vrijdag 20 juni 2025

The Wanderers, of in het Nederlands: De Schooiers


In filmhuis Slieker werd donderdagavond The Wanderers vertoond, uit 1979, over bendes, rock and roll, en opgroeien in de Bronx in New York in 1963. 

Het was de eerste film in wat hopelijk een reeks wordt van The Saint, de hippe T-shirtwinkel aan de Sint Jacobsstraat. Eigenaar Rudi Jacobs wil dat vaker doen, een film die hij leuk vindt in Slieker vertonen voor liefhebbers. 

Hij had mij gevraagd of ik een inleidinkje wilde houden. Wat ik graag deed natuurlijk want mensen die meer films uit de jaren zeventig vertoond willen krijgen moet je op alle manieren ondersteunen. Bovendien is The Wanderers van Philip Kaufman. Die van The Right Stuff en The unbearable Lightness of Being, zo'n regisseur en schrijver die ondanks dat hij aan de wieg stond van Raiders of the Lost Ark nooit zo beroemd werd als zijn generatiegenoten. 

De film was veel beter dan ik me herinnerde, het was een plezier om hem te zien. De hoofdpersonen maken deel uit van een groep die zich Wanderers noemen, naar de song van Dion. In de Nederlandse ondertitels werd dat consequent vertaald als Schooiers - wat voor mijn gevoel toch echt wat anders is. En er zit een Nederlander in, de jong gestorven Erland van Lidth de Jeude, met zijn indrukwekkende gestalte.

Aan het begin kon ik een kreet net onderdrukken. Want na de titels zoomt de camera in op twee mannen die over straat lopen, langs een bioscoop. Daar draaien, lezen we, twee films: Battle Cry en War is Hell. Dat zijn bestaande films, maar daar gaat het nu niet om. 

Dit kan niet anders dan een verwijzing zijn naar The Texas Theatre, de bioscoop waar Lee Harvey Oswald heen vluchtte na zijn aanslag op John F Kennedy (en op politieman Tippett) en waar hij gearresteerd werd. Op een beroemde foto - hieronder staat hij - is te zien welke twee films daar op dat moment speelden... 

En ja, The Wanderers speelt zich af in 1963 en de moord op Kennedy komt erin voor. Subtiel, meneer Kaufman!





zaterdag 7 juni 2025

Fietsendieven

 


Woensdag is Enzo Staiola overleden, die in 1948 een klap wereldberoemd werd als het jongetje Bruno in de film Fietsendieven (Ladri di Biciclette) van Vittorio de Sica. Die film, een jaar later met een Oscar bekroond, is het beroemdste voorbeeld van het Italiaanse neorealisme - films over mensen aan de onderkant van de samenleving, zeg maar. 

In dit geval een film over een jonge vader wiens fiets is gestolen, waardoor hij zijn werk niet kan doen, en dus geen geld binnenbrengen voor zijn gezin. De hele dag is hij door Rome op zoek naar die fiets, met zijn zoontje. 

De film had in 1949 de Nederlandse première in de Kurzaal in Scheveningen, tijdens het Holland Festival. 

Voor die rol had De Sica dit knaapje - acht jaar toen - zo van straat geplukt. Vanwege zijn expressieve ogen en de manier waarop hij liep. Hoewel Staiola erna in meer films heeft gespeeld, zelfs eentje met Humphrey Bogart, was dit zijn beroemdste rol. Later werkte hij bij het Kadaster.