2008

Deze foto is precies twee jaar oud, gemaakt op oudjaarsnacht 2005-2006. Johan Bunicich laat zien, dat hij met een simpel sterretje een perfecte cirkel kan maken. Misschien niet iets dat in het dagelijks leven van pas komt, maar doe het hem maar eens na.

Hoe dan ook, gelukkig nieuwjaar allemaal.

Logmo



Elke middag om een uur of vier komen er achter bij mijn ouders een haan en een kip aanscharrelen. Ze hebben de hele dag doorgebracht bij de eendenvijver verderop.

Ze klimmen bovenop een drijver, die al jaren achter huis hangt op een hoogte van ongeveer twee meter, en daar brengen ze de nacht door. Er sluipt wel eens een kat door de tuin, maar daar trekken ze zich niks van aan.

Mem ziet ze al van verre aankomen en heeft daar grote aardigheid in. Pa ook wel, maar die verbergt het beter door er de nadruk op te leggen dat de haan midden in de nacht kraait - dat klopt, ik ben er eens wakker van geworden - en buurman Pattje vermoedelijk zijn nek wel kan omdraaien.

De trouwe slapers danken ze aan de vogelgriep, toen alle vogels uit de vijver opgehokt moesten worden. Dit stel bivakkeerde toen in de schuur achter, en dat is hen kennelijk goed bevallen.



Ook speelt mee, dat mem van alles voor ze in de tuin strooit. 't Is alweer even geleden, maar het opdienen van Logies Met Ontbijt verleer je nooit. In de Zwaan kwamen de gasten ook elk jaar terug, al keken ze doorgaans minder sjagrijnig dan deze haan.

Cursusleider


Twee weken geleden werd Olga vijftig, dat doet iedereen tegenwoordig, vijftig worden, en daar was een feest bij. Op dat feest mocht ik als een bezeten cursusleider met een ouderwetse flapover een reeks breinstormen doen met de bezoekers, in de kelder van het Sminia Huis. Iedereen moest eerst, om los te komen, vrijelijk woorden roepen die ze met vijftig in verband brengen, en bij elke sessie riep er wel iemand ,,Tena Lady''. Ik weet inmiddels wat dat is. Als ik de foto zie die Pietrix heeft gemaakt, ben ik hier heel geschikt voor.

Ach - De Zwaan



Die foto-albums zijn verslavend: tijdens de zoektocht naar Ingeborg Stein vond ik deze ook. Mei 1983, schreef pa erbij.

Der Besuch der alten Dame




Frau Stein is vrijdag overleden.

Het zat er natuurlijk in, ze was heel oud, al deed ze altijd geheimzinnig over haar leeftijd. Dat hoort bij actrices.

Frau Stein, wier voornaam Ingeborg was, woonde in Zwitserland en kwam jarenlang ieder jaar op Ameland met de auto. Ze logeerde in de Zwaan en zat elke avond bij ons aan de bar. De foto hierboven is van 1978 of daaromtrent. De foto lager hieronder moet uit ongeveer dezelfde periode zijn.

Als je naast haar ging zitten, legde ze haar hand op je arm en zei, heel nadrukkelijk, hoe wunderschön ze het vond om je weer gezond en wel aan te treffen. Bleib gesund! schreef ze ook altijd met enorme letters onder haar brieven en kaarten. Als ze iets vertelde, zwaaide ze met haar handen en trok bijpassende gezichten. Ze liet zich altijd overhalen om een wijntje meer te nemen dan ze van plan was.

Elk jaar had ze knipsels mee van de stukken waarin ze had gespeeld van Stefan Zweig of Goethe of Schiller, of lange theatermonologen die ze in Solothurn in haar eentje deed. Er was een toneelauteur waarvan ze eens vertelde dat ze die immer so leidenschaftlich gern gespielt hatte, maar ik weet niet meer welke.

Overdag ging ze wandelen, om stukken voor te bereiden en omdat ze de wolken en de lucht op Ameland zo mooi vond. Ze aquarelleerde die ook, bij pa en mem hangen nog werken van haar en ik heb een paar maand geleden vijf overgenomen van Alie, die kleiner is gaan wonen.

Toen wij al niet meer in de Zwaan zaten kwam ze nog steeds elk jaar, maar het kostte haar meer moeite. Op het laatst reed mem met haar mee naar het strand en zette een stoel voor haar neer bij de waterkant. De laatste jaren kwam ze niet meer, maar ze schreef wel regelmatig. Soms belde ze huilend op omdat ze Ameland zo miste.



Er waren wat mysterieen rond Frau Stein. Het eerste dat ze uit haar tas pakte als ze haar kamer inrichtte was een portefeuille met drie foto's, die ze uitgeklapt op tafel zette. Een van de foto's was een portret van Rudolf Steiner, die ze heel erg bewonderde. Het middelste plaatje was, als ik me goed herinner, een kasteel, en dan was er nog een foto van een man. Met hem was ze getrouwd geweest werd wel eens gezegd. Ik vond het onbeleefd haar daarnaar te vragen.

Een jaar had ze een metgezel mee, een restauranthouder uit Zwitserland die Gaston heette.

Pa en mem hebben haar een keer opgezocht en gingen onderweg ook bij dat restaurant aan om Gaston te groeten. Ze werden uiterst kil ontvangen door de vrouw van Gaston - want de man bleek getrouwd. De vrouw had trouwens zelf ook een verhouding, met een van de kellners.

De oudste zoon nam pa mee naar buiten, achter het pand, waar zo'n takel hing die je ook bij Amsterdamse huizen veel ziet. Daar bungelde een strop aan. ,,Die is voor mijn vader'', zei de zoon.

Het Solothurner Tageblatt lost een paar raadsels op. Frau Stein is van 19 november 1919, ze is dus 88 geworden. Ze was Duits, niet Zwitsers, en vluchtte in de Tweede Wereldoorlog uit Berlijn. Uiteindelijk kwam ze in Karlsruhe op een keramiekfabriek aan het werk, en daar deed ze ook een theateropleiding. Theater speelde ze vooral in Zwitserland, bij de Komödie Basel en later in Solothurn. Over huwelijken wordt niet gerept - dat vonden ze in Zwitserland ook een onbeleefde vraag.

E-smoking

Soms, als je een beetje achterloopt met modeverschijnselen, is het goed als je naar plaatsen als Echtenerbrug gaat. Grietje gaf een kerstborrel, en haar dochter Zenna was net tien geworden.



Ik had Zenna al gebeld om te vragen wat ze wilde hebben. Rode oorbellen van de Intertoys, was de bestelling, dus die kocht ik. Ze moesten meteen in. ,,Je bent nu een tiener'', stelden we vast.

,,Dan ben ik een elfer'', zei Esmee, haar halfzus, die onze gesprekken goed in de gaten hield en even duidelijk wilde maken dat zij toch echt nog een jaar ouder is.

,,Dan ben ik een neger'', zei haar twee jaar jongere broertje Jort meteen.

Op tafel lag een soort pen, tenminste dat dacht ik tot Grietje hem in haar mond stak en er aan het uiteinde een oranjerood lichtje begon te branden.

,,Wat is dat?'', vroeg ik.

Het bleek een elektronische sigaret te zijn, met een batterij erin en nicotineampullen. Het was al heel vaak op televisie, heb ik begrepen. Rook komt er niet uit, alleen als je er heel hard aan trekt een beetje waterdamp. Desondanks moet Grietje voortdurend in discussie met mensen die haar op rookverboden wijzen.





Het smaakt bijna nergens naar, tenminste deze. Het voelt of je een bic-pen in je mond steekt, al kun je er minder goed in bijten. Als je trekt heb je na afloop een heel vaag sigarettensmaakje in je mond. ,,Het zijn ampullen met een laag nicotinegehalte'', legde Grietje uit. Hij heeft geloof ik ook nog als voordeel dat er geen teer in zit.

Het AD



We dachten dat ze van de Amersfoortse Courant was, maar die krant hoort natuurlijk bij het Algemeen Dagblad, dat waren we alweer vergeten. Op de site van die krant een artikel over de verkoop van Johannes Heesters-kaartjes van journaliste Heleen de Bruijn. Ze haalde ons ook aan:

Dan begint de kaartverkoop. In de rij ontspinnen zich felle discussies tussen voor- en tegenstanders van Heesters. Twee mannen in T-shirt met het opschrift: ‘Holland grüsst unser Jopie’, horen het gelaten aan. De shirts heben ze afgelopen zomer gemaakt, toen ze naar een concert van Heesters gingen in Berlijn. Ze hadden van het ‘fenomeen’ gehoord en wilden hem wel eens met eigen ogen aanschouwen. ,,We wisten niet dat er zoveel ophef over Heesters was,’’ zegt Asing Walthaus. ,,Er zijn ergere dingen gebeurd in de oolog. Het heeft weinig zin om na zeventig jaar hier nog moeilijk over te doen.’’

De foto van ons in T-shirt is gemaakt door Ronald Kersten. Het was koud, met zo'n shirt aan, maar we hebben niet voor niets geleden. De foto heeft zelfs de gedrukte versie van het AD gehaald.

Heisa om Heesters



,,U toont uw legitimatiebewijs’’, stond dreigend op het A-4’tje dat iedereen vanmorgen kreeg bij Theater De Flint in Amersfoort. ,,De Flint noteert uw gegevens en uw rekeningnummer. U bestelt het aantal kaarten (max. 4). U rekent af. De Flint screent uw gegevens de komende week/weken. U krijgt uw plaatsbewijzen daarna thuisgestuurd.’’

Een kaartje kopen voor het eerste Nederlandse concert (16 februari) van Johannes Heesters in meer dan veertig jaar doe je niet zomaar. ,,Het is net of we drugs gaan kopen’’, vond Lars. We hadden er speciaal onze T-shirts met ‘Holland Grüsst unser Jopie’ voor aangetrokken. De taalfout hebben we maar zo gelaten.

(Voor onze eerdere avonturen met de shirts, zie hier, hier, hier en hier.)



De Flint had op een grotere stormloop gerekend dan de ongeveer twintig belangstellenden die er nu stonden. Daarom was er een doolhofje van dranghekken ingericht en lieten twee ingehuurde bewakers de bezoekers slechts twee bij twee naar binnen. Die bewakers bleken overigens allebei uit Friesland te komen, een uit Holwerd en een uit Blija.

Ook de pers was uitgerukt, tot en met Pauline Broekema van het NOS Journaal toe. Voor de discussie over de 104-jarige Heesters, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Duitsland werkte en een keer een bezoek heeft gebracht aan Dachau. Grote flauwekul, al die heisa, vond de mevrouw voor ons in de rij, die een nicht van Heesters bleek te zijn.

De beide dames achter ons vonden dat ook. Een van hen was vroeger Heesters’ buurmeisje en ze vond hem toen zo knap dat ze zijn foto op haar slaapkamertje had hangen. Als ze dat haar kleindochters vertelt, die foto’s van sterren van nu op hun kamers hebben, lachen ze haar er wel eens om uit. Een andere bezoekster zei dat haar moeder in het verzet had gezeten, maar altijd Heesters was blijven luisteren. ,,De Duitsers hadden mooie muziek, vond ze altijd.’’



De discussie werd hier aangewakkerd door de Socialistische Partij, die altijd opduikt waar veel media zijn. De partij had een oude dame uit Amsterdam meegenomen die nog in de concentratiekampen had gezeten. Celine van de Hoek heet ze, las ik later. Haar neus werd steeds roder van de kou, terwijl zij alle pers vertelde, met een bos rozen in de hand, hoezeer dit eerbetoon aan Heesters een klap in het gezicht is van oorlogsslachtoffers.

,,Hoe oud bent u?’’ had een van de SP’ers aan een man achter ons in de rij gevraagd. Hij was 79, antwoordde hij. Hij had dus de oorlog nog meegemaakt. ,,U moet zich schamen’’, vond de SP-dame. Waar de man een half uur later nog boos over was. Hij was negen, destijds, zei hij keer op keer.



Ook onze T-shirts deden het goed, je zag het aan de camera’s. Pauline Broekema vroeg Lars of het wel kon, naar zo’n concert. De NOS-radio vroeg het mij. RTV Utrecht en de Amersfoortse Courant vroeg het ons allebei.



De shirts lokten zelfs de SP aan, in de persoon van Jantje Paasman, die vertelde dat hij van het actiecomité van de afdeling Zeist is. Hij gunde ons het genoegen van dit concert, maar het kon niet vond hij. En of hij voor de website van de partij een foto van ons mocht maken. Die foto staat hieronder. Op de website staat erbij als onderschrift: ,,Discussie met operaliefhebbers werd niet geschuwd.''



De partij heeft ook plannen voor als het concert er werkelijk is zei hij, maar die vertelde hij ons niet. Alleen dat er een ,,partizanenkoor'' zal komen. Plannen om mensen in concentratiekamppakken het theater in te laten gaan hebben al schipbreuk geleden begrepen we.




Binnen kochten we drie kaartjes, onder het toeziend oog van directeur Pieter Erkelens (rechts op de foto), een aantal camera’s en de mensen achter ons. Ik moest wel eerst mijn persoonsbewijs tonen. Daar hadden we een heel flauw Duits oorlogsgrapje over kunnen maken.

Er was al niet veel keus meer, want tegelijk werden er ook kaarten via internet verkocht en de zaal zat bijna vol. Toen we buiten nog wat stonden na te praten, wist een van de bezoekers dat het inmiddels is uitverkocht.

In ieder geval hebben wij onze kaarten. We rekenen er tenminste op dat we de komende week/weken door de screening van het theater komen.

Zachte G




Even was ik in het land van de Zachte G, en daar dan weer de hoofdstad van. Hoewel ik herhaaldelijk beweer, dat we Limburg in zijn geheel aan België cadeau moeten doen, dan zijn wij er lekker van verlost, moet ik bekennen dat het er wel erg leuk is.



Er ligt een ijsbaan op het Vrijthof met een fascinerend blauwe kerstboom middenop, er staat een bontverlicht reuzenrad en daartussen is een kerstmarkt. Die ziet er wel kermisachtig uit, maar in plaats van skihutmuziek klinkt daar Tom Jones of een beschaafd walsje. Alles baadt in groen en wit licht en haast iedereen draagt een hoofddeksel.



Bovendien zitten de mensen er volop op het terras, met de jas aan weliswaar en stralers erboven die Al Gore vast niet okay vind. Maar het loopt daar toch niet onder als de zeespiegel stijgt. Als je binnen gaat zitten komt er een sfeerverhogende heilssoldaat langs, die daar nog echt de kroegen ingaat. Waar het ook weer heel gezellig is, trouwens.

Kortom, ik was al haast bekeerd, maar toen ik vanmorgen naar het station liep, werd ik van de sokken gereden door een dikke man, met zachte G natuurlijk, die zijn auto de stoep op zwaaide, het portier bijna tegen een passerende dame smeet en uitstapte om een brief in de bus te gooien. Limbo's! Ze deugen niet! Weggeven!

Let it snow! Let it snow! Let it snow!



Zangeres Jopie Vogelvang kende ik alleen van de 'Hemelbed-polka', waarin ze zingt en jodelt. Volgens haar man, met wie ze gisteren in Leeuwarden was, jodelt ze thuis ook vaak en doet de hond soms mee.

Gisteren mocht ik haar onder de namaaksneeuw spuiten, buiten bij het Oranje Bierhuis in Leeuwarden, voor een opname van 'Lekker ite by Reitse'.

Dat spuiten is leuk om te doen, hoewel ik bij een sneeuwkanon iets groters had verwacht dan een klein tankje met een textieltuit aan de voorkant, een aan-uit knop achter en een tankdop bovenin. Daarin giet je een vloeistof, die chemisch ruikt. Er flubbert dan een straal witte schuimvlokken uit de tuit, het stelt best wat voor maar als ik het hele Hofplein onder had willen laten sneeuwen, was ik een flinke tijd bezig geweest.



Jopie Vogelvang moest 'Kufstein' zingen, of liever playbacken, terwijl achter haar twee bunnies (meiden met konijnenoortjes), Reitse Spanninga, Joop Braakhekke en Jan van het Oranje Bierhuis stonden te doen of ze helemaal uit hun dak gingen. Ik richtte de straal er goed op, zodat ze er behoorlijk onder zaten. En het moest gelukkig ook nog een keer over.

(De eerste foto is van Wietze Landman, op de achtergrond staat Jacco te zwaaien, die opnameleider was en me 's morgens had gebeld met de vraag of ik het sneeuwkanon wilde bedienen. De tweede maakte iemand van moomba media).

Nagekomen reactie: Concentratie

TV-kok Reitse stuurde het volgende:

Vandaag bracht ik bij Gert, mijn leverancier voor alle technische spullen, de vloeibare "sneeuwzeep" terug.
Hij vroeg hoe het ging... perfect zei ik...
Heb je de LC gelezen vroeg ik? Tjonge jonge wat een sneeuw... Ja inderdaad... De laatste keer toe we dit apparaat gebruikten, bij de Kerst promo van de Omrop, waren de sneeuwvlokken kleiner zei ik...
Ik keek nog een keer naar de jerrycan... Links bovenin stond met grote letters Geconcentreerd! Verdunnen 1:5 delen water.
Vandaar de schuim party...

Natte Sint



Omdat het regende dat het goot, maakte het muziekcorps gisteren een kortere ronde door Hollum dan andere jaren. Sint Nicolaas rijdt daar blindelings achteraan, zijn paard althans. Dat er door het slechte weer ook wat minder zin in had.

Zo zijn we helemaal niet bij de Welvaart langs gereden, waar al wel een Berenburg voor de Sint was ingeschonken vertelde Jelte Smit later. Jan Botte stond ook bij de Welvaart, tevergeefs met zijn camera te wachten. Ook sloegen we de Stelp over, waar je zo dankbaar naar kunt zwaaien omdat vanachter bijna elk raam een bejaard handje terugwuift.

Het laatste stukje rende Jeanet de Jong met het paard mee, almaar fotograferend. Ze heeft een persbureau en sinds kort ook een eigen krant. Of de Sint die krant haalt weet ik niet, maar hij staat wel al op de website van het persbureau. De foto hierboven, met de Zwaan er mooi bijop, heb ik ervan gejat. Eronder staat:

Sint neemt afscheid met regen

HOLLUM – “In Spanje is het beter weer,” zegt Sinterklaas vanaf zijn schimmel tegen Theo de Boer en Jan Engels die hem op het Zwaneplein staan op te wachten.

Het valt soms niet mee voor een oude man als Sinterklaas om bij harde wind en regen een rondgang door het dorp te moeten maken. Toch wil hij op een waardige manier en volgens traditie zijn bezoek aan het eiland afsluiten. Hij komt graag volgend jaar, zegt hij, wanneer het paard op het eindpunt van de rondtocht op de viersprong bij de bakker halt houdt. Tenminste, als de Amelanders zich het komende jaar goed gedragen en de kinderen lief zijn de komende twaalf maanden. De ouders en kinderen die Sinterklaas uitzwaaien, het zijn er vanwege het barre weer minder dan andere jaren, beloven het. Jan van Novy Engels wenst de goedheiligman een goede reis en de Sint slaat rechtsaf. Op weg naar de boot, op weg naar het zonnige Spanje.

Kindervriend te Ballum



Zouden andere Sinterklazen dat nu ook hebben? Of de paus? Ik raak er zelf soms een beetje ontroerd van, als iemand uit zichzelf naar voren komt om Sinterklaas een tekening te geven of, zoals vanmorgen in Ballum, drie ingepakte wortels voor het paard Amerigo.

In Ballum is het schooltje klein - 40 leerlingen, wat overigens meer is dan elf procent van alle inwoners - maar het is er altijd knus. Al op het schoolplein trok een jongen aan mijn mantel om te vragen hoe het kan dat Sinterklaas alles van iedereen weet.

En een ander meldde spontaan dat hij op de radio had gehoord, dat de verenigde Zwarte Pieten 'Zie de maan schijnt door de bomen' het mooiste Sinterklaaslied vinden. Dat volgen de kinderen tegenwoordig allemaal, net als een hele reeks 'Sinterklaasjournaals' op tv. Die draaien er kennelijk allemaal om dat nu eens het paard, dan weer het boek van de Sint zoek is.



Vorig jaar hebben ze in Ballum een rit te paard door het dorp aan het programma toegevoegd, met een klein korps ervoor dat speciaal voor de gelegenheid is samengesteld. Dat speelt heel eigenzinnige versies van Sinterklaasliedjes, die je soms pas na een tijdje herkent en waarbij de trommelaar iedereen tot steun is.



Het was heel rustig op straat, wat wel iets absurds had, als een parade door een spookdorp. Maar iedereen weet dat Ballumers veel door de ramen naar buiten zitten te kijken, dus ik heb onderweg gewoon naar alle vensters gezwaaid. (Janke Nachtegaal heeft de foto's gemaakt, en ons geschminkt)

It don't mean a thing



Het Historisch Centrum Leeuwarden (HCL) heette vroeger gemeentearchief Leeuwarden, maar het is nu modern, het zit in een nieuw gebouw en daar waren dit weekeinde open dagen. Als toppunt van moderniteit waren Hidzer en ik gevraagd (Kees ook, maar die kon niet) om er plaatjes te draaien, liefst plaatjes met geschiedenis. Dat alles geschminkt als zwarte Piet.

Dat is een stapje terug als je al heel vaak Sinterklaas bent geweest, maar vooruit, alles voor het goede doel. En zo kun je eens een hele middag net zo praten als Jimmy, onze buurman op de studentenflat die van Aruba kwam en altijd sigaretten kwam bietsen. Ik zou, al zeg ik het zelf, een hele goede neger kunnen zijn. We hadden trouwens ook veel zwarte muziek meegenomen, Harry Belafonte, Shirley Bassey, Trafassi.



We moesten ons zelf maar wat verkleden, in de kantoren van het HCL waar verder niemand was. Dus hebben we ons zelf op de foto gezet met sexy maillot aan op het kantoor van de hoogste baas.

Onze grootste fan was een meisje in een paars vestje (zie de foto bovenaan), dat platenlang voor de tafel heeft staan dansen. Haar favoriete beweging was de elleboogwiek uit de vogeltjesdans. Het deed er weinig toe of we nu Swinging Safari draaiden of Ole Guapa. Zij wordt later een goede klant van het Historisch Centrum. (Hidzer is in het rood, ik in het blauw).



Het was een soort pauzeprogramma dat we deden, voor de mensen die stonden te wachten tot de volgende rondleiding zou beginnen. Het was bovendien onverstaanbaar want de microfoon deed het niet goed. Maar lollig was het wel, dat zie je zo aan deze foto van het dolenthousiaste publiek.