Een mugwump komt een café binnen...

Mugwumps zijn eigenlijk Republikeinen die in 1884 niet de Republikeinse, maar de Democratische presidentskandidaat steunden. Maar het zijn ook de rare wezens die opduiken in Naked Lunch, een film uit 1991 van David Cronenberg, naar het boek van William Burroughs.

Zo een staat er in EYE, het Amsterdamse filmmuseum, waar een aardige tentoonstelling te zien is over Cronenberg. De uitdijende tv van Videodrome (1983), de typemachine-kevers uit Naked Lunch, zo'n transportding uit The Fly (1986), verkiezingsposters uit The Dead Zone (1983), spalken uit Crash (1996).

Het mooist zijn de operatie-instrumenten die de doorgedraaide gynecoloog uit Dead Ringers (1988) laat maken voor operaties op gemuteerde vrouwen. Want die zijn overal, denkt hij.

Als hij die in het ziekenhuis gebruikt, wordt hij bij de tuchtraad geroepen om zich te verantwoorden. ,,Er is niks mis met dat instrument", zegt hij als verdediging. ,,Het zijn de lichamen, die vrouwenlichamen zijn verkeerd."

Verder waren er veel filmfragmenten. Uit Scanners (1981) laten ze natuurlijk het klassieke fragment zien van het exploderende hoofd. Maar in die film is een scene, ergens, waar een grote poster van Herman Brood hangt. Die hadden ze eigenlijk ook moeten hebben.

Je kunt met de Mugwump op de foto, en omdat we er toch op studiereis waren met de helft van het Cinema-Asconabestuur deden we dat. Ik maakte er ook een filmpje van. De muziek eronder komt niet uit een film van Cronenberg.

We waren er eigenlijk voor River of Fundament, een ambitieuze, dik zes uur durende film vol verwijzingen naar Egyptische mythologie, Norman Mailer, Walt Whitman, reincarnatie, auto's, uitwerpselen en nog zo wat zaken, van en met Matthew Barney. ,,Een soort Oerol met betere stoelen", vond Jaap, vooral vanwege het tweede deel dat in Detroit is opgenomen.

Een wijs woord van Tuco

Toen ik Eli Wallach een paar jaar terug in Ghost Writer (2010) van Roman Polanski zag, was ik verrast. Dat is zo'n acteur van wie je op de een of andere manier aanneemt dat hij wel al overleden zal zijn. Hij is Don Altobello in The Godfather III (1990), hij zit in The Magnificent Seven (1960), hij zit met Marilyn Monroe in The Misfits (1961).

Maar vooral is hij Tuco in de prachtwestern The Good, The Bad and The Ugly (1966). Hij is The Ugly, dus, een handige maar niet altijd even dappere Mexicaan die met de zwijgzame Clint Eastwood optrekt. Wat een film. Wat een muziek. Wat een cowboys.

Daarin zit de scene (zie boven, met ondertiteling) die alle boeven in James-Bondachtige films ter harte moeten nemen (en voor wie Game of Thrones kijkt: ook Oberyn had dat moeten doen).

Tuco, in bad, wordt gevonden door een premiejager die al jaren naar hem op zoek is. Die vertelt dat uitgebreid (zoals James-Bondboeven altijd hun complete hoofdkwartier aan Bond laten zien, voor ze hem op ingewikkelde manier proberen te vermoorden).

Tuco trekt het pistool dat hij in het badschuim verborgen hield, schiet, en zegt: When you have to shoot, shoot. Don't talk.

Eli Wallach is dinsdag overleden, op zijn 98-ste.

De leeftijd van Ilja de kater

Vorige week woensdag schreef ik onderstaande column, over een kater die 22 is. De eigenares vroeg zich af of Ilja de kater misschien de oudste van Nederland of tenminste Friesland, of dan tenminste Leeuwarden zou zijn.

Dat weet ik niet, rondvraag leerde me dat 22 bijzonder is, maar wel vaker voorkomt.

Ik dacht, als ik erover schrijf, komen er vast kattenliefhebbers met sterke staaltjes van nog oudere katten en dan horen we het wel. Maar afgezien van een paar reacties van mensen die dit een lief stukje vonden bleef dat uit.

Zo voorspelbaar is het dus allemaal niet.

Ilja 

Als je Ilja lang genoeg onder de kin aait, of achter de oortjes, begint hij ronkend te spinnen. Eén oog gaat open. Of hij je ziet is niet duidelijk: hij heeft ouderdomsstaar.

Ook mist hij zijn hoektanden, hij is misschien doof en hij springt al lang niet meer in één keer van de balkonstoel waarop hij in de zon ligt. Hij stapt nu via een krukje.

,,Denk je dat Ilja de oudste kater van Nederland is?”, vraagt Bertha Kuipers, zijn baasje. Ze wonen op een flat in Leeuwarden. Een paar dagen geleden meldde deze krant dat de oudste kat ter wereld was overleden. Die heette Poppy, woonde in Bournemouth, en was 24. Dat had Bertha nieuwsgierig gemaakt en ze had een mail gestuurd.

Ilja heeft ze 22 jaar geleden uit Dearsum gehaald, bij een collega van de CCF. Hij was de leukste uit het nest, vanwege de strepen. Die heeft hij nog steeds. Ilja is een gewone cyperse kater, niet te dik, niet te dun, alleen hoogbejaard. Hij is altijd binnen geweest, het balkon en zo meegerekend, dat heeft volgens Bertha meegespeeld. Veel katten verongelukken immers in het verkeer. Bij de dierenarts vraagt ze wel eens of haar kat bijzonder oud is. ,,Maar daar krijg je nooit rechtstreeks antwoord op.”

Gemiddeld wordt een kat tussen de negen en de vijftien jaar, lees ik op internet. Volgens het Guinness recordboek is de oudste kat ter wereld Creme Puff (een naam, geen kattensoort) uit Austin, Texas. Die stierf op zijn 38ste.

Muziekrecensent Rudolf Nammensma was als jongen met zijn ouders op vakantie in Italië, met de caravan, en daar kwam een kater aanlopen die is altijd gebleven. Solo noemden ze hem, hij is 27 geworden.

Terwijl ik Ilja zat te aaien, vroeg ik me af of hij de 24 zal halen. Zijn borst voelt mager, zijn keel is dun, hij staat onzeker op zijn pootjes. Maar het zou best kunnen dat hij nu de oudste kat van Nederland is.

Nerdgeluk

(Deze is voor Ina en Rik.)

Ik fietste vanmiddag naar een verjaardag en onderweg vroeg ik me ineens af, ik weet niet waarom, of ik drie acteurs kon bedenken die zowel in een film van Stanley Kubrick als in eentje van Steven Spielberg hebben gespeeld.

Philip Stone schoot me als eerste te binnen. Die zit in A Clockwork Orange als de vader van Alexander, in Barry Lyndon als een soort boekhouder en in The Shining als ober Delbert Grady, in dat rode toilet. En hij is ook, zij het niet zo lang, in Indiana Jones and the Temple of Doom te zien, zie hiernaast.

De tweede kostte meer tijd, tot ik aan Tom Cruise dacht. Hoe kon ik die vergeten! Eyes Wide Shut, zowel als War of the Worlds en Minority Report.

Nummer drie, dat lukte maar niet. Ik zat al bij Sterling Hayden en Shelley Winters en zo, maar het werd niks.

Precies toen ik aanbelde wist ik het ineens. Scatman Crothers. Kick the Can, uit Twilight Zone - The Movie, en The Shining.

Over zoiets onnozels kun je je heel erg gelukkig voelen, vooral als je er als het ware precies op tijd uit bent. Maar met wie kun je zoiets nu delen? Vandaar.

(Nu ik dit schrijf schiet 1941 me te binnen. Met Slim Pickens (ook in Dr Strangelove), Elisha Cook (The Killing). Er zijn er dus zeker vijf, maar deze laatste twee zou ik niet hebben bedacht.)

Acht dingen over een rondje

Zo. Het Rondje Ameland hebben we weer gelopen.

Paar dingen van onderweg.

1. Sjouke W. had er vooral in het begin een handje van achter groepjes mensen te lopen en dan te zeggen: ,,Jullie tempo is anders dan dat van ons."

Dan wachtte hij een tijdje en vervolgde: ,,Jullie tempo is ook niet hoger dan dat van ons." Het was de bedoeling dat ze dan opzij zouden gaan, maar deze tactiek werkte voor geen meter.

2. Toen we Peter F. passeerden stelde die vast: ,,Asing heeft een korte broek aan!"

Dat was op zo'n toon dat ik meteen zei dat ik het nooit weer zou doen.

,,Het valt niet echt op hoor", zei Peter. Ik weet nog steeds niet of dat een compliment is of een belediging.

3. Bij de eerste stop, op de pier, voelde ik al dat er blaren onder mijn voeten groeiden. Daar moet ik eens iets op bedenken, want het is elke keer raak. Op blaren kun je best doorlopen, maar prettig is het niet.

4. Liesbeth F.-S. had me van tevoren al laten weten dat als ik weer een bloedneus zou krijgen, net als vorig jaar, ze met alle liefde mijn gezicht zou wassen. Ik had geen bloedneus. Ze leek teleurgesteld.

5. Onderweg zag ik een dode haai in de branding, en hoewel ik liever zo weinig mogelijk stopte, maakte ik er een foto van.

,,Dat is een bruinvis", zei Jan-Theo IJ. later.

Hij zal wel gelijk hebben, maar een haai klinkt beter.

6. Op het terras van De Zwaan, bij de finish dus, ging iemand pardoes onderuit. Hij zat er op het muurtje. Na een minuut of wat was hij alweer op de been. Dat deed denken aan de allereerste Slachtemarathon in 2000, waar ze in Raerd bij de finish ook zomaar tegen de vlakte gingen. Hier bleef het bij die ene.

7. Op mijn T-shirt staat And yes I said yes I will Yes. Vond ik wel passend.

8. Mijn kuiten zijn enorm verbrand. Hoewel de wandeltocht een rondje was en ze dus aan alle kanten zijn belicht, zit het vooral aan de achterkant.

(Alle foto's, behalve die van die haai, zijn van Nanne Nicolai)

Beam me up, Scotty!

Van alles over D-Day in de kranten, maar niks over James Doohan, de Canadese acteur. Hij werd beroemd als Montgomery 'Scotty' Scott, de hoofdwerktuigkundige aan boord van ruimteschip Enterprise die in zowat elk aflevering van Star Trek iets op haren en snaren moest repareren.

Doohan was erbij op 6 juni 1944, bij de geallieerde invasie van de Franse kust. Dat overleefde hij, maar 's avonds zou een Canadese soldaat zes keer op hem vuren, friendly fire dus. Vier kogels kwamen in zijn been, een doorboorde zijn linkermiddelvinger en een raakte hem vol in de borst.

Die laatste kogel zou hem zeker hebben gedood, als hij niet het zilveren sigarettendoosje in zijn borstzak had gehad, dat hij van zijn broer had gekregen. Dit soort dingen gebeurt blijkbaar echt.

Wel moest zijn vinger geamputeerd worden. Daarom houdt Scotty in Star Trek altijd zijn linkerhand verborgen, let er maar op. Komt van D-Day.

(Ander goed weetje over Doohan: Hij is de grondlegger van Klingon.)

Curious and learning

Een zekere Chelsea Smith uit Portland, Oregon, is bezig met een filmpje over Maureen Long en haar beide zoons. Een fragment eruit staat op vimeo, Maureen maakte me er zelf op attent. ,,Please tell me when you laugh the most", schreef ze erbij. ,,Gad, my singing voice is GONE." Volgend jaar komt ze weer naar Nederland, kondigde ze aan. Leuk mens.

La kermesse héroïque

Wethouder Harry van der Molen opende vanmiddag de zomerkermis van Leeuwarden, met gedeputeerde Sietske Poepjes. Ik liep hem tegen het lijf toen hij net als ik op zoek was naar het feestcomité.

We keken naar de Booster, een reusachtige spaak met zitjes aan de punten. Die zouden wild rondslingeren, dat zag je al als hij nog stilstond.

 ,,Daar zou ik best in willen", zei Harry.

,,Ik ook", zei ik.

,,Maar Sietske Poepjes niet, die heeft hoogtevrees. Ze heeft me gisteravond al gebeld, dat ze niet in zo'n hoog ding wil", vertelde Harry.

Sietske Poepjes bevestigde hoe eng ze dit soort dingen vindt, en na een ritje in de achtbaan (die verrassend heftig is) geloofde zij het verder wel. ,,Sa hat de Hear it net bedoeld", stelde ze vast.

Dus gingen wij samen in de Booster.

Het is behoorlijk heavy, want de stoeltjes schommelen en draaien, zodat je soms met je hoofd omlaag van grote hoogte op het Zaailand afraast. Na een tijdje tintelen je voeten van al het bloed dat erheen gestuwd is. En als je denkt het zal nu wel voorbij zijn, zetten ze hem in zijn achteruit.

,,Wat een mooie stad he?", zei Harry in het begin nog, maar daar hadden we na een tijdje wat minder oog voor. Ik ben bijvoorbeeld helemaal vergeten op het dak van het Fries Museum, pal naast ons, te kijken, terwijl ik dat wel van plan was. Wel heb ik heel vaak de appartementen aan het plein ondersteboven voorbij zien komen.

,,Hoe vond u het", vroeg de man aan het loket, terwijl de organen in mijn buik nog op zoek waren naar hun oorspronkelijke plek. ,,Indrukwekkend", stamelde ik. ,,Maar al mijn bloed zit in mijn voeten."

,,Dat duurt een paar minuutjes", zei hij.

(De foto is van Jacob van Essen)