,,Vier van de vijf mensen die zeggen dat ze in Vietnam gediend hebben liegen'', beweerde deze man. Ik heb zijn naam niet gevraagd. Zelf is hij als het ware nummer vijf van dat groepje: hij zat van 1968 tot 1969 in Vietnam.
Nu leidde hij een andere veteraan rond bij het indrukwekkende Vietnammonument in Washington, een in de grond geschoven glanzende wand waar vijftigduizend namen van gevallen in zijn uitgehakt.
Van geplastificeerde kaartjes die hij uit zijn colbertje trok las hij interessante weetjes voor. Dat er jaarlijks nog zo'n vier namen bij komen, van mensen die alsnog zijn gestorven aan hun verwondingen. Dat de jongste die hier vermeld wordt 15 was: ,,He lied about his age.'' Dat negenhonderd mensen op hun eerste dag in Vietnam omkwamen en veertienhonderd op hun laatste. Volgens hem was dat erger.
,Met vaderdag wil je hier niet wezen'', vertelde hij zijn strijdmakker. ,,Dan legt iedereen hier kindertekeningen neer, of brieven, en zelfs flessen Jack Daniels. Dat gaat allemaal in een archief.''
De muur maakt een stompe hoek, daar staat het jaartal 1959. ,,Dat is de eerste dode die in Vietnam is gevallen'', wees de veteraangids. ,,Dale R. Buis. Hij stierf in een bioscoop, bij een bomaanslag.''
Welke film er vertoond werd leek me geen gepaste vraag. Maar toen hij dat zei van die vier van de vijf, kon ik me niet inhouden.
,,Echt waar? Vier van de vijf?'', zei ik.
,,Yes sir'', zei de man. ,,Als kleinkinderen vragen: Opa, wat deed jij tijdens de Vietnamoorlog, wat moeten ze dan zeggen: ik heb mijn oproepkaart verbrand en ben naar Canada gevlucht? Of ik was de hele dag stoned? No sir.''
