Die andere stripverfilming met Terence Stamp

 

De Britse acteur Terence Stamp overleed op zondag 17 augustus 2025, op 87-jarige leeftijd). Deze mooie foto, waarop hij zich op straat in Amsterdam staat te scheren, is in 1965 gemaakt door modefotograaf Terry O'Neill. 

De BBC en The Guardian schrijven beide, dat Stamp beroemd is door zijn rol als generaal Zod in stripverfilming Superman, wat een beetje magertjes is, maar vooruit. 

Maar in 1965 in Amsterdam was hij voor een andere stripverfilming, Modesty Blaise. Gebaseerd op een stripverhaal over een vrouwelijke superspion. 

Hij was een paar jaar geleden nog op het Cinema Ascona Film Festival in Kübaard. Want ik heb een zwak voor die film, hoewel die nogal saai is. 

Het is een Bondfilm die er fantastisch pop-arty uitziet, maar gemaakt is door mensen die niks met dat genre hebben, als regisseur Joseph Losey en schrijver Harold Pinter. 

Toen in 1965 de opnamen waren in Amsterdam fietste de jonge Paul van den Bos langs. Kersvers van de Rietveld Academie, hij zou gaan werken bij fotograaf Ed van der Elsken. Maar hij zag dit en wist meteen: dat wil ik ook doen, deel uitmaken van zo'n filmploeg. Zo werd hij cameraman, bij alle programma's van Van Kooten en De Bie en de films van Pieter Verhoef - ik interviewde hem over dat laatste in 2019. Dat detail van Modesty Blaise is me bijgebleven.

Overigens begon ook de filmcarrière van vechtsporter Jon Bluming met deze film.

Uitputting in de horeca

Medezwemmer Tim werd dertig (op de foto staat hij met Tsjikke, eveneens Prinsentuinzwemmer).

Op zijn feestje raakte ik aan de praat met zijn schoonmoeder in spe, die als ik het goed heb onthouden Rinnie heet. Al meer dan dertig jaar, ik geloof dat ze 36 jaar zei, heeft ze pizzeria San Marino in Harlingen.

,,Toen wij net de pizzeria hadden'', vertelde Rinnie, ,,in 1987, zijn we eens op Ameland geweest om misschien een hotel over te nemen. Een kennis, die les gaf op de horeca-opleiding in Groningen, kende die eigenaars.''

,,Welk hotel?'', vroeg ik natuurlijk.

,,Het heette Hotel de Zwaan'', zei ze.

,,Dat was van mijn ouders'', vertelde ik.

,,Die mensen hadden drie zoons, weet ik nog'', zei Rinnie. ,,En met alle respect, we waren daar en ik zag de eigenares en die zag er zo afgemat en moe uit, dat ik dacht: ik weet niet of ik dit wel wil. Bovendien waren we net met die pizzeria begonnen.''

Er zijn foto's van mijn moeder uit de laatste jaren in de Zwaan waar ze inderdaad doodmoe en uitgeput op staat. Ze wilde graag van het bedrijf af, maar dat ging moeizaam. Uiteindelijk is de zaak in 1990 verkocht en fleurde ze daarna snel op.

Conversatieles: hoe stuur ik het gesprek

Op het verjaardagsfeest zaterdag was Ingrid ook, een oudere dame die je niet zomaar over het hoofd ziet en die goed in staat is gesprekken te domineren en naar zich toe te trekken. 

,,Heb je een nieuwe bril?'', vroeg ze, geleund tegen het kookeiland.

De vraag verbaasde me, ik had haar pas nog getroffen en ik heb deze bril alweer een paar jaar. ,,Een nieuwe bril?'', zei ik.

,,Ja'', herhaalde ze. ,,Je hebt een nieuwe bril, of niet?''

,,Nee hoor'', antwoordde ik. 

,,Ik wel'', zei ze. 

Daar was ik met open ogen ingevlogen.

Bandoeng zonder Leeuwarder Courant

Mijn oom Atse werd begin 1949 naar Bandoeng gezonden, net als veel andere Nederlandse jongens. Hij schreef veel brieven naar huis, die allemaal bewaard zijn en dat is een tref want hij heeft een prettige stijl en beschrijft van alles: hoe de dagen eruit zien, wat er te doen is, wat ze beleven. 

Ik kreeg die brieven met nog wat spul van mijn nicht Eyda, de dochter van Atse. Eyda woont in Paramaribo en stuurde me en doos vol op per luchtpost. Ik moest hem afhalen in een winkel in de Kinkerstraat in Amsterdam. 

Dit zat er allemaal in. Die twee multomappen zitten vol brieven van en naar Indonesië. De foto's linksboven zijn van het Kooihuis in Nes, dat boekje midden onderin is daarvan het gastenboek. 

Ik ben al dat spul aan het doorploegen en kom in een brief een bijzonder verzoek tegen van Atse, inmiddels 22, aan zijn beppe - de moeder van mijn beppe dus. Bandoeng is mooi, schrijft hij, de warmte went, maar 's avonds verveelt hij zich. Hij schrijft:

Dat gesjouw naar de bioscoop gaat ook vervelen; we krijgen nu nieuw licht in de kazerne zodat we dan eindelijk eens weer een krant of een goed boek lezen. Ik ben van plan dan weer aan de studie te gaan. 

Over kranten gesproken ik heb net een brief aan thuis geschreven en daar heb ik één ding vergeten te schrijven en dat is of ze me niet kunnen abonneren op de Leeuwarder Courant. Dan blijf je wat op de hoogte van wat er zich alzo in en om Leeuwarden afspeelt. Anders vervreemd je helemaal van de oude omgeving, Zou u Vader willen vragen bij gelegenheid of ze dat niet voor me kunnen doen.

Een 22-jarige die de krant leest. Het waren echt andere tijden. 

VERVOLG

Kort daarop schrijven zijn ouders hem dat ze een abonnement op de Leeuwarder Courant hebben geregeld, dat ingaat in juni. Duur is het wel, schrijft zijn vader, mijn pake: 5,50 gulden per maand.

Is dat duur? Uit een andere brief van Atse maak ik op dat hij 50 gulden soldij per maand krijgt, daarvan 15 gulden voor sigaretten kwijt is en met de rest net rondkomt.

(De foto van Bandoeng vond ik op internet, ik heb hem een kleurtje gegeven)