De expert van De Neitiid

Vroeger - om precies te zijn van 1987 tot 1992 - had je het blad De Neitiid, een onderneming van de onvermoeibare amateur-historicus Jan Post. Het omslag was een fotokopie van een geblokte theedoek.

Hij schreef erin, zorgde voor artikelen van anderen en bracht het zelf rond, op de fiets. Het had 170 abonnees, lees ik op de website die Jan aan het blad heeft gewijd. Ik was er een van.

Hij schrijft:

Als de oplage geperforeerd, gelijmd en droog was werd het eerste exemplaar bij de onnavolgbare  kroegbaas Jeen de Vries  aan de Zuidkade  in Drachten gebracht. Een plaats waar Rink van der Velde nooit zou komen, mar “tiden hawwe tiden”, zullen we maar zeggen. Vervolgens werden dan de dagen daarop enige rondes gedaan. Eentje in Drachten, dan naar Beetsterzwaag en Gorredijk. Dan een ronde naar Leeuwarden, met na het werk een ronde door de stad en en paar exemplaren die op de terugweg werden langsgebracht. Vrijdags bezorgde ik meestal met Anny de abonnees op de grote ronde, die liep van Houtigehage via Dokkum en Oosternijkerk naar Harlingen en dan met een bocht en een slinger via Sneek en Heerenveen terug. In de zomer bezorgde ik de exemplaren in Haulerwijk, Een, Norg en Yde ook zelf en twee in Haren,  en een keer bezorgde ik een exemplaar bij Menko Holtman in Usquert. Dat waren prachtige fietstochten. Zo kon ik zuinig uitgeven. De rest een stuk of tien gingen op de post, waarvan een naar Frankrijk.

Jan was nooit bang om anders te denken dan de gevestigde orde. Met Wouter van der Horst, destijds conservator van Museum Drachten, zorgde hij bijvoorbeeld voor ophef door een artikel over de 'strijdbijl van Wijnjeterp'.

Daarin stond dat die prehistorische vuistbijl niet gevonden zou zijn door Hein van der Vliet, maar dat die hem gewoon had gekocht van een paar jongens. Familie Van der Vliet boos, allerhande stukken in de Leeuwarder Courant, Jan Post naar de Raad voor Journalistiek. Daar stelde hij dat hij met het blad was gestopt juist door al die stukken in de LC, want die hadden hem abonnees gekost. De Raad gaf hem geen gelijk.

++++

Vanmorgen was de krant niet bezorgd, ook niet toen nadat ik een rondje met Schumi had gelopen. Ik wilde al bellen met de bezorgservice, maar dacht, laat ik nog even in de straat kijken of de bezorger ergens fietst. Anders krijgt zo'n jongen onterecht op zijn kop.

En ja, een eindje verderop fietste een man met een blauwe bezorgerstas. Hij keek op een papiertje, stopte een krant in een bus en leek uit de verte wel wat op Jan Post.

Hij zag mij ook, en zwaaide.

,,Ben je echt Jan Post?'', riep ik.

Hij knikte en fietste naar me toe. ,,Bezorg jij tegenwoordig die vermaledijde Leeuwarder Courant?'', vroeg ik.

,,Ik ha neat tsjin op de Ljouwerter Krante'', zei hij. ,,En ik moat myn fondsen oanfolje.'' Hij raadpleegde weer zijn briefje, hij moest nog naar een adres in deze straat.

,,Kom je ook nog bij mij langs?'', vroeg ik.

,,Welk nûmer'', wilde hij weten.

,,73'', zei ik.

,,Dan haw ik dy fan dij by de buorlju yn de bus stopt'', zei hij. ,,En ik ha gjin ekstra kranten mei.''

Hij keek naar de deur van de buren, en toen weer opgewekt naar mij. ,,Sjoch, hy stekt noch in stukje út de bus'', zei hij. ,,Ik piel him der wol wer út, lit dat mar oan de ekspert oer.''

Een compliment van Mata Hari

Zonet werd het beeldje van Mata Hari op de Kelders in Leeuwarden her-onthuld. Het is allemaal Mata Hari wat de klok slaat, want vandaag is het 36.525 dagen geleden dat ze werd doodgeschoten, op een maandagmorgen aan de zuidkant van Parijs, en morgen is dat precies een eeuw geleden.

Er waren bubbels, er werd een gedicht voorgelezen, beeldhouwer Ben van der Geest liet de mallen zien die hij gebruikt had voor de flappen aan haar hoofddeksel, want die zijn jaren geleden van het beeld afgebroken en verdwenen. Op de stoep verderop passeerde André Keikes. Toepasselijk, want zijn vader was destijds een van de initiatiefnemers voor dit beeld.

En er kwam een oldtimer voorrijden met een Mata-Harilookalike erin. Zij trok, met wethouder Sjoerd Feitsma, het doek van het beeld en daarna kon je voor 1 euro met de lookalike en het beeld op de foto. Dat leek me wel wat voor Schumi, en zo kwam bovenstaand polaroidplaatje tot stand. Van het standbeeld zijn nog net de benen te zien.

,,Wat een schatje'', zei Mata Hari. Een groot compliment, want al had ze vermoedelijk geen huisdieren, zij heeft veel verstand van schatjes.

(De foto hiernaast is gelijktijdig gemaakt, door Dirk Kamminga)