Don't sit under the appletree

Weinig dingen kunnen op tegen het kijken naar andere mensen die aan het werk zijn. Zoals de buren, die de appelboom aan het snoeien zijn met zagen en snoeischaren aan het eind van lange stokken. Zo'n boom geeft zich niet zomaar gewonnen, want zelfs als je ergens hoog boven je hoofd een tak hebt doorgezaagd, blijft die onwrikbaar hangen in het verende netwerk van andere takken.

Zwemdiploma




Dit is Zoë, mijn nichtje, die vanmiddag haar zwemdiploma heeft gehaald. Ik was er niet bij, maar Regina stuurde als trotse moeder een massa foto's. Heeft ze nu al een diploma meer dan ik, heb ik teruggeschreven. Daar moet ik volgend jaar toch echt eens werk van maken.

Actie baard voor Ballum



De pruik en baard die ze in Ballum hebben zijn aan vervanging toe, dus of ik daar even achteraan wilde. Leuke boodschappen zijn dat, want je komt in onvermoede winkelmagazijns, zoals deze van Harlekino, die je anders nooit ziet. Kasten vol Pietenpruiken, hangers vol mantels - wie moet dat allemaal kopen?

In baarden is er heel veel keus, van synthetische, die bij honderd euro beginnen, tot baarden van echt buffelhaar, waar je 750 euro voor kwijt bent. Dat is ruim twee euro per Ballumer, alle kinderlozen, zuigelingen en ouden van dagen meegerekend.

In de spiegel ben ik zelf te zien, want ik moest per se passen van de verkoper. Hij neemt de Sinterklaasindustrie uiterst serieus, want ik moet allerlei dingen onthouden: wassen in lauw water, op een bepaalde manier in de doos leggen, nooit de lijm in dezelfde doos bewaren. En vooral moest ik plechtig beloven dat ik niet zou drinken of roken. Althans, niet met die baard voor.

Sint 2 Sint

Door toeval zat ik in cafe Eygelaar naast Harry Wiersma. Hoewel hij van zichzelf een mooie baard heeft, plakt hij eens per jaar een kunstbaard voor, zet een mijter op en doet de intocht van Sinterklaas in Leeuwarden. Al een jaar of dertig, schat hij. ,,Ik ben nou 69'', vertelde hij. ,,Het houdt wel een keer op.'' Bijna was het dit jaar al niet doorgegaan want hij had een cyste op zijn stemband.

Van iemand met zoveel dienstjaren als goedheiligman kun je wat leren. Zo zwaait Harry, die net zomin kan paardrijden als ik, op de schimmel nu en dan met beide handen tegelijk. Daarmee laat je zien dat Sinterklaas lenig genoeg is om op de daken te klimmen, legde hij uit. Ik weet niet of ik dat durf.

,,En je moet niet alleen zwaaien, maar soms ook naar kinderen wijzen'', doceerde hij. Dan geef je het iets intiems en individueels, begreep ik. Amerikaanse presidentskandidaten (presidenten trouwens ook) doen dat voor en na speeches ook altijd, wijzen en zwaaien of ze plotseling iemand in het publiek herkennen.

(De foto is van LC-fotograaf Wietze Landman)

Hij komt hij komt



Meije en Jelle zongen zostraks een sinterklaaslied voor me. Of voor mijn hightechtelefoon eigenlijk, die video's kan opnemen. Ik kwam er helemaal van in de stemming.

Ouderenzorg



Op de pier trof ik Marten Ridder, die vroeger een grapjas was en weinig is veranderd. Hij had zijn vader bij zich, Tin, die echt oud is en met een rollator loopt.

Toen de boot eraan begon te komen, zei Marten: ,,Begin maar vast te lopen'', en zijn vader kwam in beweging.

,,Zit er geen motor in dat ding?'', vroeg ik, want erg snel ging het niet.

,,Het zou meer opschieten als ik hem eroverheen slingerde en zelf ging duwen'', zei Marten. ,,Maar dat lijkt zo raar.''

Bij de opgang naar de boot trof hij een bekende, die met haar bejaarde moeder aan de arm liep.

,,Zijn jullie ook naar het ziekenhuis geweest?'', vroeg Marten.

,,Ja'', zei de dochter. ,,Ze valt steeds.''

,,Je moet haar ook niet steeds omduwen'', zei Marten.

Het klokje van zeven uur



Ineens kun je gegrepen zijn door tekenfilms. Zoals dit opbeurende filmpje van Aleksei Budovskiy, op muziek van The Real Tuesday Weld (dat geloof ik geen band is maar een eenpersoonsonderneming), waarin de vogels uit koekoeksklokken de macht overnemen. Bathtime in Clerkenwell heet het, en ik kan er geen genoeg van krijgen.

Neuriestress




Normaal schrijf ik hier niet over mijn werk, maar dit kan ik toch niet laten. Vanmiddag stapten er drie mensen al neuriend de redactie op. Een man met een dirigeerstukje, twee dames.

Dit was een 'neuriekoor', op pad gestuurd door zorgverzekeraar De Friesland.. ,,Door neurien word je vrolijk en vermindert de stress'', had De Friesland van tevoren al gemaild. Terwijl ze onverstoorbaar 'Always look on the bright side of life' en 'De Amsterdamse grachten' neurieden, deelden ze folders uit.

Het zal je werk maar wezen, denk je bij zoiets. En: zouden ze bij de Friesland nog wel helemaal in orde zijn? En: als dit in een komedie over het kantoorleven zou gebeuren, was het ongeloofwaardig geweest.

,,Doen jullie ook verzoekjes?'', vroeg ik, want die Amsterdamse grachten is nogal saai.

,,Mm-mm'', bevestigde een van de dames. Praten mag natuurlijk niet.

,,Ik wil 'Pata pata' van Miryam Makeba wel horen'', zei ik. Tenslotte is Makeba vannacht overleden.

Ze keken elkaar verwonderd aan en gingen de Amsterdamse grachten weer op. Misschien was het te veel stress voor ze, want 'Pata pata' neuriet niet eenvoudig.

Alles is



Wie heel goed kijkt ziet in het donker het silhouet van de Kroatische filmregisseur Dalibor Matanić, die vlak voor het filmscherm op een barkruk zat, zaterdagavond, en naar een vertoond fragment keek. Nederlands ondertiteld. Wat de hele tekst was weet ik niet, maar dit is wel een mooie samenvatting. Lucebert had er meer woorden voor nodig: Er is alles in de wereld het is alles.

(Zestien films (allerlei korte niet meegeteld) zag ik op het afgelopen Noordelijk Film Festival, niet eens zo heel veel. De twee die me het langst zullen bijblijven zijn 'Cargo 200', een liederlijke Russische film, en de tekenfilmdocumentaire 'Waltz with Bashir'. De slechtste was een documentaire over Lemmy van Motorhead, gemaakt door een Duitser die zelfs in de zaal zijn zonnebril op hield.

Opvallend was het, hoe in twee buitenlandse films Nederland werd voorgesteld, 'Waltz with Bashir' en 'Religulous'. Geen windmolens, klompen of tulpen, in beide films zaten de hoofdpersonen gezellig met hun gesprekspartner te blowen.)

Intussen in Ypsilanti



(Stukje uit de Skype-chat met Rik in Ypsilanti, Michigan)

Rik: ,,Kun je verklaren waarom de presidentiele verkiezingen zo'n hype waren in Nederland?''

Ik: ,,Omdat de VS het machtigste land ter wereld is? Omdat er uit de VS veel media komen? Omgeslagen veerboot in India met duizend doden is altijd minder nieuws dan een schutter op een Amerikaanse school.''

Rik: ,,Ik had gisteren soms het gevoel dat de gekte in Europa nog wel een stukje erger was dan hier. Volgens mij zat elke kroeg in Groningen vol tot laat in de ochtend.''

Ik: ,,Hoe was het daar eigenlijk? Je ging toch naar het cafe?"

Rik: ,,Heel rustig. Er zaten maar een paar mensen in die kroeg, terwijl dat de populairste is in Ypsilanti.''

Ik: ,,In Leeuwarden was er niet veel aan de hand hoor. Keken ze daar in het cafe (hoe heet het?) wel naar de verkiezingen?''

Rik: ,,Pub 13, ja alle tv's zonden het uit. Wat wel interessant was dat hier de hele zwarte bevolking van de campus uitliep en op de straat ging swingen. Wel 300 Afrikaans Amerikanen compleet wild aan het gaan.''

Ik: ,,En blanken dan?''

Rik: ,Dat was dus het vreemde, geen. Of niet dat het opviel.''

Ik: ,,Jij zit toch in een studentenhuis vol McCainfans? Wat zeggen die?''

Rik: ,,Ja, die zaten teleurgesteld op de bank, maar twee van de drie zijn niet zo into politiek. Toen ik thuis kwam zaten ze een of andere docu te kijken over moslimextremisme.''

Zwarte commentator huilt



De Amerikaanse verkiezingen werden een stuk leuker van de Electionbingo, die iemand voor ons had bedacht en op internet had gezet. In Leeuwarden waren verder geen echte verkiezingsavonden, dus moesten we zelf maar wat bij elkaar gaan zitten, met deze bingo dus.



Daar kon je bijvoorbeeld afstrepen als iemand zei 'too close to call', wat ze bij de NOS soms wel vier keer achterelkaar zeiden. Een mooie is ook: 'Totaal onbekend gezicht blijkt NOS-verslaggever', dat was de eerste die ik had. Moeilijker was 'Iemand zegt iets aardigs over John Kerry. Die stond ook op mijn formulier. Gryts en Sjoerd hadden 'Zwarte commentator huilt'. Dat was even wachten, maar het kwam.



Tussendoor belde ik via Skype met Rik, die in de VS zit, zodat we ook wat eigen commentaar konden krijgen. Tenslotte studeert hij Amerikanistiek.



Rik stond echter op het punt om naar het cafe te gaan met een zekere Rocco (als we de naam goed hebben verstaan, er is nog net een stukje T-shirt te zien, rechts). Rocco was voor McCain. ,,Iedereen is hier voor McCain, behalve ik'', zei Rik.

,,Kun je op zijn minst iets aardigs over John Kerry zeggen?'', vroeg ik. ,,Of Rocco?''

Dat wilde Rocco wel doen. ,,John Kerry is a nice guy'', zei hij. Die kon ik weer afstrepen.

Even later won Obama al en vergaten we de bingo verder. We waren trouwens nog maar met zijn drieen over. (Zie helemaal boven).

Nog eentje, nog eentje, nog eentje



Er is een website, whatthemovie.com, waar alleen maar foto's uit films opstaan. De bedoeling is, dat je raadt welke film het hier betreft, en zelf ook af en toe een foto toevoegt. Het leidt tot niets en het is bijzonder verslavend.

Ik zeg steeds tegen mezelf: nog eentje, dan hou ik op, maar ik heb er nu alweer twee uur opzitten. Bij 300 goed geraden (de site houdt dat voor je bij) ben ik gestopt. Die van hierboven weet ik niet, maar die is ook nog door bijna niemand geraden.



Deze is makkelijk.



Deze ook.

Maar er zijn ook erg moeilijke bij, mysterieuze opnames van alleen een hand op een deurkruk, een bloedvlek op een kraag, een opengeslagen krant of twee kussende monden.

Al die prachtige, surrealistische plaatjes zitten ergens in je hoofd, als je tenminste de bijbehorende film hebt gezien. Al die huizen, al die kamers, al die auto's, al die landschappen, al die close-ups. De eerste hieronder wist ik na lang nadenken (je kunt op de site ook om de oplossing vragen, maar dat is slap), de rest niet, ook niet die met dat Droste-effect waar een publiek in de film naar een film zit te kijken. Waar wij in de zaal dan ook weer naar hebben gekeken.

Music Hall



1:
,,Kijk, je hebt normale mensen en je hebt mensen met een kerkelijke achtergrond. Daar kun je best goed mee omgaan, maar als het erop aankomt gaan ze naar een ander, een dominee of zo. Ze laten nooit het achterste van hun tong zien. Dat is niet erg, je moet het alleen even weten'', vertelde Oene, die vroeger voor de krant over klassieke muziek schreef.

Zo leerden Kirsten en ik onderweg naar Oosterwolde een wijze, cynische les over de omgang met gelovigen. Oene reed mee naar Hotel de Zon daar, waar een gerestaureerd bioscooporgel zou worden onthuld.

2:
Dat orgel (het is trouwens nooit in een bioscoop gebruikt, alleen in een Leeuwarder danscafe met een twijfelachtige reputatie) zat in het huis van Taco en Wietske Tiemersma in Leeuwarden. Taco Tiemersma stak een smak geld en veel vrije tijd in dat orgel, dat een groot deel van het huis in beslag nam. Want naast orgelijpen zitten er ook castagnetten in, buisklokken, vogelgekwetter en zelfs een sirene.

Toen Taco Tiemersma overleden was, zat zijn weduwe met dat orgel in haar maag. Het was al met al wel zo duur als een klein tweede huis, maar haar Leeuwarder woning was er onverkoopbaar door. Na lang leuren kwam het in Hotel de Zon terecht. Vier oudere heren hebben het gerestaureerd en hadden zich voor deze ochtend in hun zondagse pak gestoken. ,,Dat is mijn opa'', wees een jongetje dat voor me zat.



Een van die vier bespeelde het orgel, om te laten horen wat het kon. Het was schools en saai en toen was het pauze. Daar raakte ik aan de praat met een welgedane Britse organist, die na de pauze zou optreden.

,,U bent Colin Powell'', vroeg ik toen ik me aan hem voorstelde.

,,Nee ik ben Chris Powell'', verbeterde hij. ,,Colin Powell was minister van Buitenlandse Zaken in de United States.''

Chris Powell had een stropdas met glitters en vertelde graag over bioscoop- en dansorgels. Hij treedt per jaar een keer of 180 op, tot in Nieuw-Zeeland toe, en werkt de rest van de tijd voor Roland, van die keyboards. Dit orgel is relatief klein, zei hij. Verderop, in Steenwijk, is een grotere en in Nederland zijn er dan nog een stuk of acht.



Toen trok hij een helblauw variété-colbert met nog veel meer glitters aan (,,je moet er wat van maken, het publiek zit de hele tijd tegen een rug aan te kijken'') en begon het orgel zo fanatiek te bespelen dat ik vreesde dat er rook uit zou komen. Anderhalve eeuw Britse Music Hall spoot er in een keer uit.

Cole Porter, Misty, Barry Manilow, een cancan, zijn handen galoppeerden over de drie klavieren, zijn voeten dansten bezeten over de pedalen, hij schakelde de registers in en uit alsof de wereld over vijf minuten zou vergaan en achter de coulissen (waar het orgel eigenlijk staat) klonk een orkest dat in een keer krankzinnig was geworden.

Nog zo'n uitvoering en de vier oudere heren kunnen weer opnieuw aan het restaureren.

3.



Wietske Tiemersma was door dat alles ontroerd, af en toe liet ze een traantje lopen. En ze wilde per se met Chris Powell op de foto, want die had het orgel weer tot leven gebracht en daarmee haar man ook een beetje, zei ze.

Laurie & Lou



Toen Ann Richards nog gouverneur van Texas was, vroegen ze haar of Texaanse vrouwen er niet beter aan zouden doen om een pistool in hun handtas te stoppen. Vanwege de veiligheid.

,,Well'', antwoordde ze. ,,I'm not a sexist, but there is not a woman in this state who could find a gun in her handbag, much less a lipstick."

Zangeres Laurie Anderson, die artist-in-residence is geweest bij NASA, haalde het aan in haar concert Homeland gisteravond in de Oosterpoort in Groningen.

Zij is dol op dat soort geestigheden, vooral van politici, zoals ze ook dol is op taal. Of je dit nu wel echt popmuziek kunt noemen weet ik niet, het zijn bewerkte teksten met veel elektronica, twee violen (een bespeelde ze zelf), een basgitaar en een verzameling keyboards. Ze is eigenlijk popmuziek geworden omdat haar plaat 'O Superman' in 1981 gek genoeg een hit werd.

Het meeste is een beetje dromerig en geestig, met die mooie Amerikaanse stem van haar (soms elektronisch verlaagd tot een mannenstem). Af en toe komt er ineens een beat en worden haar teksten wat politieker. Want ze is niet altijd even trots op haar eigen land, en hoewel ze het niet vertelde, heb ik wel een idee op wie ze volgende week stemt.

Anderson is getrouwd met Lou Reed, die kwam ook nog even het toneel op. Hij zong een liedje mee, speelde gitaar en een van de toegiften was een song van hemzelf. Hij kreeg, zo klonk het tenminste, meer applaus dan Laurie Anderson, wier concert dit eigenlijk was. Vanwege de dingen die hij in het verleden heeft gedaan, waarschijnlijk, want hier was hij niet veel aan. Iemand voor ons zat het te filmen en heeft het inmiddels op youtube gezet.

,,Die twee hebben vast heel veel ruzie'', schatte Jaap in.