Schwarzbraun ist die Haselnuß

Nee, het is geen grap: Heino treedt zaterdag op in Surhuisterveen. In 2005 hield hij al zijn afscheidstournee door Duitsland, maar daarna ging hij gewoon door met optreden en daarbij slaat hij natuurlijk Surhuisterveen niet over. We gaan er met een bus heen, om dit fenomeen eens van dichtbij te zien.

Dit filmpje - een fragment uit 'Otto - the Movie' van de Duitse komiek Otto Waalkes - is natuurlijk niet Heino zelf. Maar het geeft wel aan dat hij voor Duitsland misschien wel belangrijker is dan Michael Jackson.

Vergeten muziekinstrumenten

Tussen de middag had ik een vergaderingetje in de Harmonie. In een hoek van de foyer stond een ingezakt stukje decor van popfestival Freeze, dat afgelopen weekeinde is geweest.

,,Ja, dat staat er nog'', zei de Harmoniemedewerker, die zag waar ik naar keek.

,,Ik heb op Facebook gelezen dat een van de artiesten van Freeze hier zelfs zijn contrabas is vergeten'', zei ik.

,,Klopt'', zei de man, schouderophalend. ,,Van dat Friese Cashproject, hij ligt er nog. Maar dat gebeurt zo vaak. Je staat er echt van te kijken wat mensen allemaal laten liggen. Gibsongitaren van 1500 euro, die vergeten ze gewoon. Soms komen ze pas maanden later tot de ontdekking dat ze hem niet meer hebben.''

(De foto van Freeze, met contrabas, is van Ilva Stoelwinder)

Vergangenheitsbewältigung

Zaterdag ondervroeg ik Hans van der Heijde in boekhandel Van der Velde over diens roman 'Dagboek in blik'. Daarin is ondermeer een grote rol weggelegd voor de Tweede Wereldoorlog en de omgang met de herinneringen daaraan.

Het ene verleden roept het andere op. Na afloop vertelde een mevrouw dat ze probeert iets te schrijven over haar grootvader, die in een concentratiekamp is omgekomen. Het lukt maar steeds niet, omdat ze hem alle eer wil doen toekomen die hij verdient, zei ze.

Ook kwam meneer Ooiman (ik mag hem nu Willem noemen, maar hij was mijn wiskundeleraar, en dan blijf je altijd meneer), die vertelde dat hij zowel iemand in de familie had gehad die bij de SS had gediend en tot voor Stalingrad was gekomen als een die in het verzet had gezeten. Hij wilde daar eveneens over schrijven. Ook dit was een moeilijke zaak, die hem al jarenlang niet naar voldoening lukte.

Anders was het met de man met halflang, grijs haar die bij ons stond. Toen hij hoorde dat meneer Ooiman leraar was, schoot hem te binnen dat hij ooit in het telefoonboek het nummer van zijn leraar Duits had opgezocht. Zelf zat hij al lang niet meer op school, het was laat, misschien al twee uur 's nachts, en hij had gedronken. Hij vond het nummer en draaide het meteen, om de man in een klap alles te vertellen wat hij op school nooit had durven zeggen.

,,Wat zei die leraar?'', vroeg ik.

,,Dat weet ik niet meer'', zei hij en keek of het hem weinig kon schelen.

(De foto is van Irene Schaap)

Doe es normaal man

Dit is Pierre. Hij stond te bellen in de Grote Kerkstraat, in een T-shirt met een geruchtmakende uitspraak erop uit de algemene politieke beschouwingen van donderdag.

,,Dat daar nu al T-shirts van zijn'', zei ik tegen hem.

,,Ik heb het zelf laten maken'', vertelde Pierre.

,,Ik hoorde het donderdag en ik dacht: daar moet ik wat mee. Dus ik ging naar Timo, met die T-shirtzaak op de Nieuweburen, maar die was net dicht. Deze zijn nu gemaakt door Het Ateliertje, aan de Wortelhaven. Vandaag waren ze klaar. Een hele aardige vrouw is dat.''

Ontwerp je T-shirts voor je werk, wilde ik weten. Nee, dit was een aardigheidje. Vroeger was Pierre decorontwerper en betrokken bij grote feesten als Dance Valley.

,,Heb je er nog meer?'', vroeg ik.

Hij ritste zijn rugzak open en haalde er een zwarte en een groene uit.

,,De groene gaan hard'', had hij gemerkt. ,,In het winkeltje zijn alleen nog zwarte en blauwe. Zij is echt een aardige vrouw.''

De zwarte stond me niet aan, ik kocht de groene voor €15. Als je kunt bijdragen aan de verloedering van het politieke debat moet je dat niet laten. Tip: het winkeltje van de aardige vrouw heeft ze ook in kindermaten, voor de politici van de toekomst.

Naschrift: Pierre staat maandag 26 september ook voorop de Leeuwarder Courant. Dit blog had dus als het ware de primeur. Het shirt sloeg ook erg aan op Freeze.

Bodoni & Stendhal

Nagevraagd heb ik het niet, maar het eenvoudige en zeer aangename hotel Bodoni waar ik vorige week in Florence logeerde (vroeger was het een pensione, het verschil is niet duidelijk) heet natuurlijk naar het beroemde lettertype Bodoni.

Hoewel het dan weer eigenaardig is dat ze hun bedrijfsnaam in een letter schrijven die meer op Futura lijkt.



Mijn kamer had uitzicht op de Basiliek van Santa Croce, de kerk die Stendhal volgens de verhalen zo mooi vond dat hij er helemaal raar van werd. Daarmee was het Stendhal-syndroom geboren, dat sommige mensen overvalt bij een overdosis schoonheid. Ik had het niet bij het uitzicht en ook niet toen ik voor die kerk stond, maar in het Uffizimuseum kreeg ik een paar keer kippenvel. Dat zal wel hetzelfde verschjnsel zijn.

Obsession

Vorig weekeinde overleed acteur Cliff Robertson. Dat hij niet zo bekend is, komt mede doordat hij in de jaren zeventig een tijd op een zwarte lijst stond. Hij had een gek schandaal in de openbaarheid gebracht, dat er op neerkwam dat David Begelman, het hoofd van de Columbia-filmstudio's, geld had opgenomen namens anderen.

De nodige handtekeningen - zoals die van Robertson - vervalste Begelman zelf. Het raarste was, dat het niet eens om grote bedragen ging. Begelman werd stilletjes ontslagen, het was niet de bedoeling dat het bekend zou worden. Robertson had er toch over verteld aan de Wall Street Journal. Er verscheen een fantastisch boek over, dat 'Indecent exposure' heet.

Robertson speelde veel bijrollen (hij was oom Ben in 'Spiderman'), maar in 'Obsession' van Brian de Palma, uit 1976, had hij een hoofdrol. De film is een remake van 'Vertigo' van Alfred Hitchcock, die er zelf erg kwaad om zou zijn geweest. De meeste kijkers van nu zullen hem saai vinden.



'Obsession' is voor een deel opgenomen in Florence en de San Miniato del Monte, een prachtige, hogerop gelegen kerk, komt er prominent in voor. De buitenkant, althans.

Een goede reden om er naar toe te gaan en er een opname van te maken, met de muziek van Bernard Herrmann erachter. Dat mijn camerabewegingen wat minder soepel zijn dan die in De Palma's film ligt aan de warmte. Bovendien struikelde ik zowat op die trap.

Discesa del Duomo

Dit filmpje maakte ik in een doorlopende opname bij het afdalen van de Dom van Florence, oftewel de koepel van de S. Maria del Fiore. Dit om te laten zien dat het met de nauwheid wel meevalt, maar het ook een hele tippel is.

Om het niet te erg te maken heb ik sommige stukjes versneld: het filmpje en de afdaling duurden oorspronkelijk 11 minuten en een stukje. Halverwege kun je naar omlaag kijken, de kerk in. Daar ben je dus eigenlijk de koepel al afgedaald.

Het gebeier komt van de klokken van deze kerk, maar zo'n kabaal was het tijdens de afdaling in werkelijkheid helemaal niet. Dit geluid komt van een ander filmpje, gemaakt tijdens een of andere feestdag.



Bovenop zet iedereen vooral elkaar op de foto, want als je eenmaal die klim hebt gemaakt wil je ook het bewijs kunnen tonen. Mensen die in hun eentje zijn proberen soms zichzelf te kieken met hun iPhone of cameraatje in de uitgestrekte hand, en aanvaarden dankbaar het aanbod als jij het voor ze wilt doen.

Nadat ik zo vier Japanse meisjes met hun toestel had gekiekt, ontkwam ik er zelf evenmin aan. Een van hen had mijn camera al beet en wilde van geen weigeren horen. Ze nam er vier. ,,Just one more'', zei ze steeds.



Dit is de laatste, toen ik het wel welletjes vond.

Ik schreef er ook een column over:

Uffizi

In het magnifieke Uffizi-museum in Florence doen zo ze spastisch over foto's maken dat andere bezoekers je waarschuwen als je er stiekem toch eentje maakt.

Maar ik kan het niet laten, vooral als het niet mag. En helemaal van dit meisje, dat rondliep met een bloknoot van ruitjespapier, waarop ze het ene na het andere schilderij natekende.

Eerst nam ze het werk in zich op - een paar seconden waren meestal genoeg - en dan begon ze ingespannen te schetsen. Of het nu een annunciatie was, het bezoek van de drie koningen of een kruisafname, alles was haar even dierbaar.

Een schets begon ze steevast met een gezicht - rond, met ogen en een streepmond - waarna in een paar vlotte strepen de rest van het lichaam volgde. Tijdens het tekenen keek ze nauwelijks meer op. Een doorsneeschilderij kostte haar één, hooguit twee minuten.

,,Brava!'', zeiden museumbezoekers die over haar schouder meekeken. Af en toe kwam een ouder zusje kijken waar ze bleef. Ik had best zo'n schets willen hebben, maar ik was bang dat ik haar aan het schrikken zou maken.

Rampenfilm

Het is dit jaar op de kop af 32 jaar geleden dat de rampenfilm 'Meteor' is gemaakt, waarin een grote komeet op aarde afstormt en de Amerikanen en Russen hun Koude oorlog even opzij moeten zetten om dat ding weg te bombarderen.

Iemand moet dat gedenken, op deze 911-dag. De film, hoewel gemaakt door de man van 'Poseidon Adventure' en met sterrenbezetting, is weinig aan.

Oh ja, en tien jaar geleden, toen de Twin Towers werkelijk in vlammen opgingen, was ik hier, voor de krant. Het was heel surrealistisch, al die poezie en een (slechte) speech van Hugo Brandt Corstius terwijl ik net de eerste tv-beelden had gezien, met vliegtuigimpact.

Ik heb het er later nog eens over gehad met Tiny Mulder, die heel verontwaardigd was dat de organisatie er helemaal niets over had gezegd. Zodat ze er 's avonds pas achter kwam dat het gebeurd was en sterker nog - dat een van de vliegtuigen onderweg was geweest naar Pittsburgh, waar haar zoon Teake woont.

Natte voeten

Grotere kaart weergeven

Volgens Google Maps is dit de beste route om te nemen als je zou willen lopen van Sint Jacobiparochie in het Bildt naar bedevaartsoord Santiago de Compostela. Dat doen sommige liefhebbers, die wandeltocht staat hier plaatselijk bekend als Het Jabikspaad. Een groot deel van het stuk - het meeste eigenlijk - loop je kennelijk over water. Ze waarschuwen erbij: Let goed op – mogelijk zijn er niet overal trottoirs of wandelpaden langs deze route.

Lopen op het water: dat kan op het Wad misschien en er zijn een paar verhalen over (Matth. 14:25), maar die zijn niet zo geloofwaardig.

Heel anders is het met auto's. Vraag je hetzelfde traject als autoroute op, voert het over land. Auto's zinken namelijk.

Laatste stuipen van een Kinopalast

Patrick van der Wal, voormalig stagiair op de fotoredactie van de Leeuwarder Courant, nam deze clip op, ondermeer in het gebouw dat een tijdlang diende als Cinema Ascona's Kinopalast. Het is al half gesloopt. Onze grote filmzaal is te zien op 3.18' en de raamkozijnen komen ook bekend voor, al hangen ze nu naar binnen.

Dank voor de tip, @Spoon_058

Een bierbekereconomie

Op het festivalterrein van Into the Great Wide Open op Vlieland heerst een eigen economie met drie soorten geld.

Eerst zijn er de blauwe munten, die je koopt voor gewoon geld. Voor 1 munt(€2,50) koop je 1 biertje, in een stevige plastic beker die op glas lijkt. Op de eerste dag, werd me verteld, was er al voor €100.000 euro aan munten verkocht. Aan het eind van het festival kon je ze terugverkopen, maar niet meer dan 20 stuks. Als in de tussentijd de Euro in waarde zou zijn gestegen had je geluk, maar waarschijnlijk is dat niet.

Dan waren er - ik heb ze zelf niet gezien - ook goudkleurige munten, die medewerkers kregen. Daar kon je van alles voor kopen, leek het, maar alleen bij bepaalde eettenten.

De bierbekers gooide je niet weg, want her en der renden kinderen rond die ze verzamelen. Voor 20 bekers leverde ze dat 1 munt op: niet een blauwe, maar een bruine. Die zijn alleen goed om iets te drinken te kopen of een ijsje. Halverwege het weekeinde devalueerden de bruine munten, want het ging te hard met het ijs. Toen kon je er alleen nog drinken voor kopen. De gretigheid om die bekers te verzamelen werd er niet kleiner van.

Hoewel die bruine munten dus als het ware het minste waard waren, begonnen aan het eind van het festival zelfs volwassenen bierbekers te verzamelen. Ze legden er een lange slang van aan, met blonde dames aan beide uiteinden, ik heb er een filmpje van gemaakt. Of ze er bruine munten voor hebben gekregen en hoeveel dat dan waren weet ik niet.

Beroemde eilanders

Op muziekfestival Into the Great Wide Open op Vlieland tref je allerlei bekenden, onder wie Marleen en Aike van Terschelling. Met zo'n eilander mengelmoes word je dan automatisch in de rol gedrukt van Ameland-verdediger.

,,Hier op Vlieland staat een beeld van Willem de Vlamingh'', zei Marleen. ,,En wij hebben Willem Barentsz. Maar er zijn eigenlijk helemaal geen beroemde Amelanders.''

Dit was duidelijk een uitdaging. De enige beroemde Amelander die ik zo snel kon bedenken is Kardinaal de Jong, maar dat is een katholieke held, daar kun je in deze tijd beter niet mee aankomen. Architect Sjoerd Soeters komt ook van Ameland, maar bij hem moet je van alles uitleggen. De moeder van Multatuli weegt niet op tegen ontdekkingsreizigers. Voetballer Jan Bruin misschien?

,,Jij bent het zelf'', redde Marleen de situatie. Nou voor deze avond dan, al ben ik technisch gesproken import omdat mijn moeder voor de zekerheid naar de wal ging om te bevallen en ben ik zeker niet beroemd.


Naschrift

Pieter Jan en Tineke Borsch, fanatieke genealogen uit Hollum, lezen dit blog ook en ze voelden zich uitgedaagd. Ze schrijven:

Als Vlieland en terschelling Vlamingh en Barendz noemen, dan kun jij toch Hidde Dirks Kat noemen? Bekend van rampreis en dagboek. Hij heeft ook een beeld. En als jij Soeters noemt, dan kun je ook W. C. de Groot noemen als bekend architect. Geboren Hollumer.

Hidde Kat heb ik meteen uitgeprobeerd op Marleen. ,,Heeft die de wereld gered of zo?'', zei ze. Daarmee aangevend dat ze hem dus eigenlijk niet beroemd vindt.