woensdag 29 augustus 2012

Dino en de dames



Dat hij Dino heette had hij me nooit verteld, maar de kat van die naam zat geregeld op mijn vensterbank of lag op mijn betonnen stoep in de zon. Hij woonde bij de overburen, maar hij beschouwde dit hele stuk van de Grote Kerkstraat als zijn persoonlijke publieke huiskamer, waar hij zich graag door voorbijgangers liet aaien.

Bijna drie weken geleden kreeg ik - met alle andere buren - een A-4tje in de bus over Dino, want die was verdwenen. Een dag later trof ik zijn baas, met een andere buurman. Die had de theorie, vertelde hij, dat Dino was ontvoerd door twee oudere dames. Het klonk me zeer onwaarschijnlijk in de oren, maar de buurman was zeker van zijn zaak. Hij had ze al eens horen praten, terwijl hij binnen zat, maar toen hij buiten kwam waren de dames al weg.

 De theorie heeft - zie boven - twee weken geleden de rubriek Gehoord en Gezien gehaald. Maar daarna bleef het stil.

,,Die poster kun je wel voor je raam weghalen'', zei Jaap deze week. ,,Die kat is ergens heengegaan om te sterven. Dat voelen ze aankomen.''

Dat leek me nogal harteloos. Want als je de poster weghaalt is dat ook een soort signaal naar de overburen van: 'Geef het maar op! Die zie je niet weer!'

Vanmiddag stond de buurman op de stoep.

,,Je kunt de poster wel weghalen'', zei hij. Hij had zich bij het onvermijdelijke neergelegd. ,,Twintig jaar is ook wel heel oud.''

 ,,Ik vond dat van die dames wel wat onwaarschijnlijk'', bekende ik.

,,Nou'', zei hij, ,,misschien waren ze hier met een boot...''

Hope springs eternal in the human breast, schreef Alexander Pope.

maandag 27 augustus 2012

De smaak van Alex



Ok. Nu ben ik drie keer naar de rondreizende tentoonstelling over Stanley Kubrick geweest.

Bij de premiere in Berlijn (daar was hij het mooist, alles was nieuw en ik heb er zowel met de weduwe Kubrick, zijn zwager Jan Harlan en met een van de dochters gesproken).

Daarna in Gent, met enige moeilijkheden omdat de eerste keer onderweg erheen mijn auto in de fik vloog. Daar was de tentoonstelling in een voormalige kerk en werden we op geheimzinnige wijze door een suppoost achtervolgd.

En tenslotte, pas nog, in Amsterdam in Eye, waar de tentoonstelling vrij kaal is gehouden.

Tot afgelopen weekeinde. Want ze hebben hem nu uitgebreid met een van de twee kunstwerken van Herman Makkink uit Winschoten, die in A Clockwork Orange te zien zijn. Namelijk de grote penis die bij de Cat Lady op het dressoir staat (,,It's a very important work of art!'' zegt ze als Alex eraan zit).

Zelf noemde Makkink het the Rocking Machine, omdat het beeld suggestief beweegt.  Hij had het in 1969 gemaakt toen hij in Londen woonde en werkte. Kubrick had het gezien en huurde het voor zijn film, samen met een ander beeldje van Makkink, drie dansende Jezussen op een rijtje.  Kubrick huurde bovendien negen schilderijen van Cornelis Makkink, de broer van Herman, die softpornoplaatjes met een projector vergrootte, overschilderde en bewerkte.

Op internet zijn een paar interviews met Herman Makkink over het beeld te vinden.

,,Als kunstenaars in Londen voelden we ons heel hip. We wilden het establishment niet zozeer bestrijden als wel shockeren. Het was de bloeitijd van Pop Art en de seksuele revolutie, dus combineerde ik een penis met een prachtig gevormde vrouwenkont, in fiberglass. Ik dacht dat ik het kon laten bewegen door er een zware slinger in te bouwen. Tot mijn verrassing bewoog het onregelmatig en dat heb ik aangedikt door er her en der gewichten in aan te brengen.''

,,Tijdens de opnamen is de Rocking Machine flink beschadigd geraakt. Kubrick heeft het beeld laten repareren en het uiteindelijk van me gekocht.'' 
Maar nu de hamvraag: is het beeld in Eye hetzelfde dat je in de film ziet? Ik stuurde Makkink een mailtje en hij antwoordde:
,,Het beeld dat nu in Eye staat is een van de zes die ik in 2002 gemaakt hebt, na Kubrick zijn dood, zeg maar ter nagedachtenis. Op mijn atelier in Amsterdam heb ik er nog een paar van staan en ook nog een origineel uit 1970 waarvan het gewicht wat werk nodig heeft.  Ik weet niet of dat nu degene is die ik voor hem gerepareerd had. Ze lijken allemaal op elkaar, alleen de zwaaigewichten heb ik later wat verbeterd.''
Het grappige is natuurlijk dat een deel van die gehuurde kunst in de film bij de Cat Lady thuis staat, en een ander deel (de dansende Jezussen en een schilderij van Cornelis waar Alex's troetelslang met de kop tegenaan leunt) op de slaapkamer van Alex. Slachtoffer en moordenaar hebben dus dezelfde smaak.

Maar ja - moeten we nu nog een keer naar de tentoonstelling toe? Ik denk het niet. Je mag het werk vermoedelijk niet eens aanraken.

 (De foto is gemaakt door Fiona Makkink)

zondag 26 augustus 2012

Look at the flower

Cinema Ascona in Kubaard, zaterdag alweer voor de vierde keer gehouden, wordt steeds kindvriendelijker. Geteld hebben we ze niet maar er liepen heel veel kinderen rond, van echt klein en lagere schoolleeftijd tot pubers. Waar andere organisaties alle moeite doen om te verjongen, gaat het hier vanzelf.

Naast de speciaal voor wat jonger publiek uitgezochte topfilms - ondermeer Maja de Bij, die dit jaar honderd is geworden, en de Kleine Mol, maar ook Real Steel, Dumb and Dumber en Trollhunter, was er ook vermaak in de vorm van het konijn dat daar in een hokje zat.

Een aantal kinderen had al snel het plezier ontdekt van konijn-van-de-glijbaan-laten-glijden, al dan niet in een speelgoedvrachtwagen. En voordat mensen daarover gaan klagen: No Animals Were Harmed in the Making of the Fourth Edition of this Festival, kunnen we met de hand op het hart bezweren. Behalve wat muggen later op de avond, misschien.


Vanwege het kutweer - daar houden we het maar op - waren er minder grote mensen dan vorig jaar. Er bleven wel lekker veel mensen kamperen, al droop Jacob van Essen, wiens foto's dit zijn, laat op de avond letterlijk af, met het hele gezin. Hun tent was doornat geworden. En ook Christoph Janssen, die Maja de Bij en een extra beamer had meegenomen, had een natte tent. Hij sliep op de hooizolder.

Het programma in vier zalen bestond uit een gevarieerd programma met ondermeer Emannuelle e le ultimi cannibali, een overzicht van het werk van de mystieke hippie Alejandro Jodorowsky, een themaprogramma over de USA met de uitstekende Sarah-Palinfilm Game Change en een programma met discofilms. Alle lof voor degenen die de Village-Peoplefilm Can't stop the Music helemaal uitkeken.


Een kleine groep bezoekers, waaronder een groot deel van het Asconabestuur, keek tot een uur of vier Jodorowsky's The Holy Mountain uit en weet nu alles van kruisigingen, dwergen, seks, grootondernemers, hoe je van poep goud kunt maken, pelgrimages en wijze lessen in het Engels, maar met een sterk Chileens accent uitgesproken. Zoals: Look at the flower, look at the flower, for the first time look at the flowers.

Daar hebben we niets meer aan toe te voegen.

donderdag 23 augustus 2012

Een voorbeeld voor de jeugd


In het zuiden van de Chinese provincie Yunnan zijn her en der stenen boogbruggen met een soort huizen erop. Ze zien er pittoresk uit maar zijn niet meer in gebruik, hooguit hangen er wat zwervers op rond.

De mooiste is de Tweelingdrakenbrug die ook de wat praktischer naam 'zeventienbogenbrug' heeft. Er ligt een brug vrijwel naast waar alle verkeer overheen gaat.

Eerder die dag - dit was in juni - waren we ook al een paar kleinere bruggen gepasseerd, waarvan er eentje over een tot een slootje ingedroogde rivier ging, naar een nederzettinkje waar zo te zien niemand woonde.

Tim - zoon van Menno en Jamie, klimt graag op dingen - klom er meteen op en ik ging ook een kijkje nemen. Boven in het bruggebouwtje kondigde Tim aan: ,,I gotta pee'' - hij moest plassen dus.

,,Plas maar in de rivier'', zei ik. ,,Die kan wel wat water gebruiken.''

De anderen stonden beneden in de felle zon te kletsen en keken omhoog toen Tim ze riep en we naar ze wuifden.

,,Mom! I'm gonna pee in the river from here!'', riep Tim geestdriftig.

,,Don't listen to Asing'', reageerde Jamie dadelijk.

Desondanks zeek hij even later de eenden tien meter lager op de kop. Je hoorde ze luid snateren.

maandag 20 augustus 2012

Gassenhauer



Regisseur Tony Scott is gisteren van de Vincent Thomasbrug bij Los Angeles gesprongen. Dood.


In Amerikaanse kranten staat vooral dat hij de regisseur is van 'Top Gun' en het jongere broertje van regisseur Ridley Scott.
Dat klopt ook wel, en hij was zelfs bezig met de voorbereiding van 'Top Gun2', maar hij maakte ook heel veel van die wat neurotisch gefilmde techno-thrillers, veel lawaai, plotselinge close-ups of van die beelden die zogenaamd door bewakingscamera's of satellieten zijn gemaakt.

Die films zijn niet altijd een pretje, maar recent mocht 'Unstoppable' (trein gaat door zijn remmen) er wezen. 'Crimson Tide' ook, over een duikboot.

En natuurlijk 'True Romance', die het muziekje van Carl Orff ('Gassenhauer') hergebruikte dat ook in de film 'Badlands' zat en tegenwoordig als reclamedeuntje dient voor de Rabobank.

zaterdag 18 augustus 2012

You're never too old for this shit



Vandaag is Roman Polanski 79 geworden, Robert Redford 76, Edward Norton en Christian Slater zijn elk 43 en ik ben ook een dagje ouder. Coert maakte me daarom attent op dit mooie filmpje.

Ik ben in elk geval jonger dan Danny Glover, die de zin 'I'm too old for this shit' klassiek maakte in Lethal Weapon en de vervolgen daarop.

vrijdag 17 augustus 2012

Elvis heeft het pand net verlaten

Gisteren was het 35 jaar geleden dat Elvis overleed. Diezelfde dag overleed ook Pé Hawinkels, de vertaler dankzij wie ik 'Buddenbrooks' van Thomas Mann al kon lezen voor mijn Duits daar goed genoeg voor was.

Volgens de verhalen was Hawinkels zo geschrokken van het bericht over Elvis in de krant, dat hij ter plekke een hartaanval kreeg. Dat schijnt niet waar te zijn, want het bericht over Elvis' dood kwam toen de ochtendbladen al lang gedrukt waren.

Gisteren had ik Koos van Dijk aan de telefoon, vroeger de manager van Herman Brood. We doen met de krant een project rond met een foto van Brood-fans en dat vond Van Dijk erg leuk. Enfin, dat staat allemaal wel in de krant.

Van Dijk is in zijn hoofd altijd met meer dan een ding tegelijk bezig, dus stapte hij ineens over op de dood van Elvis. ,,Dat was vandaag 35 jaar geleden. Toen waren we ook in Friesland met de band, op Terschelling bij Wyb's. We sliepen daar boven die tent. Ik kwam beneden en daar zat Herman helemaal alleen te janken aan de bar. Dat deed hij alleen als de dope op was, maar nu zei hij: 'Elvis is dood'. Ik zei 'Elvis dood? Godverdomme!' En die dagen hebben we alleen maar Elvis gedraaid.''

,,Maar weet je wie Pé Hawinkels is? Ja? Nou dat was ook een goeie vriend van Herman, die heeft teksten voor hem geschreven, voor Shpritsz en Street. Hawinkels leek heel erg op Elvis weet je, met zijn haar en zo. Die las dat bericht in de Telegraaf en hij kreeg een hartaanval! Ze hebben hem gevonden met zijn hoofd op de voorpagina van de Telegraaf! Dat is toch niet te geloven!''

(Op de foto: Elvis met president Nixon, die hij zou hebben aangeboden om langharige elementen als The Beatles speciaal wat in de gaten te houden. Hier bewondert Nixon Elvis' manchetknopen.) 

(Om 16 augustus een nog zwartere dag te maken: het was ook de dag dat mijn moeder overleed, een jaar geleden. En de kip in de achtertuin van mijn ouders, die vorige week al niet lekker was, werd gistermorgen dood gevonden door pa.)

dinsdag 14 augustus 2012

zondag 12 augustus 2012

Zes verbazende dingen over metal

Gisteren was de tweede editie van Into the Grave, het jaarlijkse metalfestival waarvoor de kaartjes 6,66 euro kosten.

Metal is een wereldje op zich, van pompeuze en zware muziek (als de teksten niet religieus, beter gezegd, anti-religieus zijn, dan is het allemaal dood en ondergang) waar juist heel aardige mensen op afkomen.



Op zo'n festival steek je van alles op.

1: Van een kartonnetje voor zes biertjes kun je een hoed maken met een kruis.
Daar maakte ik meteen een foto van. ,,Dat doen ze bij metalconcerten al twintig jaar'', zei Pier Abe, metalexpert. ,,Maar voor jou zal het wel nieuw zijn.''

2: Metalbands houden van zoetigheid.
Halverwege de dag kwam Suze Bonnema een speciale taart brengen die een begraafplaats voorstelde met de Oldehove op de achtergrond. Op de grafstenen stonden de namen van de optredende bands.

,,Alles is eetbaar'', vertelde ze erbij. ,,Zelfs de Oldehove maar ik weet niet of die lekker is. Die heb ik gemaakt van rijstkoeken.'' Bij het maken had ze Within Temptation gedraaid, ,,dan kon ik lekker meezingen''.
De bands waren onder de indruk. Leden van Hell vonden hem ,,incredible''. Een jongen van Nom de Plume zei: ,,Eerst Into the Grave en nu ook nog eens Into the Cake!''


3: Metalliefhebbers moeten vaak plassen. 

Het is nooit wetenschappelijk onderzocht of metalfans meer urine produceren dan liefhebbers van andere muziekstijlen, maar op Into the Grave werd zoveel geplast, dat er halverwege de dag extra toiletten zijn bijgeplaatst. Het heeft misschien ook met het bier te maken. Want tegelijk met de toiletten kwam er een truck met nog meer Grolsch aan.

4: Er zijn twee hoofdrichtingen in Metal. 

Je kunt twee kanten op in de Metal. Aan de ene kant heb je de ruige lui, zeg maar vikingen van nu, die zich helemaal uitleven. Aan de andere kant theatermakers, die halve kerkdiensten opvoeren.

Die eersten zijn bijvoorbeeld Enslaved, waar de bebaarde bassist voordat hij begon in een halve minuut een blikje Grolsch wegslikte.

De tweeden zijn Hell (bovenaan dit stukje), met gebrandschilderde ramen en al, waar de zanger achtereenvolgens met een doornenkroon, in monnikspij, met bebloed bovenlijf en een zweep en in een priestersjakje opkwam.

5: Metal is luid, maar je kunt erbij slapen.
,As diehard as they come' stond er achterop het T-shirt van deze man. Maar hij merkte niets meer, ook niet toen ik wat omstanders bij hem op de foto zetten.


 6: Iedere band, hoe onbekend ook, heeft fans die alles kunnen meezingen.
Dat viel vorig jaar ook al op. Vooraan bij de bands staan mensen die alles kunnen meezingen, hoe onverstaanbaar de zanger de teksten ook brult. Een enkeling - zoals hier bij Enslaved - doet zelfs verzoekjes.

,,We gaan oude shit spelen'', kondigde de zanger aan. ,,Een cover van een rockband die nooit is vergeten. Met John Paul, Robert en Jimmy...''

Het was de bedoeling dat het publiek nu als een man Led Zeppelin zou roepen, maar er werd van alles geschreeuwd tot Jimi Hendrix toe. Kijk, die wist ik dan weer wel.

(Deze foto's en meer, vooral van het publiek, staan hier op facebook)

vrijdag 10 augustus 2012

Kip overstuur

De kip die al jaren bij mijn ouders woont, is ziek. Hij (ja, hij) is al dagen aan de schijterij en heeft zich teruggetrokken in het schuurtje. Daar zit hij de hele dag op het stuur van pa's elektrische fiets.


Van al die poep wordt een fiets niet beter, dus pa heeft het rijwiel afgesopt en de kip terug naar de tuin verbannen, waar hij speciaal een stok heeft opgehangen.


,,Gaat-ie dood, dan gaat-ie dood'', zei pa schouderophalend. ,,Er zit helemaal geen gewicht meer in.'' Wel gaat hij steeds even kijken waar de kip is gebleven. Die heeft maar heel eventjes op de stok gezeten en zich nu onder het afdakje verstopt.

Ameland moet knullig

,,Geniaal'', riep een vrouw naast me op de bank in de wachtruimte van Wagenborg.

 De boot was laat, dus doodde ik de tijd door het filmpje te bekijken van de Wagenborg Modeshow, die een tijdje geleden is gehouden aan boord van de Oerd. Ze vertonen het permanent op een flatscreen in de wachtruimte in Holwerd. Modellen op een catwalk toonden de nieuwe bedrijfskleding voor Wagenborgpersoneel, tot kapiteinsjassen toe. Het publiek applaudisseert als een jongen in één vloeiende beweging zijn voorschoot wegtrekt.

,,Kijk dat filmpje!'', zei de vrouw tegen een vriendin. ,,Dat is toch bizar! Een Wagenborgmodeshow! Dat jij dat ook niet geniaal vindt!''

,,Ja, ja'', zei de vriendin. ,,Rustig maar.''

 ,,Als je kijkt moet je bedenken: dat is niet Londen of Parijs wat je ziet, het is aan boord van zo'n veerboot! Bizar toch?''

 ,,Dat is wel raar'', gaf de vriendin toe.

,,Het past helemaal niet bij Ameland!'', sloot de ander af. ,,Ameland moet knullig!''

dinsdag 7 augustus 2012

Pizzaailand

Fascinerend bord bij de ingang van de parkeergarage op het Zaailand. Want tien minuten lopen verderop, op de Nieuweburen, hangt een bord met bijna dezelfde tekst.

maandag 6 augustus 2012

The birds and the bees

In Bodega Bay was ik ooit op zoek naar een telefooncel (die had je toen nog), en pas toen ik alweer vertrokken was schoot me te binnen dat Hitchcock daar The Birds had opgenomen. Ik had het niet herkend.

De hoofdrol in die film was voor fotomodel Tippi Hedren, die Hitchcock was opgevallen in een frisdrankreclame en hiermee doorbrak als de nieuwe Hitchcock blonde na Grace Kelly en Kim Novak.

Ze kreeg de full Hitchcocktreatment, waarbij hij haar een nieuwe look liet aanmeten, twee assistenten aanwees om haar op en buiten de filmset te volgen (daar hielden ze na een paar dagen mee op) en voorschreef dat haar voornaam (eigenlijk heet ze Nathalie, maar haar vader noemde haar Tippi) op de aftiteling tussen aanhalingstekens zou worden geschreven.

,,Duidelijk toch?'', zou een medewerker later zeggen in de prachtbiografie The Dark Side of Genius. ,,Hij deed Vertigo met Tippi Hedren''.


Hedren speelde ook in Hitchcock's Marnie, een geweldige maar ook wat stroperige film met Sean Connery als iemand die opgewonden raakt door dievegges. Een voorloper van de films die Brian DePalma later zou maken.

Nu is ze in het nieuws omdat Hitchcock op de set van beide films ,,avances maakte'', zoals de Volkskrant het netjes noemt. Ze vertelde het op een persconferentie ter promotie van de HBO-film The girl met Siena Miller als Hedren en Toby Jones als Hitchcock. ,,He ruined my career, but he didn't ruin me'', zei ze.

Dat je als acteur en zeker als actrice wel tegen Hitchcock moest kunnen was al langer bekend. ,,Actors are cattle'', heeft hij eens beweerd, hoewel hij dat later weer introk. Maar dat het Hedren zo hoog zit is nieuw. Een paar jaar geleden hield ze nog een inleiding bij een vertoning van The Birds (zie boven) waarin ze enthousiast over de film en zijn maker was.

Dat hij opdringerig tegen haar was vertelde ze al in The Dark Side of Genius (dat in 1984 uitkwam). ,,Ik had altijd gehoord dat hij een vrouw - meestal een blondine - helemaal afbrak, om haar verlegenheid en gereserveerdheid te zien verbrokkelen, maar ik dacht dat hij dat alleen deed in de plots van zijn films'', zegt Hedren.

Op de set van Marnie deed hij haar een obsceen voorstel. Nadat ze dat had afgewezen werd de sfeer gespannen. Hij dreigde met loonsverlaging of een loopbaan van lullige rolletjes op tv, sprak haar niet meer rechtstreeks aan en noemde hij haar alleen nog ,,that girl''. De film interesseerde hem weinig meer.

Maar goed, het was niet allemaal ellende en opdringerigheid, vertelde Hedren op de persconferentie deze week (It wasn't a constant barrage of harassment to me). Ze had ook erg van het werken met hem genoten, maar dat paste allemaal niet in een film van anderhalf uur. En geobsedeerde hitsigheid is natuurlijk interessanter.

Trouwens: The Girl is gebaseerd op een boek van Donald Spoto, ook de schrijver van The Dark Side of Genius.

zondag 5 augustus 2012

Poepoepiedoe


Vandaag is het 50 jaar geleden dat Marilyn Monroe (36) dood in haar bed gevonden werd. De hele dag had ze met allerlei mensen gebeld. Ze stierf met haar witte telefoon in de hand.

Volgens de eerste politieberichten lag ze in een houding die deed vermoeden dat ze zo was neergelegd. Dat leidde tot allerlei samenzweringgedachten, maar het meest waarschijnlijk is dat ze zelfmoord heeft gepleegd met medicijnen.



Dit is een stukje uit 'Some like it hot', haar beste film. Wie goed kijkt herkent Jack Lemmon en Tony Curtis in vrouwenkleren. Let ook op de eigenaardige belichting van Monroe, die strapless jurken kon dragen als geen ander. Zelfs deze met een soort glittertepels.


Dit is Marilyn Monroe, door Willem de Kooning, 1954.

Dit is Marilyn Monroe door Richard Hamilton, ook 1954.

En dit is Andy Warhol, ook 1954. Dat was het jaar dat 'River of no return' uitkwam en waarin ze trouwde met Joe DiMaggio.
Een jaar later las Marilyn Monroe 'Ulysses' en maakte Eve Arnold - in januari overleden - daar deze foto van terwijl ze zo te zien verdiept is in de monoloog van Molly Bloom.

zaterdag 4 augustus 2012

U bevindt zich hier

Zelfs de man die een paar jaar terug de nazorg deed toen mijn vader uit het ziekenhuis terugkwam begon erover: hij was op die dinsdagmiddag in augustus 1978 met een groep andere jongens vanuit Kollum of Dokkum of zo naar Leeuwarden gereden om het gratis concert van Herman Brood in de Prinsentuin mee te maken.

Dat concert, dat door de Vara georganiseerd en rechtstreeks uitgezonden was, duikt vaak op in gesprekken, het is legendarisch geworden.

Fotograaf Paul Janssen maakte destijds een foto van bijna 600 fans aan de overkant van de vijver. Een mooi tijdsbeeld, niet alleen vanwege de jurken en de kapsels van al die twintigers, maar ook omdat niemand op een mobieltje staat te kijken of er een omhoog houdt. Dat zou je nu hebben gehad en dat ziet er altijd suf uit.

Het leek me aardig om te kijken of we als Leeuwarder Courant meer dan dertig jaar later kunnen achterhalen wie er op die foto staan. Je zou zeggen, het zijn allemaal vijftigers, die hebben allemaal internet, dus als je het ook op facebook en internet doet moet je een heel eind komen.

,,Je moet zo'n silhouettekening maken met nummertjes erin'', zei een collega, wiens vader dat altijd doet met oude dorpsfoto's. ,,Dat maakt het overzichtelijker.''

Dat heb ik geweten. Eerst probeerde ik het met photoshop, maar dat is haast niet te doen. Dus toen heb ik de foto, groot afgedrukt, gewoon met een viltstiftje overgetrokken. Sommigen mensen zijn alleen maar een plukje haar. Iedereen, ook de plukjes haar, is vervolgens genummerd, zo goed en zo kwaad als dat ging. Hier en daar werd het een enorme cijfertjesmassa, we hopen er maar het beste van.
Mooi is hij wel, ook los van de foto. Die trouwens hier staat.

En voor wie zich dat mocht afvragen: ik was er zelf niet bij, al herinner ik me het concert wel. Brood was dat jaar trouwens overal, net als Gruppo Sportivo.

donderdag 2 augustus 2012

American graffiti

Bij de Hania zijn nieuwe muurschilderingen, vanavond zag ik ze voor het eerst. Deze, van een donkergekleurde Superman, is de allermooiste. Hij is van Roy Schreuder, onlangs nog als ,,ongekroonde graffitikoning van Leeuwarden'' bestempeld. Van hem zijn ook de portretten van stadhouders, her en der in de stad op elektriciteitskasten.

woensdag 1 augustus 2012

Nog nooit ge-Lord-Listerd

Mijn column in de krant van vandaag gaat over Lord Lister, beter nog, een van de de schrijvers daarvan, die in Leeuwarden geboren is. Niet-representatief navragen leerde, dat niemand weet wie Lord Lister is. Hij, en de meeste andere avontuurlijke voorlopers van Spider-man en Batman, zijn al lang vergeten. Zoveel weet ik er zelf ook niet van, behalve dat opa en oma de naam wel eens noemden.

Dat is wel eens anders geweest, vond ik uit in het digitale archief van de Leeuwarder Courant. Zo stond in 1937 een achttienjarige jongen uit Blija voor de rechter, omdat hij een bankbiljet van 50 gulden had gestolen uit de woning van de weduwe Vellema. Verdachte kreeg zeer weinig zakgeld, stond er in de krant. Hij rookte sterk en las zeer veel 'Lord Listers', de romans van een gentleman-inbreker. Om aan geld hiervoor te komen, was hij tot diefstal vervallen.

Mooier nog is een bericht van 22 juli 1927. Dertig eerstejaars van de Vrije Universiteit in Amsterdam werden aan het eind van hun eerstejaar gevraagd naar ,,hun intellectueel peil en naar hun levenshouding.'' Achttien van de dertig studeerden theologie, negen letteren en drie rechten. Ze waren natuurlijk allemaal gereformeerd.
Onder deze 30 waren slechts 2 niet-rookers en 3 geheelonthouders: 12 deden in het geheel niet aan sport, 8 slechts zeer matig, terwijl er maar 8 echte sportmen bij waren. Een derde gedeelde had nog nooit ,,ge-Lord-Listerd'', terwijl 20 Lord Lister, Buffalo Bill enz. hadden verslonden; 17 van hen verzekerden, thans die lectuur te hebben afgezworen. 
Op de vraag: Zou je een vrouw willen trouwen met bobbed- of shingled-haar, antwoordden 13 ontkennend. 15 zeiden ,,natuurlijk wel''. 
Het aantal bioscoopbezoekers is groot. Slechts 5 hadden nog nooit een bioscoop bezocht. Van de anderen (o.w. slechts 6 alleen wetenschappelijke of historische films gingen zien) hadden 20 van hun ouders toestemming tot bioscoopbezoek gekregen. 
Verschillende studenten kenden afkortingen niet b.v. v. G. & L. (3 niet), V. B. (7 niet), Schupo (25 niet). 22 wisten niet wie Henri Bergson was, 8 niet wie Annie Besant is, 6 niet: dr. A.H. de Hartog, Herriot, Krishnamurti. Van Piet Mondriaan werd gezegd een groot biljarter, van Van Doesburg, een groot wielrijder, van Gandhi: propagandist voor 't communisme. 
8 kenden den vader der relativiteitstheorie niet. Den schilder van de ,,Mona Lisa'' kenden er 3, van de muurschilderingen in de Sixtijnsche Kapel 19. De componist van de ,,Sonate Pathetique'' kenden 8, van de ,,Cavaleria Rusticana'' 1, van ,,Eine kleine Nachtmusik'' 8. 
De evolutie-theorie wordt door slechts 6 van de hand gewezen, door 17 niet. 7 zijn nog onzeker 
Naar aanleiding hiervan zegt de schrijver: ,,Wie de teekenen der tijden verstaat, herkent ook hier symptomen van in stilte begonnen veranderingen, een los raken van wat voor basalt gehouden werd.''

Gore

Gore is, volgens een Amerikaanse voornamenwebsite, geen populaire voornaam en slechts iets populairder als achternaam.

Ik ken maar twee Gore's. De politicus/milieuwaarschuwer Al Gore en schrijver Gore Vidal, die ik vroeger vaak en graag las omdat hij aan de ene kant geleerde maar leesbare biografieën schreef over Romeinse keizers en Amerikaanse presidenten en aan de andere kant idiote en platte boeken, zoals de seksroman (of hoe je zoiets maar noemt) Myra Breckinridge. Bovendien schreef hij heel leesbaar en vaak ook wel komisch over andere literatuur.

En natuurlijk filmscripts, ondermeer voor de schandaalfilm Caligula, die Gore Vidal's Caligula had zullen heten. Hij liet, nadat er harde-pornoscenes aan de film waren toegevoegd, zijn naam van de titel halen.

In zijn script voor Ben-Hur bracht Vidal een homoseksuele ondertoon aan  in de verhouding tussen Ben-Hur en Messala. Charlton Heston wist van niks, zou Vidal later vertellen, maar Stephen Boyd, die Messala speelt, was op de hoogte. Als je dat eenmaal weet, kijk je nooit meer op dezelfde manier naar die film.

Gore Vidal is gisteren overleden aan de gevolgen van een longonsteking. Ik ga vandaag nog in zijn boek over Lincoln beginnen.