pip' en zo

Annabelle, Radboud en Floris logeerden vannacht bij mij, met hun ouders. Dat vinden ze leuk, want mijn huis heeft een computer waar je 'Barbapapa' en 'Woezel en Pip' op kunt zien en daar krijgen ze maar geen genoeg van.

Toen ik vanmorgen even na zevenen bijna geluidloos mijn tanden stond te poetsen, kwam Floris, de allerjongste, de badkamer in. Hij had mij toch gehoord.

,,Gaan we zo naar beneden?", wilde hij weten. ,,Barbapapa kijken?"

Aldus geschiedde. Hij had het rijk helemaal alleen.


Op zo'n manier begint een dag wel plezierig. De rest van de dag viel tegen. Zoals Max Liebermann bij een andere gelegenheid schijnt te hebben gezegd: Ick kann jar nich soville fressen, wie ick kotzen möchte.

Galileo Galileo Galileo Galileo Galileo Figaro

,,Luister je ook naar de top 2000", vroeg ik deze week aan Jaap.

,,Nee", zei hij. ,,Die heb ik vorig jaar al gehoord."

Goed antwoord, want hij is elk jaar wel hetzelfde. Al is het terughoren van oude bekenden ook altijd wel lekker.

Net voor oud en nieuw zijn ze aan nummer 1 toe, 'Bohemian Rhapsody' van Queen. Die tekst heb ik zonet laten voorlezen door een van de computerstemmen van AT&T en er bovenstaand filmpje bij gemaakt.

Bedenk: dit is de beste song die er bestaat, volgens de Top 2000-stemmers tenminste. Maar dan heel anders.

Klein lederwarengebied en de Duitse economie

Mijn voor-vorige beurs was een erfstuk van pake, van het merk Castelijn en Beerens.

Een bedrijf, lees ik op hun website, dat is opgericht door stikmeester Walter Castelijn en leerstanser Marinus Beerens. Portemonnaies waren een bijproduct toen ze in 1945 begonnen, maar ze groeiden uit tot ,,marktleider op klein lederwarengebied".

Mede door de 'portoquick', een metalen strookje waar je kleingeld aan bleef hangen, dat eind jaren zestig een hele verbetering leek.

Hoe degelijk ook, zo'n beurs gaat een keer stuk. Daarom kocht ik destijds bij tassenwinkel De Gladde Gevel in de Leeuwarder Oosterstraat een nieuwe Castelijn en Beerens. Die begon dit jaar slijtageplekken te vertonen, omdat ik er altijd van alles in prop. Maar ja, je blijft er toch lang mee rondlopen, omdat het een deel van je lichaam is geworden, met precies de juiste kromming.

Zo zitten er achterin zo'n beurs altijd twee vakken voor biljetten, met een scheidingsstuk ertussen (waarom is een beetje onduidelijk). Dat stuk hing er al een tijdje bij. Ook het vakje voor je rijbewijs hing open. Vorige week knapte het leer waarachter bankpasjes en zo zitten, zodat die los door mijn broekzak dreigden te gaan zwermen.


Hoog tijd voor een nieuwe. Die tassenwinkel bestaat niet meer, maar nu heb je Brixx. Daar verkopen ze ook Castelijn en Beerens. Het meisje legde een keur aan beurzen voor me neer, want al is het maar een opbergdingetje met steeds dezelfde vakjes, er is veel variatie mogelijk.

,,Zelf zijn we heel erg dol op Aunts&Uncles", zei ze. ,,Dat is een Duits merk." Daar legde ze ook een paar van neer.

Zoiets brengt me meteen in loyaliteitsproblemen. Aan de ene kant heb je dat vaderlandse bedrijf, waar een derde generatie al leer aan het stikken en stansen is. Aan de andere kant heb je die degelijke Duitsers. Waar het met de economie beter gaat, zodat hun beurzen vermoedelijk steviger zijn. Die hippe Engelse naam is weer minder, ik hou van bedrijven die naar hun oprichters heten.

Het werd de Duitse beurs, van het type Cat (dat Engels, daar moeten ze echt mee stoppen). Allerlei vakjes en toch niet overdreven dik. Hij is van ,,hoch vegetabil gegerbtes Premium-Rindleder, geölt, gewachst und von Hand nachbearbeitet", dus het is niet niks. 

Hij moet alleen nog wat wennen, want hij voelt stug en hoekig in de broekzak. Zoiets is toch een soort orgaantransplantatie. Hopelijk stoot mijn lichaam deze haselnussfarbene Katze niet af.

Lijstje maken

Aan het eind van het jaar hebben we in de krant natuurlijk ook van die lijstjes van de beste dit-en-dat. Ik mocht er eentje maken met de beste films van het jaar. Dat is altijd een hele opgave, want zo'n lijst mag er maar vijf bevatten, en ik schreef er zo uit mijn hoofd al tien op. Bovendien is het me weer niet gelukt alle films te zien - de achterstand tussen wat er is en wat ik zag loopt elk jaar verder op.

Helaas is in de krant het inleidinkje vervallen, zodat het een half stukje is met alleen de titels (ik heb er twee films bijin gesmokkeld). Voor wie het echt interesseert daarom het complete stukje hier, voorzover ik die inleiding nog uit mijn hoofd kon herschrijven. Wie het er niet mee eens is, mailt maar.

Nieuw licht op oude genres

'The summer of doom' werd dit filmjaar genoemd, omdat het wemelde van de peperdure films vol wereldondergang door reuzenmachines of zombies. Zelfs in 'Man of steel', de Supermanfilm die je wel een van de grootste en duurste tegenvallers van het jaar kunt noemen, worden hele steden in puin gelegd. Dat weten we nu wel.

Maar dit filmjaar liet ook iets anders zien: een aantal geweldige films die als het ware het stof afbliezen van al lang bestaande genres. Die lieten zien dat er nog volop leven, spanning en schoonheid in verhalen zit waarvan je dacht dat je ze al kende. Daar is onderstaande topvijf uit samengesteld.

1 Gravity (Alfonso Cuarón).

Een astronaute moet bijna onoverkomelijke moeilijkheden overwinnen. Het bewijs dat sciencefiction niet dood is en 3D iets goeds kan opleveren.

2 Django unchained (Quentin Tarantino).

Een moderne western over slavernij, die naar meer smaakt. Zie ook ‘The lone ranger' (Gore Verbinski), de andere grote western van het jaar, die onterecht werd afgekraakt.

3 Broken circle breakdown (Felix van Groeningen).

Meesterlijke Vlaamse toevoeging aan het genre van de liefdesfilm. Van een goede, tragische love story krijg je nooit genoeg.

4 The place beyond the pines (Derek Cianfrance).

Het noodlotsdrama, met al zijn beklemming, is sterk terug met dit plattelandsdrama. Zie ook ‘Prisoners' (Denis Villeneuve), even noodlottig, al valt daar het einde wat van tegen.

5 La grande bellezza (Paolo Sorrentino).

Een bonte caleidoscoop van een Fellini-film over de gegoede Romeinse burgerij van nu. Rijk, muzikaal, zwierig, allesomvattend, magisch: dit is film.

Massa en macht

Deze ijdeltuiterij kon ik niet laten, op het moment dat het Oldehoofsterkerkhof nog volstond. Niet voor mij, dat kun je wel zien aan het publiek, dat massaal naar iemand anders kijkt, maar voor de dj's van Serious Request natuurlijk.

Die waren op dit moment al gehuldigd en wel, en de mensen stonden er toch nog. Dan ontstaat er zo'n 'nu of nooit'-moment, waar je schaamteloos gebruik van kunt maken.

Bovendien - echt waar - spreek ik hier met Esther, die helemaal vooraan bij de dranghekken stond. Uit reacties op Facebook begrijp ik dat zanger Sido Martens dit maar een griezelige plaat vindt, maar ik vind hem mooi.

(Jacob van Essen heeft hem gemaakt)

Het herkennen van BN'ers

Voor Serious Request zijn we versterkt met een team studenten die op de Friese Poort in Drachten een MBO-opleiding journalistiek en fotografie volgen. Het is handig, want ze kennen alle Bekende Nederlanders. En daar ben ik slecht in.

We werken in een hoek van het Fries Museum, een lekkere open plek, waar nu en dan eens iemand binnenloopt om te kijken hoe het gaat.

Vandaag stapte een redacteur of zo van Serious Request binnen, die pas nog een gastles had gegeven bij de Friese Poort en dus enthousiast werd begroet. Om zijn nek hing een Serious-Requestpasje waar ALL AREAS op stond.

,,Jij moet wel heel belangrijk zijn, met zo'n pasje", zei ik. ,,Wat doe je eigenlijk?" Hij bleek radiopresentator te zijn bij de NOS. We kletsten wat over de toekomst van de journalistiek, hij was verrast dat dat Friesland nog twee dagbladen heeft en ik was blij voor hem dat hij een vast contract heeft en niet steeds om nieuwe klussen hoeft te zoeken.

Toen hij weg was, kreeg ik de wind van voren. ,,Dat was Bart Jan Cune!", zei Ineke, met iets van ongeloof in haar stem.

Marten voegde er bijna schaterend aan toe: ,,En je vroeg hem wat voor werk hij deed! Hij leest altijd het nieuws voor op 3FM!"

,,Dat wist ik echt niet", verdedigde ik mezelf. ,,Ik ben slecht in BN'ers."

Wat later gingen we met een groepje naar het station, waar Nick en Simon zouden aankomen.

,,Als je die maar niet vraagt wat ze doen", waarschuwde Ineke.

,,Ik herken ze wel", zei ik. ,,Maar ik haal ze altijd door elkaar."

,,Nick heeft altijd een gitaar bij zich", lichtte ze me in. ,,Veel mensen weten dat gewoon niet."

Toen ik later op het perron ergens anders over nadacht, botste er zowat een man in een grijze jas tegen me op. Het was Nick. Dat had ik zo gauw niet gezien, want hij had geen gitaar bij zich.

Maar goed, hij had mij ook niet herkend.

(De ploeg maakte er bovenstaand filmpje van.)

Ik veil dus ik besta

Gisteren zette ik de balpen op dit weblog die ik in het Glazen Huis had gebietst. Stukje staat hieronder. Ik was de mijne kwijtgeraakt.

Die pen wilde ik wel veilen, want dat doet iedereen tegenwoordig. Voor Serious Request natuurlijk.

Op Facebook kwamen er dadelijk reacties.

Eerst van Wally Hofker: ,,Kom op Asing! Maak er een mooie tekening mee, een zelfportret of zo, met handtekening eronder. Dan doe ik een openingsbod van 15 euro."

Toen van Jetske Bilker: ,,Okee. Pen met zelfportret van Asing 20 euro."

Zodoende zette ik me zojuist aan het tekenen. Eerst maakte ik een foto met de pen, met mijn pc. Die bewerkte ik met photoshop en die grafische bewerking heb ik nagetekend met de pen.

Het duurde weer eens veel langer dan ik dacht, maar het resultaat (op A3-papier) mag er zijn, vind ik.

 Opmaakster Alie Veenhuizen bood er al 50 euro voor, toen het nog niet eens klaar was. Dat is het nu wel (zie boven, de scanner maakte hem iets meer paars dan hij in het echt is.). Gesigneerd is hij ook.

Wie biedt meer? Mag op Facebook, of je kunt me mailen. Maandag is hij voor de hoogste bieder. Met de pen erbij natuurlijk, waar na al dit gekras nog best veel inkt in zit.

Pen for sale

Om half twee kon ik het Glazen Huis even in, om met de dj's te praten.

Maar eerst ging ik lunchen, met Jaap in het Glazen Restaurant (alles in Leeuwarden is nu van glas). Ik had haast, vanwege die afspraak, dus we deden alleen een hoofdgerecht en koffie.

Nou ja, zoals dat gaat, pas op het laatste moment snelde ik naar het Glazen Huis, waar ik vlot werd binnengeloodst door een van de medewerkers. ,,Je kunt zo naar binnen", fluisterde ze. ,,Je hebt een half uur."

Pas in het voorportaaltje voelde ik dat ik mijn pen in het restaurant had laten liggen.

Goed he? Een journalist die geen pen bij zich heeft. Daarom bietste ik er ter plekke eentje, die hierboven op de foto staat. Hij kwam erg goed van pas, maar ik schrijf liever met zwart.

Daarom bied ik hem hier aan de hoogste bieder. Ja, het is maar een gewone plastic ballpen met klikknop, maar hij komt dus uit het Glazen Huis, hij is er binnen aan het werk geweest en hij heeft dingen opgeschreven die Giel Beelen en Coen Swijnenberg hebben gezegd. Voor het goede doel, uiteraard.

In de buurt van Peter O'Toole

Toen Douwe  en ik in 2008 bij Herman Buijtenhuijs in Clifden (Ierland) op bezoek waren, reed hij ons in de omgeving rond en wees een afgelegen wit huis aan. ,,Dat is van Peter O'Toole", zei hij.


Nu O'Toole zaterdag is overleden, zal iedereen wel over 'Lawrence of Arabia' beginnen, die prachtige woestijnfilm die je eens van je leven op 70 milimeter op een groot doek moet hebben gezien. Misschien hebben ze het ook nog over 'The ruling class', 'The stunt man', 'The last emperor' en 'Venus', O'Tooles beste films. Al zit hij natuurlijk ook in de barokke pornofilm 'Caligula'.

In 1990 speelde O'Toole in 'Wings of Fame'. Een eigenaardige Nederlandse film - dat wil zeggen, Dick Maas was een van de producenten, maar er werd Engels in gesproken. Colin Firth zat erin, Marie Trintignant, en een keur aan Europese acteurs van die tijd.

De film was geregisseerd door Otokar Votocek, die volgens de verhalen bijna blind was. Hij had het verhaal geschreven met Herman Koch. Het gaat over een schrijver (Firth) die een acteur (O'Toole) heeft doodgeschoten en daarbij zelf ook omkwam. Samen belanden ze in het hiernamaals, een reusachtig hotel waar de grootte van je kamer afhangt van je roem op aarde.

In dat hotel zit ook Lassie, en een voetbalteam. Er wordt verder niet toegelicht hoe die voetballers daar komen, maar vermoedelijk zijn ze met zijn allen neergestort in een vliegtuig. Een van hen wordt gespeeld door Hans Snijder, tegenwoordig de hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant. Hij heeft het me zelf eens verteld.

Hij zou dus op deze stills te herkennen moeten zijn. Ik zie het niet en de aftiteling helpt me niet verder, want die noemt de voetballers niet eens.

Peter O'Toole heeft hij nooit ontmoet. Maar hij was dichterbij dan iemand die in de verte een wit huisje heeft gezien.

De edelfigurant spreekt

Hans kwam even langs, naar aanleiding van het bovenstaande. Daar staat hij niet op, vertelde hij. De opnamen waren destijds binnen, in een decor in een oude fabriek in Amsterdam.

,,We zaten in een kooi", wist hij nog.

Dus nog maar een keer gekeken. In de film zit inderdaad een scene waarin de 'doden' die inmiddels op aarde vergeten zijn in een kooi worden gestopt. Colin Firth en Peter O'Toole zijn daar ook bij

En ja hoor. In de scene waar Colin Firth naar binnen loopt zien we hem. Met een mooie bos haar.



Voor wie het op de foto boven niet kan ontcijferen, hier het fragmentje. Ik heb het deels vertraagd, dat kijkt beter. Hij staat rechts. Denk ik.

Netwerken met pumps

Vanmiddag was er in Leeuwarden ConnectIT058, een bijeenkomst die IT'ers warm moest maken voor Leeuwarden, door te laten zien wat er hier allemaal voor interessants gebeurt.

Onderdeel was een 'College Tour' met Peter Jacobs, de CIO (Chief Information Officer, ik moest het ook opzoeken) van ING Nederland. De baas van alle informatietechnologie van de bank, zeg maar, of dat nu gaat om beveiligingsprogramma's of het beheer van spaarrekeningen. Dat mocht ik aan elkaar praten, ik werd aangekondigd als ,,de Friese Twan Huys". Ja hoor.

Jacobs boodschap is dat er in elk geval bij de ING mensen nodig zijn die zeggen: ,,I'm proud to be a nerd". Dat is hij zelf ook, zei hij.

Het was heel erg een bijeenkomst van kennismaken. Allerlei bedrijven die aan de organisatie hadden meegewerkt hadden er een standje en iedereen droeg naambordjes in de vorm van een pompebled.

Een van de organisatrices zag dat ik geen naambordje had en ging er bliksemsnel een halen. Terwijl ze het me opspelde zei een ander, die haar kende: ,,Heb je andere schoenen aan?"

Ze droeg open schoenen met een lage hak.

,,Je bent de eerste die het ziet", antwoordde ze. ,,Deze zitten makkelijker, ik heb ze altijd bij me in de tas. Straks bij het netwerken doe ik mijn pumps weer aan."

Dit zijn de namen

Sinterklaas in Hollum was donderdag een winderige affaire, waarvan het programma steeds werd aangepast. Alles was anders dan de voorgaande negen keren dat ik het deed (en de ene keer dat Lange Piet me verving, waarvoor nog steeds dank).

Eerst al was het programma zelf veranderd. Voorheen was het 's morgens en 's middags nog een keer. Op verzoek van de ouders was alles nu 's middags. Want sommigen van hen zijn anders de hele dag onder de pannen. En 's avonds is het tenslotte nog een keer feest.

In de ochtend werd besloten de tocht te paard door het dorp te schrappen. Het zou hard gaan waaien, het KNMI had al een 'Code Rood' uitgevaardigd.

Het haar van de Sint zou dat overigens wel houden.  Dat weet ik zeker, want ik ben na afloop bij de sporthal even in de volle wind gaan staan, alles bleef op zijn plek al waait het wel voor je gezicht.

En het paard zou vast niet wegwaaien, maar grote kans dat het erg onrustig zou zijn.

Als vervanging was een golfkarretje geregeld. Maar nog wat later bleek dat het muziekcorps ook weinig trek had in een tocht door het dorp tijdens een vliegende storm, met een hoge trefkans van dakpannen of takken. Dus geen tocht. De politie twitterde het zelfs.

Het korps zou op het schoolplein spelen, ik zou wat mensen de hand schudden en zodra 'Dag Sinterklaasje' werd ingezet was dat het signaal voor de goedheiligman om op te hoepelen.

Ook dat liep anders. Het begon zo te stormen dat het schoolgebouw kraakte, zodat het korps uiteindelij gewoon binnen optrad, als afsluiter.

Het enige dat gewoon doorging was het programma met de kinderen en dat is natuurlijk ook de kern van de zaak. Een oude volkswijsheid zegt dat kinderen druk zijn als het stormt, en dat was zeker deze middag zo. Ze waren bijna niet te houden.

Aan het eind liep ik handenschuddend in de school rond, terwijl het korps speelde. Vooral alle kinderen gaf ik een hand en daar zei ik dan hun namen bij.

,,Dag Angelique", zei ik tegen een meisje dat me de hele tijd nieuwsgierig was gevolgd.

,,Hoe weet jij al die namen van iedereen?", vroeg Angelique. Je kon horen dat ze onder de indruk was.

Ik had kunnen zeggen: kijk eens omlaag, suffie. Al jullie namen staan duidelijk leesbaar op de rozetjes die jullie allemaal opgespeld hebben. Maar slapende honden moet je niet wakker maken, dus ik zei: ,,Sinterklaas onthoudt iedereen."

Angelique knikte - ze vond het een acceptabele verklaring.


(De foto is van Tineke Borsch)

Een kritische kijker

Stijn, een jonge leerling van It Ienster in Ballum, is een jongetje dat wat extra aandacht nodig heeft, zo werd me later uitgelegd. Hij is in elk geval iemand die eerst de kat uit de boom kijkt als er iets ongewoons gebeurt, zoals het bezoek van Sint Nicolaas en twee Pieten. Zwarte Pieten, met gouden oorringen, voor wie graag het naadje van de kous wil weten. ,,Als ze daarmee stoppen, stop ik met schminken", zei Janke de Boer.

Het was vanmorgen, ik was in vol ornaat als bisschop. Na een tijdje kwam hij dicht bij me staan - onder de oplettende blik van juf Loes, die hem nu en dan bij me weghaalde - en monsterde me zwijgend.

Hij bekeek me van top tot teen, keek me zo diep mogelijk in de ogen, dacht een tijdje na en stelde uiteindelijk vast: ,,Dit is Sinterklaas."

Kijk, zulk kritisch publiek, daar houdt de Sint van. Morgen te paard door Hollum en er is storm voorspeld.

(Janke de Boer heeft de foto's gemaakt)

Herken ze allemaal

Fascinerende foto vandaag in de Leeuwarder Courant, van de vijftig Friezen die door commissaris John Jorritsma zijn meegevraagd naar het 'koninkrijksconcert' in het Circustheater, zaterdagavond.

,,Deze keer heb ik onder andere gekozen voor mensen van Kulturele Haadsted en waarnemend burgemeesters", legt Jorritsma in de krant uit. Op de foto die erbij staat, van Ilse van den Berg en Arij IJdo, kun je ze net wel/net niet herkennen.

Hoe dat bij u is weet ik niet, maar ik ben altijd nieuwsgierig wie dat dan allemaal zijn en of er bekenden bij staan. Zo op het eerste gezicht herkende ik er acht.

Om het beter te kunnen zien heb ik de foto gedownload en in stukjes geknipt. Voor dit soort zaken zijn de sociale media uitgevonden, volgens mij, met een beetje inspanning weten we ze straks alle vijftig. Ik zet ze ook even op facebook. Kijken of zoiets lukt. 

Een diploma van professor Higgins

Lang geleden dat ik een diploma haalde, maar nu heb ik er weer eentje. Van de Wesleyan University in Middletown, Connecticut.

Het zei mij eerst ook niks, maar president Woodrow Wilson, historicus William Manchester en componist John Cage zijn eraan verbonden geweest. En onder de afgestudeerden zijn allerlei Pulitzerprijswinnaars en Oscarwinnaars. Dus ga maar na.

Het is een van de universiteiten die meedoet aan Coursera, een open universiteit op internet, bedacht door twee mensen van Stanford University. Daar kun je allerlei cursussen volgen, aangeboden door allerlei instituten van Stanford en Princeton tot de universiteiten van Leiden en Amsterdam.

Je kunt je verdiepen in wiskunde, financiele markten of terrorisme, maar ook in de geschiedenis van rock. Ik koos voor 'The language of Hollywood, storytelling, sound and color', een cursus van een maand door professor Scott Higgins.

Hij is een vlot sprekende Amerikaan die met zijn gezicht net wat te dicht bij de webcam vertelt over Hollywoodfilms, de manier waarop ze een verhaal vertellen en hoe de komst van geluid en kleur daar verandering in bracht. Hij is zo iemand die zich heel erg verdiept in een detail en daar dan heel interessante conclusies uit trekt.

Het huiswerk bestond uit acht films. Geen straf, want ik had er maar twee van eerder gezien. Na een paar testjes met multiple-choicevragen die niet moeilijk zijn als je hebt opgelet krijg je een diploma. Er staat bij dat je er geen rechten aan kunt ontlenen.

Picket fans

In de komedie 'Doctor Strangelove (or how I learned to stop worrying and love the bomb') somt straaljagerpiloot major T. J. 'King' Kong (Slim Pickens) op, wat er allemaal in het luchtmacht-overlevingspakket zit. Hij is met een atoombom onderweg naar de Sovjet-Unie.

,,One forty-five caliber automatic; two boxes of ammunition; four days' concentrated emergency rations; one drug issue containing antibiotics, morphine, vitamin pills, pep pills, sleeping pills, tranquilizer pills; one miniature combination Russian phrase book and Bible; one hundred dollars in rubles; one hundred dollars in gold; nine packs of chewing gum; one issue of prophylactics; three lipsticks; three pair of nylon stockings. Shoot, a fella' could have a pretty good weekend in Vegas with all that stuff."

Als je goed naar de film kijkt, zie je aan zijn mond dat hij niet Vegas zegt, maar Dallas. Pickens moet tenslotte een soort Texaanse cowboy voorstellen. De eerste proefvertoning van de film was op 22 november 1963, de dag dus dat Kennedy in Dallas was doodgeschoten. Vandaar dat de tekst op de geluidsband is veranderd.

Dat hadden we ook graag willen laten zien op de Cinema Ascona-avond over Kennedy, Oswald en film, maar de voorzitter/presentator vond het het programma zo al vol genoeg. De belangstellenden waren naar de Oldehove toe gedirigeerd, en liepen vandaar mee naar het zaaltje.  De sjiekste Cinema Ascona-vertoningsplek tot nu toe, boven de ingang van de Harmonie.

Alles kwam er langs: de Texas School Book Depository Building, de Grassy Knoll, de Picket Fence, de Umbrella Man, de Triple Underpass, officier Tippett, Willem Oltmans. ,,Een spreekbeurt met filmfragmenten", omschreef fotograaf Jacob van Essen niet onterecht.

Die fragmenten waren:

1: PT 109 (Leslie H. Martinson, 1963). John F Kennedy (gespeeld door Cliff Robertson) als oorlogsheld.

2: Fragment uit een tv-interview, eerder uit 1963, met Lee Harvey Oswald, die vertelt dat hij boeken over marxisme gelezen heeft en ja, dat hij wel een marxist is, ja.

3: The Butler (Lee Daniels, 2013). John F. Kennedy (James Marsden) komt in 1960 in het Witte Huis en gaat op de vloer liggen, vanwege rugklachten.

4: De Zapruder film (Abraham Zapruder, 1963). Fabrikant van dameskleding filmde per ongeluk de moord op Kennedy.

5: JFK (Oliver Stone, 1991). Onderzoek ter plekke wijst uit, dat Lee Harvey Oswald vrijwel onmogelijk drie keer in zo korte tijd geschoten kan hebben, laat staan raak.

6: Profile in Silver (John Hancock, 1985). Aflevering uit de 'Twilight Zone'-serie. Tijdreiziger voorkomt per ongeluk de aanslag op Kennedy, maar het alternatief is nog veel erger.

7: In the Line of Fire (Wolfgang Petersen, 1993). Nog jaren na de aanslag tobt veiligheidsman Clint Eastwood met de gedachte dat hij gefaald heeft.

8: Ruby (John Mackenzie, 1992). Twee scenes met nachtclubeigenaar Jack Ruby. Op de politieavond in zijn club laat hij een nieuwe stripper optreden, die vooral bij politieman Tippett goed in de smaak vakt. En later schiet hij (in opdracht van de schimmige David Ferrie) Oswald neer.

9: De Picket Fence. Geen film, maar de foto van de Asconavoorzitter, midden jaren negentig op of bij de plek waar misschien een tweede schutter stond.

10: Interview with the Assassin (Neil Burger, 2002). Cameraman interviewt een overbuurman, die hem ervan probeert te overtuigen dat hij de tweede schutter is. De man heeft, door kanker, niet lang meer te leven en niets te verliezen.

11: Willem Oltmans bij CBS. In 1977 getuigde Willem Oltmans dat de witrussische immigrant George de Mohrenschildt Oswald tot de aanslagen had aangezet.

12: JFK (Oliver Stone, 1991) Willem Oltmans speelt de rol van George de Mohrenschildt.

13: Executive Action (David Miller, 1973). Oliebaronnen beramen, met Burt Lancaster, een aanslag door drie mannen op de president. Film was destijds wat omstreden en verdween uit de bioscopen.

14: The Umbrella Man (Errol Morris, 2011.) Interview met onderzoeker Josiah 'Tink' Thompson, die wijst op de sinistere toeschouwer die als enige een uitgeklapte paraplu droeg, terwijl het tijdens het bezoek van Kennedy aan Dallas mooi weer was. Frisse blik op het samenzweringsdenken.

En de hoofdfilm:

15: Parkland (Peter Landesberger, 2013). Spannende reconstructie van de dagen direct na de aanslag, ondermeer in het ziekenhuis waar de neergeschoten Kennedy, en later de neergeschoten Oswald heen werden gebracht. Verrassing uit die film: Oswald's broer, Robert, die nu 84 is.

(De foto's zijn van Jacob van Essen, behalve die bij de Picket Fence, die volgens mij door Douwe Winia gemaakt is.)

Nog een spreekbeurt

In de kroeg na afloop vertelde Jacob dat hij meende dat hij Waling op Omrop Fryslan had gehoord, ook over Kennedy. Dat zou best kunnen, want ik was 's middags door de omrop gebeld om Walings nummer, maar ik wist niet of ze hem nog gebeld hadden.

Nog zo'n Walthaus-spreekbeurt dus. Dit is het fragment:

Wolf in het Noorden

Filmmaker Jim Taihuttu (midden op de foto) had geen idee waarom zijn film 'Wolf' (ga hem zien!) op het Noordelijk Film Festival de Award for Special Contribution to Northern Cinema kreeg. De film gaat over kickboksers van Marokkaanse en Antilliaanse afkomst en Taihuttu zelf komt uit Venlo. Een plaats waar trouwens bovengemiddeld veel filmmakers vandaan schijnen te komen.

De prijs op zich - een antiek kompas - vond hij mooi. Hij was er tenslotte voor naar Leeuwarden gekomen met producent Julius Ponten (rechts op de foto), konden ze onderweg bijpraten.

Tijdens het blokje met vragen voor de filmvertoning vertelde hij dat hij wel vaker in Leeuwarden was geweest, maar dan als DJ. Hij herinnerde zich een Koninginnedag op het pleintje vlakbij de Harmonie, en optredens in Club Red.

Zijn eigen film bleef hij niet kijken. ,,Ik ben nog net op tijd voor de nieuwe van Steven de Jong", zei hij als afscheid van het publiek. Op zich klopte dat. De Jong was net voorbij gelopen met de medewerkers van de korte film 'Frans Frolijk'.

Maar daar zijn we helemaal niet geweest, we hebben beneden in de Harmonie zitten koffiedrinken en over film gepraat. En over Leeuwarden, want daar komt de vriendin van Ponten vandaan.  

De foto, met ook programmeur Fredau Buwalda erop, is van Ruben van Vliet.

Pieter Verhoeff zingt

,,Dat is altijd het probleem in filmzalen", fluisterde regisseur Pieter Verhoeff, even voordat we aan een gesprek begonnen, in de blauwe zaal van Slieker Film.

,,Als je voor het doek staat of zit, ben je in de schaduw." Daarom begon ik het interview door met het felle lichtje van mijn telefoon op Pieter te schijnen.

,,Kijk maar goed", zei ik tegen het publiek. ,,Dit is hem, maar ik blijf niet de hele tijd zo zitten."

Dat hoefde uiteindelijk ook niet, want de zaallichten waren fel genoeg. Het filmfestival had bedacht dat het leuk zou zijn, om een avond met en rond Pieter Verhoeff te organiseren, waarin hij wat filmfragmenten van anderen liet zien, die hem hadden geinspireerd, en fragmenten uit eigen werk.

,,Een Cinema Ascona-avond met Pieter Verhoeff", noemde Jaap het toen hij ervan hoorde. En inderdaad, dat was het wel een beetje, maar dan wat zwaarder, want het ging heel erg over film. Pieter had fragmenten uitgekozen van regisseurs als Akira Kurosawa en Federico Fellini, en in het gesprek haalde hij ook nog Godard en Tarkovski aan.

De vertoonde fragmenten waren:

1: Brutti, Sporchi e cattivi (Ettore Scola, 1976). Vader (Nino Manfredi) komt thuis in de sloppenwijk. Had Verhoeff geinspireerd tot

2: Van Geluk Gesproken (Pieter Verhoeff, 1987). Michiel Romein als sukkel die een baantje probeert te krijgen bij Sjef (Gerard Thoolen), een scharrelaar die het op Romeins vrouw heeft gemunt. In een Amsterdamse kroegscene wordt een plaatje aangevraagd bij de piraat, 'Mijn liefde voor jou'. Dat Hazes-achtige lied, vertelde Verhoeff, was geschreven door Cees Bijlstra, zijn vaste componist. En de zanger ervan is Verhoeff zelf. Hij zong het live in Slieker, om dat te bewijzen.

 3: Amarcord (Federico Fellini, 1973). Jongen slaat om met de dikke vrouw met de grote borsten van de tabakswinkel. Verhoeffs inspiratie voor

 4: De Vuurtoren (Pieter Verhoeff, 1994). Jongen krijgt van Tante Akke een inkijkje in het mysterie van de vrouw. Verhoeffs moeder was, vertelde hij, niet zo blij met dit soort scenes, want zo was het allemaal niet gegaan vroeger.

5: Heimat (Edgar Reitz, 1984). Soldaat komt thuis van het front van de Eerste Wereldoorlog. Verhoeff is dol op de serie, en had hem in een lange weekeindsessie nog eens met Geert Mak, die ook in de zaal zat, bekeken.

6: De Vuurtoren (Pieter Verhoeff, 1994). Broer Fimme komt thuis uit Indonesie. Verhoeff zag later pas dat hij geinspireerd was door 'Heimat'.

7: Rashomon (Akira Kurosawa, 1950). Getuigen vertellen verschillende verhalen over een verkrachting en een moord.

8: Rudi Schokker huilt niet meer (Pieter Verhoeff, 1972). Een van de eerste namaakdocumentaires van Nederland, over een baby die huilt met het geluid van een opstijgend vliegtuig.

9: Mulholland Drive (David Lynch, 2001). Meisje komt in het appartement van tante en treft daar een onbekende andere onder de douche.

10: Gerard Thoolen: Alles komt ergens van (Pieter Verhoeff, 2003). Droomachtig fragment uit Verhoeffs documentaire over Gerard Thoolen, die in 1996 aan aids overleed. Hij schaamde zich daar erg voor, vertelde Verhoeff later, want dat was een ,,flikkerziekte".

De foto is van Erikjan Koopmans

Smoking or non-smoking

Op Facebook riep ik de vraag op of ik als ceremoniemeester bij de opening van het Noordelijk Film Festival wel of niet mijn smoking aan zou trekken.

,,Tuurlijk wel'', reageerde een aantal mensen. ,,Altijd een smoking."

Sommigen voegden daar goede raad aan toe: ,,Bij twijfel altijd dressed to impress." - ,,Iemand moet het goede voorbeeld geven." - ,,'Coz every girl's crazy 'bout a sharp dressed man' volgens ZZ Top." Een paar adviseerden een mantel en een mijter, maar dat heb ik allemaal niet in huis.

Het werd de smoking, kijk maar op bovenstaande foto van Afke Manshanden, waar ik met burgemeester Ferd Crone op sta. Die overigens vertelde dat zijn favoriete film vroeger 'Ivanhoe' was.

Toen ik na afloop de Harmonie uitliep, kwam FNP-raadslid Pier Tilma me achterna. Hadden verschillende mensen me complimenten over de smoking gegeven, bij hem was het anders.

,,Wa hat dij dy smoking oanmjitten?", wilde hij weten. ,,Of hast him fan in oar liend?"

,,Hij is van mezelf", zei ik. ,,Ik heb hem bij Eringa gekocht."

,,De boksen moatst ynnimme litte", zei Tilma streng. ,,Dy binne te lang. It is gjin gesicht."

Hart van steen

Mail van Johan Huizing, die 'Knielen op een bed violen' tegenkwam, maar dan in de Italiaanse vertaling.

Johan schrijft: Onderstaand boek gezien op luchthaven in Rome. Siebelink in het Italiaans (God betere het) met een aanbeveling van de LC op de cover.

En kijk nou toch. Naast het bloemenvaasje op het omslag staat 'Chi non rimarra conquistato da questo splendido romanzo ha un cuore die pietra', met eronder: Leeuwarder Courant.

Of zoiets de Italiaanse verkoop stimuleert is onbekend.

De zin komt uit de recensie van Kees 't Hart destijds (18 maart 2005), en luidde 'Wie hier niet door bewogen wordt, heeft een hart van steen. Is dat al heel wat, in het Italiaans klinkt het nog mooier.

Bromsnaar in de duinen

Achter de kooiplaats bij Buren zijn een paar kunstwerken gebouwd door - als ik het goed heb - Finse ontwerpers. Ik reed erheen met Gryts, en we dachten dat er een helikopter of een vliegtuig in de buurt rondzoemde. Maar het was dit bouwsel, waar een paar linten als snaren inhangen met pannen en blikken eronder gespannen, als klankkasten. Door de wind maken ze brommende geluiden.

Het filmen ervan ging niet erg goed, want mijn telefoon heeft de wind zelf luider gemaakt dan het gebrom. In het echt was dat net andersom.

 In het boekje stond dat dit gemaakt is door ene Marlene Pedersen. We hadden allebei aangenomen, zonder er verder over na te denken, dat dit door een man gemaakt was.

Naschrift:

Tineke Borsch, die de makers heeft ontmoet (op een moment dat het niet woei, overigens), schrijft: ,,Marlene Pedersen bouwde de put met ongebakken stenen, het is de bedoeling dat die in
de loop der tijd oplossen in de natuur.  Aksel Strim zorgde voor de 'muziek'-inrichting en is ook de muzikale van de twee."

Ha! Toch een man! 

LAX

In terminal 3 van het vliegveld van Los Angeles is iemand neergelegd en gearresteerd die daar geschoten zou hebben. Verschillende mensen zijn gewond geraakt, ze weten nog niet hoeveel of hoe erg.

Een paar minuten later al - de wereld is echt klein - hoorden we dat Waling ook op het vliegveld is. In een andere terminal weliswaar, maar bij ontruimingen doet dat er niet veel toe. Hij dacht dat hij om half acht vanmorgen - plaatselijke tijd -  naar San Francisco zou vliegen, maar het vliegveld wordt helemaal overhoop gehaald en de vluchten werden stilgelegd.

Rita meldde eerst dat Waling sjagrijnig was, omdat het uren leek te gaan duren. Maar op het moment dat u dit leest - tegen twaalven in Los Angeles - is hij onderweg naar zijn vliegtuig, of zit hij daar zelfs al in. Pa heeft net gebeld.

Alles fut

Een van de grote bomen aan de Eewal is vanmiddag omgewaaid (door de storm die naamloos door Nederland ging en in Duitsland Christian genoemd werd) dwars over een VW Passat. Gecamoufleerd onder de blaadjes zou nog een Twingo moeten staan en de hoogste takken schampten ook nog een Peugeot. Dat zei iemand achter mij, ik kon die Twingo niet ontdekken. Dat zwarte links is een boom aan deze straatkant, die ook behoorlijk scheefhing.



Er is een filmpje, gemaakt vanuit het gebouw erachter, waarop je het ziet gebeuren. Ook daarin geen spoor van de Twingo.

Voor die auto is het niet best, daar waren de omstanders het wel over eens toen ik een foto maakte. ,,Maar we hewwe nou wel een mooier sicht op dat pand!", riep stadskenner Jesse Wassenaar uit, die ook aan was komen snellen.

Een man die zijn zoontje op een plastic trekker over de stoep voortduwde was dat met hem eens. ,,Se mutte al die bomen futhale!'', zei hij. ,,Dan sien je die mooie huzen aan'e Eewal veel beter."

Dat is mij te gortig. De Eewal ziet er juist zo negentiende-eeuws mooi uit vanwege die bomen. Dat zei ik, maar de man keek er heel anders tegenaan.

,,Ach welnee man. Futhale allemaal, dan hew je oek niet meer fan die kleverige bladsjetroep op de auto."

,,Bomen zijn toch mooi?", probeerde ik nog.

,,Der staan der genoeg in ut bos. Gaan daar maar heen."

,,Als er geen bomen meer staan, kunnen er ook meer auto's parkeren", zei ik. ,,Dat komt je zeker ook wel goed uit?"

,,Welnee!'', riep hij. ,,Die mutte oek allemaal fut. Alles mut fut!" Hij lachte er wel bij, en het is een Leeuwarder, dus je weet het nooit zeker. Volgens mij zei hij dat ook van die Twingo.

Herhaling

 

Inmiddels (het is nu zes uur 's middags) is die boom omgezaagd, en nog zes andere bomen aan de Eewal. Heeft die man toch wat zijn zin gekregen.

Dat is zo'n ding waar ik me al jaren over verbaas. Omgewaaide bomen liggen altijd omver met een enorme kluit grond aan de wortels. Die zet je toch zo weer rechtop? Goed aanstampen, beetje stutten, flink snoeien, dan zou het volgens mij weer goed moeten komen. Maar om de een of andere reden zie je dat zelden gebeuren. Zijn ze bang voor herhaling?

Boing Boom Tschak

Bijna tien jaar heeft het geduurd voor ik naar Kraftwerk kon. In 2004 mocht ik niet, omdat ik net in het ziekenhuis had gelegen.

De viermansgroep (oorspronkelijk is het een duo van Florian Schneider en Ralf Hütter, maar Schneider is vertrokken) trad donderdag en vrijdag op in het Evoluon. Die prachtige vliegende schotel van beton in Eindhoven die vroeger een technologiemuseum was en nu, zo te zien, een soort congrescentrum. Speciaal voor dit concert was het gebouw van buiten rood verlicht.

De gebroeders Titus en Mark hadden me vrijdag een lift aangeboden. Eerst aten we wat bij een Turkse eettent in de buurt, die De Ottomaan heet. Daarna liepen we door een woonwijk naar het roodverlichte gebouw. Allerlei bewoners zaten gewoon in hun huis tv te kijken, The Voice of Holland of zoiets, terwijl Kraftwerk vlakbij ging optreden. Verbazingwekkend, maar je begrijpt meteen waarom Eindhoven geen Europese Culturele Hoofdstad is geworden. Het zit er gewoon niet in bij die mensen.

De controle was verbazingwekkend streng: al bij het kopen van de kaartjes moest je je paspoort- of rijbewijsnummer opgeven en dat moest je ook bij je hebben. Daar kreeg je een polsbandje voor en een 3D-bril, voor de projecties achter de band. Ik had de speciale poster willen kopen met het Evoluon erop (zie boven), maar die waren allemaal al door verzamelaars opgekocht.

Een betere ruimte dan het Evoluon, waar de bezoekers op drie galerijen stonden, was voor dit concert niet te bedenken.

Overal hingen boxen, zodat dat mooie, heldere elektronische geluid uit alle hoeken kwam en de Volkswagen kever van het begin van 'Autobahn' als het ware de ruimte rond reed.

De filmpjes waren mooi retrofuturistisch (als dat een woord is).  Je zou dat met de computertechniek van nu heel anders kunnen maken, maar Kraftwerk houdt vast aan ouderwetse graphics, aan een technolook van de jaren zeventig en tachtig.

Wel wordt de muziek voortdurend gemoderniseerd. Die klonk fantastisch en het was echt live. Het waren niet vier heren die computers aan en uit zetten. Dat merkte je soms aan de zang (niet altijd het sterkste onderdeel) en zeker aan het nummer 'Radio-activity', waar het niet helemaal goed ging.

Maar wat is het lekkere strakke muziek, met die Sesamstraatteksten (in 'Numbers' worden ook werkelijk alleen maar getallen opgenoemd), dat nadrukkelijk Duitse (Volkswagens en Mercedessen op de 'Autobahn', Duitse lichtreclames in 'Neon-lights', tot Natterman aan toe), die stuwende ritmes en al die wonderlijke geluiden, vooral in 'Tour de France'.

In het filmpje bij het eerste nummer dook het Evoluon zelf op, als vliegende schotel in de ruimte.

En in 'Radio-activity', dat begint met de titel in morse, gevolgd door de opsomming 'Tschernobyl - Harrisburg- Sellafield - Hiroshima' werd 'Hiroshima' afgewisseld met 'Fukushima'.

Voor de volledigheid hieronder de playlist.

Spacelab
The Robots
Metropolis
Numbers
Komputerwelt/Home computer
It's more Fun to Compute
Computerlove
The Man Machine
The Model
Neon Lights
Autobahn
Tour de France
Airwaves
News / Radio-activity
Ohm sweet Ohm
Trans Europe Express
Metal on Metal
Boing Boom Tschak / Technopop / Music Non Stop

en als toegift

Aero Dynamik
Expo 2000 / Planet der Visionen

(De foto's komen van het Eindhovens Dagblad)

A kiss is just a kiss

Baukje van de Ierse pub was vanmiddag in de Korfmakersstraat, waar ik ook even was om foto's te maken, voor het geval er nog niet genoeg waren. Ze is al haar spul kwijt, want ze woonde boven een van die winkels waar de brand was, als ik het goed heb onthouden met die vierkante ramen met een soort traliewerkje ervoor, links.

Het meest maakt ze zich zorgen om haar twee katten, vertelde ze, maar ook om alle fotoboeken, en de tweehonderd boeken die ze had. Dat is allemaal weg. Andere kleren had ze ook niet bij zich, ze zou onder de douche maar ging buiten kijken omdat ze rare geluiden hoorde. Daarna is ze haar huis niet meer in geweest.

Dus ik gaf haar een zoen om haar sterkte te wensen. Dat is kennelijk zo bijzonder, dat die zoen meteen het NOS-journaal heeft gehaald. ,,Ramptoerist", mailde Wybren onmiddellijk. Hij is gewoon jaloers.

Een makkelijke filmkwis

In de hal van het Duitse Filmmuseum in Frankfurt am Main hangen twee verlichte platen, die een soort vingerafdruk zijn van alle, of bijna alle, films van twee filmmakers. De eerste een Brit die veel in de VS heeft gewerkt, de tweede een Amerikaan die veel in Engeland heeft gewerkt.

Alle beeldjes van de film zijn platgedrukt en als een streepjescode naast of bovenop elkaar gezet. De stroken die dat opleverde vormen naast elkaar een bonte rechthoek.

Dit is een detail uit de bovenstaande. Wie het weet herkent zelfs de scene, die zich afspeelt in een hotelkamer. In San Francisco.

Wie is filmmaker #1 en welke film is dit?

Ook een hotel maar een andere film, andere filmmaker en andere ruimte: het zijn de toiletten.

Nog een detail uit datzelfde hotel, maar dan toilet, bad en douche van hotelkamer 237.Wie is filmmaker #2 en welke film is dit?

Ach, eigenlijk is het veel te makkelijk. Er zijn geen prijzen aan verbonden.

Some people call me the space cowboy

In het Deutsche Filmmuseum in Frankfurt, een erg leuk maar niet heel groot museum, kun je op een greenscreen stappen en naar jezelf kijken op filmbeelden.

Op een plek sta je - virtueel dan - op een klein formaat surfplankje tegen een achtergrond van wegschietende stippen en kleuren. Een soort silver surfer. Zie onderstaand filmpje, want ik kan zulke verleidingen niet weerstaan.

Het muziekje is van Eumir Deodato, vrij naar Richard Strauss. Kenners weten waarom.