Redders van Cambuur

Uitgerekend op de dag dat de LC meldde dat het Cambuur zo slecht gaat dat de spelerslonen amper betaald kunnen worden was er een Cambuurgala in het WTC-hotel.

Een cynische situatie is dat: lachende heren in smoking, dames in het lang, champagne, acrobaten, Syb van der Ploeg, kalfsvlees ,,in eigen jus'' (hebben kalveren eigen jus?). Spelers en medewerkers maakten een onbezorgde indruk: keeper David Meul zag vooral problemen in zijn vaderland Belgie, oud-speler Rene van Rijswijk gebruikte me als proefpersoon voor zijn theorie dat Hollumers zich eenvoudig voor het lapje laten houden. Tot nu toe had hij die vooral op Jan Bruin uitgetest.

Tegelijk weet iedereen dat het niet goed gaat. Ype Smid liep er rond, een enorme man met grijs haar die als redder van Cambuur wordt omschreven. Dat vindt hij zelf nogal voorbarig, hij leek er zelfs wat verlegen van te worden als je het zei. Want gered is het nog niet.

Een galaganger omschreef: ,,Dit is dansen op de vulkaan.''

Net als vorig jaar was ik er veilingmeester, tussen het hoofdgerecht en het toetje in. Omdat het vorig jaar lekker was gegaan (meer dan €50.000) had directeur Alex Pama jolig uitgeroepen dat hij de volgende keer een speciaal jacquet in Cambuurkleuren voor de veilingmeester zou hebben.



Dat was er nu: een knalgele Prins Carnavaljas met blauwe revers. Ik mocht verschillende gesigneerde voetbalshirts aanbieden, waaronder een van het Nederlandse elftal, twee fietsen in Cambuurkleuren, een race-clinic op de TT, een reis met prive-jet naar een wintersportoord plus een hotel daar, een thuis-optreden van Syb van der Ploeg. ,,Als u klein behuisd bent: hij speelt zelfs in de kast'', zei ik. Zelf vond ik hem wel geestig.

Het ging zo lekker dat spelers Serhat Koç en Mark de Vries spontaan shirts ter veiling aanboden, de laatste met de belofte dat hij het persoonlijk bij de koper zou komen bezorgen. Er klonk een zucht van begeerte aan een tafel met veel dames links van mij. Danny Guijt kwam een barbecue in zijn eigen tuin aanbieden, met zijn tafelgenoten van dat moment als personeel. Daar hadden de dames zo te horen weer minder mee.

Uiteindelijk werd er zelfs op mijn kanariegele jacquet geboden, dat dan ook ter plekke is verkocht.

Totale opbrengst €83.000. Daar was ik best trots op, want er waren minder spullen dan vorig jaar. Ik heb me als het ware heel even redder van Cambuur mogen voelen.

(De bovenste foto is gemaakt door Henk-Jan Dijks, de andere door Andries van Weperen. Op de site van Cambuur hebben ze het over een totaalbedrag van €84.250)

Ongedierte in de keuken

Het is wonderlijk, wat je allemaal kunt met een gewone MacBook.

Dit bijvoorbeeld, waar ik voor extra sfeer (en omdat het me aan de film deed denken) de muziek uit de trailer van 'Alien' onder heb gezet. Het is duidelijk hoe dit filmpje is gemaakt, ik had mijn hoofd beter stil moeten houden, maar het effect is er niet minder om.

Nog geen boek uit, nu al een kuifje

Dit is Fenna (helemaal onderaan). Hoewel haar vader vertelde dat hij kostelijke stripboeken uit zijn verzameling veilig had opgeborgen om te voorkomen dat ze sneuvelen door grijpgrage kinderhand of woeste kleurpotloodkrassen, stonden er nog best veel.

Wonderlijke gedachte: ze heeft nog geen idee van Corto Maltese, Largo Winch, Blueberry of Barbarella. Zelfs niet van Kuifje, al heeft ze van zichzelf wel rechtopstaand haar. Het kan niet anders of ze gaat later van strips houden.

Poppeslok Flevosap

Op de poppeslok voor Arie (die alweer twee maanden is en gefascineerd en onafgebroken naar zijn rechtervuist staart) in Emmeloord werd ons Flevosap voorgezet. Voor ons was dit nieuw, maar wij komen dan ook niet uit de polder, waar de zeden en producten anders zijn. Deze had de smaak Appel, er zijn misschien ook nog andere.

,,Flevosap heeft meer smaak dan gewoon sap'', stelde Anko, altijd kritisch, op de terugweg vast. Een leus waar we ons allemaal in konden vinden.

Real Music

,,This is real music'', zei Prince gisteravond in het Gelredome. ,,By real musicians.''

Daar zit natuurlijk een wereld van ruzies met platenmaatschappijen en internetbedrijven achter, want die heeft hij.

Michael Jackson, Madonna, Prince en ik zijn in hetzelfde jaar geboren, dat schept een band. Prince beseft dat zelf ook, hij speelde in het door hemzelf verzorgde voorprogramma 'Shake your body down to the ground' van Michael Jackson.

Later kwamen trouwens ook 'What have you done for me lately' van Janet Jackson, 'I want to take you higher' van Sly and the Family Stone, en 'Le Freak' van Chic voorbij.

Verder natuurlijk vooral eigen muziek, waarbij 'Kiss' een hoogtepunt was, omdat hij het na het refrein steeds even stillegde. Dat geeft een enorme spanning aan de toch al spannende muziek. In de tekst staat 'You don't have to watch Dynasty, to have an attitude', maar omdat niemand de serie 'Dynasty' meer kent, verving hij het nu door 'Desperate Housewives'.

Als ik het goed zag - ik stond halverwege - gooide Prince maar liefst drie van zijn gitaren het publiek in, nadat hij er een solo op had gespeeld. Collega Cor, die verder vooraan stond, zag het in elk geval met eentje gebeuren. ,,En die zag er ook nog heel bespeeld uit'', zei Cor.

Dat zegt wat over Prince. Die geeft niet zozeer om gitaren, maar om muziek en feest. Dat lukte hem goed: met de muziek maakte hij van het Gelredome, dat de gezelligheid heeft van een stapel gipsplaten, een disco met 30.000 bezoekers. Hij haalde er zelfs een stuk of dertig het podium op.

Wel vier, vijf keer bedankte hij het publiek en zei hij 'Goodnight', maar steeds kwam hij weer terug met nog meer. Uiteindelijk duurde het van ongeveer kwart over acht tot even na elven.

,,I don't want to go home'', riep hij.

,,Je mag wel met mij mee!'' riep een meisje dat naast me stond. Zij had aan het begin nog tegen een vriendin opgemerkt dat Prince toch echt wel heel erg klein is, met haar wijsvinger en duim benadrukte ze dat. Zelfs zij was om.

(De foto komt uit een filmpje dat ik toegestuurd kreeg, ik weet niet wie het gemaakt heeft)

Een cafe op Ameland

Op het Filmfestival stond een tafel, eigenlijk een groot beeldscherm dat je met je handen kon bedienen. Je kon er oude filmpjes op bekijken, heen en weer slepen, vergroten of verkleinen.

Eentje heette 'Ameland'. Nou zegt dat niks, want het eindigde met een blik op de Brandaris vanaf de boot, maar de paardenreddingboot zat er wel in. Op de site van het Fries Film Archief staat dat het filmpje van Han de Vries en Keimpe Sikkema is en in de jaren vijftig is gemaakt. De hele film is langer dan het fragmentje dat in de tafel zat.

Halverwege was er ineens een stuk Sunneklaas, buiten en in het cafe. Ik vraag me alleen af: welk cafe is dit eigenlijk? Of staat dat ook op Terschelling?

Hoe een elpee de dingen ziet

Cinema Ascona kreeg twee cd-spelers, een mengpaneel, twee platenspelers en de hele foyer van de Harmonie tijdens het Noordelijk Film Festival om mee te spelen.

Je kunt, vond ik uit, je telefoon op de draaitafel zetten, met een beetje steun van een rol plakband, en hem rondom laten filmen. Dan krijg je een beeld van hoe een elpee de wereld beleeft. Zo dus.



Hij stond vrijwel in het midden, maar dat tolt nog best hard op 33 toeren. Hij wordt daarom zo nu en dan even met de duim afgeremd, voor speciale effecten.


(De foto is van Daniel van den Berg)

Love and the North Sea

Terwijl iedereen onwetend op het Noordelijk Film Festival zit is producent Dino de Laurentiis overleden.

Hij produceerde twee films van Fellini ('La Strada' en 'Le notti di Cabiria') in de jaren vijftig en groeide uit tot man achter steeds duurdere en ook meestal wat ordinaire films, die Amerikaanse successen naar de kroon moesten steken. De remake van 'King Kong' moest 'Jaws' overtroeven, 'Hurricane' kwam toen rampenfilms in waren, 'Dune' was een mislukte poging mee te snoepen van de 'Star Wars'-taart. Veel door hem geproduceerde films zijn een vervolg, als 'Amityville 2','Evil dead 2', of 'Hannibal' ('Silence of the Lambs 2').

Tussendoor zorgde hij ook voor prachtfilms als 'Danger Diabolik' en 'Blue Velvet', en voor bezienswaardigheden als 'Barbarella', 'Flash Gordon' en 'Bound', het debuut van de broers die later 'The Matrix' zouden maken.

In 1958, toen hij net die Fellini's op zijn naam had staan en een grootse 'Oorlog en Vrede'-verfilming met Audrey Hepburn, had hij belangstelling voor 'Sil de Strandjutter'.

Dat stond 52 jaar geleden, op 10 november, in de Leeuwarder Courant. Hij wilde het boek laten verfilmen als 'Love and North Sea'. Van die plannen, waarvoor hij filmsterren naar Terschelling wilde sturen, is nooit meer iets vernomen.

Het stond op mijn lijst 'Dingen om Dino de Laurentiis te vragen als ik hem ooit tref', maar dat komt er nu niet meer van.

Never trust a hippie

De hippies van Leeuwarden hadden een hoge vertakkingsgraad, blijkt uit een diagram op de muur in het HCL. Daar is een tentoonstelling is over de roerige dagen van politieke partij Axies (nu PAL/GroenLinks), jongerencentrum Hippo (dicht wegens onderlinge ruzie en grondspeculatie) en de Powwow-muziekfestivals in de Harmonie.

Zaterdag was er een reunie in Zalen Schaaf, waar al die inmiddels zestigjarige babyboomers bij elkaar kwamen. Iedereen droeg een sticker met zijn naam. De meesten zagen er onopvallend uit, maar er waren er ook die zich van binnen nog precies als toen voelen en hun uiterlijk daaraan hadden aangepast.

Ik zou tijdens het diner in drie blokjes van twintig minuten op het toneel mensen ondervragen over vroeger, over de drugs, de vrije liefde, de redding van de Leeuwarder binnenstad. Want er waren plannen van de almachtige PvdA vol van parkeergarages, rondwegen en doorgaande routes waar de hele binnenstad aan ten onder zou zijn gegaan. Als die hippies zich niet zo hadden verzet, was Leeuwarden nu een soort Drachten of erger.



Piet van der Wal drukte me bij de deur een bon in handen voor het diner. Je moest het zelf opscheppen bij een buffet en het rook lekker.

,,Het lijkt me het beste'', zei hij, ,,als je eerst die gesprekken doet en daarna even wat eet.''

Best.

Dus drie keer twintig minuten later, met enige uitloop, geroezemoes in de zaal omdat de mensen elkaar te veel te vertellen hadden en een verward en verontwaardigd slotwoord van Sjoerd Cuperus later stapte ik voldaan van het toneel.

In de zaal werden juist de tafels opzij geschoven om de dansvloer leeg te maken, voor de hippiebandjes die zo zouden komen. Het buffet was al verdwenen, met schalen, tafels, bestek en al. De kok stond buiten te roken, de afwasmachine raasde in de spoelkeuken.

Het was kortom een avond vol love, peace, happiness en een lege maag.

,,Never trust a hippie'', zei Jaap later, die punk is geweest.

Orgels zijn voor mannen, piano's voor vrouwen

Het orgel is een mannelijk instrument, de piano is vrouwelijk, vertelde Herr Seele gisteren in de Doopsgezinde kerk in Leewarden. Dat is omdat men achter het orgel ook met de voeten op pedalen trapt en daarbij de benen steeds wijd moet spreiden en weer sluiten. ,,Daarom zijn er ook weinig vrouwelijke organisten'', voegde hij toe.

,,Pff, ik wil wel eens met die man in discussie'', blies een dame achter me.

Herr Seele is de tekenaar van Cowboy Henk, samen met Kamagurka. Daarom zette hij eerst vlot de kop van cowboy Henk op een vel papier, voor (vooraleer zouden Vlamingen zeggen) hij aan zijn verhaal over piano's in het algemeen en Pedalflügels in het bijzonder begon.

Want hij is ook, onder zijn gewone naam Peter van Heirseele, pianostemmer, -restaurateur en -verzamelaar. Hij bezit zoveel piano's, dat de vleugels bij hem in Oostende op de zijkanten tegen elkaar staan.

Bovenal is hij een ambachtelijk liefhebber: zijn duizelingwekkend verhaal, van bijna een uur lang, was pure liefde voor het instrument. Hij wilde, leek het, de hamertjes ter plekke wel uit de piano rukken om het publiek te tonen hoe grandioos het allemaal in elkaar steekt.



Hij was zeven uur onderweg geweest van Oostende naar Leeuwarden om er een door hem gerestaureerd Pedalflügel te brengen, eigenlijk een piano op een kist met nog meer snaren erin, en hamertjes die met de voeten bediend worden. Op het fotootje zie je de pianotoetsen rechtsbovenin en de brede kruk - meer een bank - op de kist, die voor het effect werd opengelaten.

Mozart had een Pedalflügel, Chopin schreef ervoor en Schumann ook, maar er zijn er maar een paar over.

De pianist kan met de linkerhand interessantere dingen doen dan alleen de bas spelen. De bas klinkt ook veel zwaarder, ,,het is drum and base'', zei Herr Seele. Anderzijds: de rechtervoet komt nauwelijks aan het 'gewone' rechterpedaal toe, om de klank na te laten galmen.

Nou ja: Leo van Doeselaar, die organist is en dus gewend om zijn voeten te gebruiken, speelde er Schumann op. Zo klinkt het:



Let op die voetjes!

Na afloop vroegen we Herr Seele of hij zelf wel eens pianospeelde. Want tijdens zijn verhaal ging hij nu en dan wel achter het toestel zitten, maar hij raakte het klavier niet aan.

,,Nooit'', zei hij. Enkel als een piano pas gestemd is, ,,wil ik de toetsen wel eens beroeren'', maar dan alleen om de dissonanten te horen, die op een piano mooier klinken dan waar ook.



Trouwens, hij had ook moeite om uit te maken wat 'zijn' instrument was, hij speelde er verschillende, waaronder de gitaar en blokfluit. De piano was dat in elk geval niet: die is hem te ernstig. Waarna hij in een verhaal over jazz en pop losbarstte, uitkwam bij de punk en meldde dat de elektrische gitaar zoals The Ramones hem bespelen op zijn best klinkt, meer dan de mooispelerij van Eric Clapton.

Bovendien is de piano eigenlijk een dood instrument, kwam hij terug. De hele negentiende eeuw door waren er elke vijf jaar wel revolutionaire verbeteringen geweest, maar sinds 1890 staat het stil.

Dat ze voltooid zijn kun je zien aan de kleur: piano's zijn nu meestal zwart. Toen ze nog volop ontwikkeld werden waren ze dat nooit. Zwart, zei Herr Seele, is abstract en een teken van gezag. ,,Net als bij een dirigent, die een jas van alle kleuren aan zou kunnen doen, maar ook altijd zwart draagt als hij leiding gaat geven aan een orkest.''

Naschrift

Via Fedde kwam Herr Seele op deze website en las bovenstaand. Hij reageert:

Uitstekend stukje van die mijnheer! Ik heb het meteen op m'n facebook gezet.
Goede foto's he! Ze lijken haast in negatief. Is dat de lichtinval daar in de kerk? (...) Ik vond het erg geestig in Leeuwarden (...) waar iedereen hip wilde zijn, vooral bezig was met zichzelf en met mee zijn met de tijden, vond ik. Maar om zo'n stad goed te leren kennen is iets meer tijd nodig.

To the rescue

Deze Buzz Lightyear is in het echt twee, misschien drie centimeter hoog. Hij is van Jelle, die nog niet jarig is maar het zaterdagmiddag wel vierde. Met mijn telefoon maakte ik er een pseudopolaroid van, het bruine kleurtje heb ik er net in gefotoshopt.

't Wie brillich

Vorig jaar maart fietste ik naar Tiny Mulder, want ik wilde haar al jaren van alles vragen over haar Friese vertaling van 'Jabberwocky', het nonsensgedicht van Lewis Carroll.



Haar vertaling had ze lang niet gezien, maar nu ze die herlas werd ze er helemaal fleurig van. ,,Ik vind dit perfect'', oordeelde ze.

Waarna we een levendig gesprek over haar woordvondsten hadden en haar aanstekelijk enthousiasme voor alles van Lewis Carroll, dit gedicht en 'Alice in Wonderland' voorop.

We hadden het ook over de vorige keer dat ik haar sprak, in 2001. Op 11 september was er in de Prinsentuin de afsluiting van een poëzieproject, waarin een van haar eigen gedichten, 'Bitterswiet', in een heleboel andere talen was omgezet.

Net daarvoor bekeken we op de redactie livebeelden van een vliegtuig dat zich in het World Trade Centre in New York boorde. Het zag er afschuwelijk uit en ik fietste naar de Prinsentuin met het idee dat de Derde Wereldoorlog misschien zou beginnen terwijl ik daar een literaire bijeenkomst zat te verslaan.

Bij binnenkomst deelde ik mijn bezorgdheid met Teake Oppewal, die bij het Fries Letterkundig Museum werkte. ,,New York is ver weg'', suste hij, wat mij er niet geruster op maakte. Ik kon mijn aandacht er niet bij houden en schreef dat ook in mijn stukje, dat half over die dreiging ging en half over de bijeenkomst.

Daar voelde ik me tegenover Tiny Mulder wat schuldig over, zij kon dat niet helpen. Gelukkig had ik haar de volgende dag aan de telefoon en ze was heel tevreden. Sterker nog, ze was zelfs boos op de organisatoren, die haar niets over het wereldnieuws hadden verteld. Dat hoorde ze 's avonds pas op de autoradio, toen ze onderweg naar huis was.

Het was voor haar extra schokkend, want haar zoon woont in Pittsburgh. Daar was dat vierde vliegtuig naar onderweg, waar de kapers uiteindelijk door de passagiers werden overmeesterd.

Vanmorgen is Tiny Mulder overleden. Ze werd 89, lees ik. Het mag zelfzuchtig klinken, maar ik ben blij dat ik het met haar over Jabberwocky heb gehad.