Net voor Kerst

Een rare tijd, net voor kerst, vooral als je helemaal niet in kerststemming bent. Ik had vandaag vrij, dus ik ging naar de film, 'Alexander', over Alexander de Grote. Niet echt veel aan, maar met prachtige veldslagen. Onderweg naar de bioscoop kwam ik Leo tegen. Ik had net tijd om Hoi te roepen, want ik ben altijd op het laatste nippertje.

's Avonds thuis ook nog een dvd gekeken, '2001 A Space Odyssey', zo'n film die je elk jaar een keertje bekijkt en waar je dan wat van in de war bent. Daarom ging ik nog even een biertje halen bij de Ierse pub.

Daar kwam ik Leo alweer tegen. ,,Woon je al in je nieuwe huis?'', vroeg ik, want hij is wel een jaar bezig geweest dat huis op te knappen.

,,Woensdag ga ik erin'', zei hij.

,,Gefeliciteerd''', zei ik.

,,Condoleer me liever'', zei hij. ,,We gaan uit elkaar, ik ga alleen in dat huis wonen.'' Hun kind, een jaar oud schat ik, gaat voortaan eerst naar de een, dan naar de ander, legde hij uit.

Zo wordt het met die kerststemming natuurlijk niks.

Spijkers

Omdat van de echte Friezen op de redactie niemand kon of wilde of durfde, mocht ik naar het radioprogramma Spijkers Met Koppen om er te vertellen hoe het zit met de verkiezing van het Mooiste Friese Woord.

Spijkers Met Koppen is een Vara-radioprogramma, dus mijn vader zal het wel niet gehoord hebben. Felix Meurders en Jan Jaap van der Wal praten met gasten over van alles. Jan Marijnissen was er, die iedereen kende en amicaal handjes gaf. Een notaris die veel van erfrecht wist en ervoor pleitte veel met je ouders over hun dood te praten, ,,dat kan je veel geld schelen''. En veel cabaret, want daar zijn ze bij de Vara dol op.

Het wordt opgenomen in een café in Utrecht dat halfvol kerkbankjes staat. Voorin staat een mandje met flessen wijn in speciale Spijkers Met Koppen-kistjes, voor de gasten. Een zekere Marieke, die uit Drachten komt, vroeger nog in een kinderkoor bij Omrop Fryslan zong en dit werk nu als stage doet, vertelde me hoe het gesprek zou gaan.

Het zat lekker vol, niet vanwege mij maar omdat Xander de Buisonje tussendoor optrad. Een oudere dame, die qua haar en bril erg aan Minke van der Ploeg deed denken, wiebelde met haar hoofd gezellig in de maat van De Buisonje mee, op zo'n hele welwillende manier zoals een oma naar de favoriete metalmuziek van haar kleinzoon kan luisteren.

Was het leuk? Ik geloof het wel, Kirsten sms'te even later dat ze het had gehoord. Maar in de dagen erna werd me duidelijk, dat er helemaal niemand naar dat programma luistert. Veel mensen verwarren het met het tv-programma 'Kopspijkers'.

,,Ik hoor het nog wel op internet'', troostte Eva.

Stemmen

,,Ik kan overal stemmen want ik kom niet uit Boekarest'', zei Filip, een Transsylvaanse student psychologie en sociologie die ons gisteren een klooster liet zien. Dus onderweg stopten we bij een schooltje om hem de democratie van Roemenie te laten dienen. Het was net een stemlokaal in Nederland, een tafel met een groep mensen erachter, vier hokjes met blauwe gordijntjes en een grote doos met een gleuf erin. Het was er lekker warm, want er broeide een tegelkachel.

Maar Filip kon hier niet stemmen, vertelden de officials. Ze haalden zelfs het reglement erbij, dat de dagen voor de presidentsverkiezing steeds meer is aangepast. Hij moest naar het stemlokaal op het vliegveld of het station. Dat doen ze om te voorkomen dat mensen vaker dan eens stemmen. De vorige keer is dat nogal eens voorgekomen. Nastase, de huidige president, liet zelfs busjes vol mensen van stemlokaal naar stemlokaal rijden. Bij alle stemlokalen hangt ook groot artikel 103 aangeplakt, dat veelstemmers waarschuwt dat ze 6 maanden tot 5 jaar cel riskeren.

Die Nastase is toch al een wonder type, als we de verhalen horen. Zo mag er nog maar een taxibedrijf op het vliegveld rijden, dat is van hem en zijn minister van Transport. En de nationale vliegmaatschappij, daar is zijn schoonzus directeur van.

Op het vliegveld stond een enorme rij, net een attractie van Disneyland. Filip had geen zin meer, maar wij wel dus we gingen er met zijn drieen in staan en toen het Filips beurt was, gingen Sjoerd en ik ook even mee naar binnen. ,,Als ze moeilijk doen zeg ik dat ik van de pers ben'', had ik Filip al wat zitten bangpraten. En Sjoerd is een internationaal diplomaat, kun je lachen. Dat hoefde allemaal niet. Ze keken wel wat achterdochtig naar ons, maar daar bleef het bij.

Je moet er je identiteitskaart voor inleveren, en dan krijg je een stembiljet en een stempeltje. Pas als je het stempeltje teruggeeft, krijg je je identiteitskaart (bijna twee keer zo groot als een creditkaart) terug.

In Boekarest stemmen ze het meest op de andere kandidaat, Basescu, de burgemeester die hier korte metten heeft gemaakt met de zwerfhonden en die er op de foto vriendelijker uitziet dan Nastase. Maar ook die man heeft iets engs: vroeger spioneerde hij voor het leger, in Antwerpen.

En hoewel ze 's avonds nog helemaal geen uitslagen weten (rare boel eigenlijk, je telt het toch zo als er maar twee kandidaten zijn) gingen ze toch allemaal naar het Universiteitsplein om voor Basescu te juichen. Wij natuurlijk ook, even kijken naar het uitgelaten voetbalpubliek, dat posters omhoog houdt naar de toeterende auto's. Wij toeterden gezellig mee in onze diplomatiek onschendbare wagen. ,,Als de ambassadeur dit wist'', grinnikte Sjoerd, en deed ook nog eens de alarmlichten aan.

Teo Peter

De rockster Teo Peter, van de band Compact, was mij volkomen onbekend, maar hier in Roemenie is hij groot nieuws. Dinsdag is hij begraven, want Teo Peter is vorige week in Boekarest aangereden door een dronken Amerikaanse marinier, die achter het stuur zat van een auto van de Amerikaanse ambassade, met CD kenteken.

Die marinier, Christopher van Goethem, is een paar uur na de gebeurtenis meteen het land uitgevlogen, tot boosheid van veel Roemenen. Hij was niet eens een diplomaat, maar een lijfwacht, dus de diplomatieke onschendbaarheid is in dit geval twijfelachtig. Zoals dat dan gaat, heeft de Roemeense ambassadeur in Washington opheldering gevraagd.

In de krant van gisteren staan foto's van de begrafenis in Cluj. De Amerikaanse ambassadeur was er, maar er waren ook mensen die kranten omhoog hielden die boos hadden bericht dat de moordenaar vrijuit gaat. De vader van Teo Peter, in de tachtig, hield een emotionele speech zonder in te gaan op het incident zelf, want dat heeft nu in de verkiezingstijd ook nog een politiek tintje gekregen.

De vorige Amerikaanse ambassadeur was nogal kritisch over de corruptie in dit land, bovendien was hij homo, dus dat zat niet iedereen even lekker, en nu dit nog eens een keer.

(Christopher VanGoethem werd uiteindelijk vrijgesproken van manslaughter, maar kreeg wel een straf voor obstruction of justice. Helemaal lekker zit ze dat in Roemenie niet, lees dit maar)

Wuiven

Er is helemaal niets ter wereld dat opweegt tegen het door Hollum rijden met een mijter op, een rode mantel om, een warme Sint Nicolaasbaard om de kin en een schimmel. De schimmel Roosje was zo rustig als wat, ze liep trouw achter het muziekkorps aan, en werd zelfs een beetje bokkig toen het afgelopen was want toen wilde ze nog steeds achter het muziekkorps aan.

Een van de aantrekkelijke dingen van Sint te paard is het wuiven. Nederlanders zijn het zo gewend, om naar de Sint te wuiven, dat het bijna automatisch gaat. Bij de Stelp bijvoorbeeld, daar zie je achter allerlei ramen handjes bewegen, net een aquarium. Onderweg moet je goed op slaapkamerramen letten want daar zitten vaak kinderen voor te kijken.

Het meest bevredigend om naar te wuiven zijn de slungelachtige jongens van dertien en veertien. Die zijn namelijk te stoer om terug te wuiven, vaak roken ze al en ze zijn ook al eens dronken geweest natuurlijk. Ze staan langs de weg met de handen in de zak en een gezicht van voor-mij-hoeft-dit-allemaal-niet. Maar steek je je hand naar ze op, en kijk je ze strak aan, dan tover je in negen van de tien gevallen de hand uit de zak: die wordt wat half opgestoken, want helemaal, dat zou niet stoer zijn, maar het gebeurt toch. Vaak klinkt er ook nog gemompeld 'hoi' bij. Ja, het zit er bij de Nederlanders diep in.

Roosje

De afgelopen twee jaar zat Sinterklaas in Hollum op een paard van Pieter en Irma, een groot, rustig dier waarop zelfs een Sint die helemaal niks van paardrijden weet wel kan rijden. Trouwens, Pieter hield het paard vast bij het bit, makkelijk zat.

,,Er is wel iets anders dan vorige jaren'', vertelde Mieke, toen ze belde om voor dit jaar af te spreken. ,,We hebben een ander paard, een echte schimmel. Van die mensen die nu in de kinderboerderij zitten. Wil je daar van tevoren ook even op rijden?''

,,Zeker wel'', zei ik. Dus een paar dagen later kon ik Ingrid bellen, de bazin van de schimmel.

,,Ze heet Roosje'', zei Ingrid. ,,Ze is heel lief. Ze heeft Sinterklaas al gereden in Buitenpost, en in Leeuwarden, Camminghaburen. Als er maar een muziekkorps is, dan is ze tevreden en loopt ze er achteraan.'' Soms loopt ze uit zichzelf al naar muziekkorpsen toe, vertelde Ingrid. Roosjes moeder, ook een schimmel, heeft zelfs de landelijke Sinterklaas wel eens gedragen.

Roosje dus. Ik hoop maar dat ze de waardigheid van een Sint die niet kan paardrijden intact houdt.

Het G-woord

Maandag was er een stadsgesprek in Leeuwarden, dat overal over ging: stadswijken en verloedering, allochtonen, geweld, geloof, Theo van Gogh, moslimvrouwen, hoe moeten we verder met elkaar. De burgemeester was er ook bij, want hij is onze leidsman in deze donkere dagen en hij praat graag in microfoons.

Het was heel leuk, omdat er niet alleen maar politici en journalisten waren. Het was ook heel netjes. Beleefd omzeilde iedereen beladen kwesties, zeker aan het begin. Tot na anderhalf uur, precies om 21.32, het G-woord viel. Dat woord van Theo van Gogh, zeg maar. Er ging even iets door de zaal van oeioei kan dit wel. Gelukkig was het Hassan die het zei, op het balkon, als voorbeeld van een heel erge belediging.

En laten we wel wezen, zo'n hedendaagse discussie is niet af, als het G-woord niet is gezegd.