donderdag 30 juli 2015

Reden Sie Deutsch?

Twee jaar terug mocht ik voor de krant naar de Buchmesse in Frankfurt. Daar werd dat jaar een folder aangeboden met tien Friese titels, vandaar.

Het is een overweldigende boekenbeurs die het hele Messegelände vult. Alle uitgevers zijn er, overal liggen nieuwe boeken, hallen zijn compleet gevuld met enkel kalenders, er was een reuzenstand met verlichte globes, waar ik altijd een zwak voor heb.

Ronddolend kwam ik bij een talkshow terecht, waar Rüdiger Safranski werd ondervraagd over zijn juist verschenen biografie van Goethe.

Het was net afgelopen, hij ging erna signeren. Daar stond nogal een rij. Ik was in de verleiding om het daar ook meteen aan te schaffen, maar een boek koop je sneller dan je het leest en ik had me voorgenomen om me in te houden. Daarom heb ik alleen een foto van Safranski gemaakt, die met een van zijn lezers praat.

Drie weken geleden vertelde collega Kirsten dat ze het boek had gekocht, de Nederlandse vertaling. Dat deed het hem: ik heb het nu ook. Moet hem alleen nog even lezen.

Kees (door sommigen Kees Punt genoemd, vanwege de naam van zijn kledingzaak, Kees.) vertelde vorige week dat hij van plan was de Goethe-biografie te kopen. Toen ik er vanmiddag een kop koffie dronk, lag het op de tafel in zijn zaak. Het trekt nogal de aandacht, vertelde hij.

,,Ik zit er af en toe in te lezen, maar voor in een winkel is het niet geschikt", zei hij. ,,Er komen steeds klanten en dan houdt het weer op."

Toen kwamen er klanten binnen, toeristen zo te zien, een ouder stel. De man was gezet en had een korte broek aan, zijn vrouw was slanker.

,,Reden Sie Deutsch?", vroeg ze.

,,Nein", zei Kees verontschuldigend.

Verbaasd hoorde ik hoe de mevrouw in het Engels informeerde naar een overhemd in de etalage. Voor haar man. Kees vertelde dat het getailleerd is, en ze schoot in de lach, want haar man was bepaald niet getailleerd. ,,Dan wird's wol nichts", zei ze.

Intussen had ik de Goethe-biografie afgedekt met een krant. Aan de ene kant zo'n boek op tafel, aan de andere kant geen Duits kunnen spreken, dat gaat niet samen.

,,Ik kan het wel een beetje", zei Kees. ,,Maar ik moet nog wat over een drempel heen om het te doen."

Hoogste tijd. Goethe ried zijn landgenoten al aan om andere talen te leren: ,,Wer fremde Sprachen nicht kennt, weiß nichts von seiner eigenen.''


zaterdag 25 juli 2015

Biertje?

Op de website Vinepair, die eigenlijk aan wijn is gewijd, staat (al een tijdje, alleen kom ik er nu pas achter) een wereldkaart waarop het meest gedronken bier per land staat aangegeven.

Er zijn allerlei interessante dingen aan die kaart. Hoe verschillend de landen van Europa drinken is misschien niet zo'n verrassing. Dat is iets wat ze in Brussel nog niet hebben rechtgetrokken en vermoedelijk ook niet snel zullen doen.

Maar dat bijvoorbeeld Skol nog bestaat en het meest gedronken bier in Brazilië is, daar kijk je wel van op.
Skol had je in Nederland vroeger alleen bij Chinees-Indonesische restaurants en bij kroegen die het financieel zo krap hadden dat serieuze biermerken niet meer met ze in zee wilden. Het stond erom bekend dat het de winderigheid bevorderde. Je ging er, met andere woorden, scheten van laten.
Hopelijk hebben ze daar inmiddels wat aan gedaan, en smaakt het beter in Rio dan hier, vroeger.

Een mooi beeld biedt ook Noord-Amerika, waar eigenlijk maar drie landen zijn en dus ook maar drie bieren, Bud Light in de VS, Budweiser in Canada (dat staat op nummer drie in de VS, is al eens eerder uitgezocht) en Corona in Mexico.

Maar het boeiendst van al zie je niet op de kaart. Het lijkt heel gevarieerd met al die nationale favorieten, maar alle merken horen maar aan een handjevol bedrijven, met het reuzenbedrijf Anheuser-Busch Inbev voorop. De eigenaar van Brahma, Skol, Busch, Jupiler, Quilmes, Lowenbrau en zo voort. Stukje vaderlandse trots: Heineken is eigen baas.

maandag 20 juli 2015

Hi, hi, hi, mister Deltoid

Toen onlangs Christopher Lee was overleden, bekeek ik The Wicker Man, een boeiende en moeilijk te classificeren film over een eiland waar de bevolking leeft van de appelkweek en er heidense gebruiken op na houdt.

De grijnzende begrafenisondernemer kwam me bekend voor. Waarvan wist ik niet. Dat bedacht ik later pas: het was mister Deltoid, de reclasseringsambtenaar uit A Clockwork Orange.

Mr. Deltoid heeft zichzelf binnengelaten, met de sleutel die Alex' moeder hem gaf. Hij praat met nauwelijks ingehouden woede, op een manier die je nooit vergeet. Deze ambtenaar heeft eigenlijk zijn buik vol van Alex.

,,She said something about a pain somewhere... hence not at school, yes?", vraagt mr Deltoid.

,,A rather intolerable pain in the head, brother, sir. I think it should be clear by this after lunch'', zegt Alex.

Oppassen, jongen, zegt Deltoid later. Want ik ben ,,the one man in this sore and sick community  who wants to save you from yourself".

Later, als Alex gearresteerd is, spuugt mr. Deltoid hem walgend in zijn gezicht.

Filmmaker Stanley Kubrick zou dat zo vaak hebben laten overdoen dat acteur Aubrey Morris - zo heette hij, hij is vorige week donderdag overleden - op het laatst geen spuug meer had. Het schijnt dat Steven Berkoff (rechts op de foto) het karwei heeft afgemaakt.

Morris was zo'n Britse acteur die her en der opduikt maar die je nooit goed bijblijft. Toch is hij er zowat mijn hele leven geweest, want hij had al bijrollen in  Catweazle, dat ik als kind verslond, in De Wrekers en op het laatst in Deadwood.

Hoed, rand, vork, steel

Onlangs kreeg ik een zomerhoed - een 90-procent papieren variant op de strooien trilby, om precies te zijn - van Rik en Iris. Hadden ze op Mallorca gekocht, de grootste die er te vinden was. Hij zit goed, maar net iets te krap, want grote Mallorcaanse schedels zijn anders dan grote Nederlandse.

Maakt niet uit. Hij is mooi zomers.

Vrijdag fietste ik met Annalise en Jan van Hollum terug naar de pier van Ameland. Het woei flink, maar we hadden de wind in de rug. Behalve op het korte stukje Pietje Miedenweg naar de dijk toe.

De hoed had ik stevig op mijn hoofd geklemd, en langs die weg staan verschillende boerderijen met bomen en struiken, en bovendien wat grote bouwmachines voor de ophoging van de dijk, dus er was geregeld luwte. Maar net voorbij een van die machines kwam de wind er vol onder en vloog de trilby de sloot in.

Dat was een kort genoegen, dacht ik. Ik maakte bovenstaande afscheidsfoto van de hoed, want de sloot zag er vrij diep uit en vanwege al het riet kon je nauwelijks zien waar de oever ophield en het water begon.

Toen verscheen bovenop de dijk een groepje mensen, met iemand die een rondleiding leek te geven en een drietand meedroeg. Alsof Neptunus uit de Waddenzee was opgerezen en vermomd als gewone Amelander een kijkje op het droge kwam nemen.

,,Kan ik die even lenen?", zei ik. ,,Mijn hoed is in de sloot gewaaid."

Het lukte ook nog. De hoed zag er niet uit, overal moddervlekken. Ik deed hem onder de snelbinders want de vorm was er toch uit en heb hem thuis een nachtje in een emmer sop laten staan. Baat het niet, en zo voort.

Ik kan melden dat hij het weer doet. Ik weet niet wie het was met die drietand, maar: bedankt.


vrijdag 10 juli 2015

What's up doc?


Een van de redenen dat ik de soundtrack van de film Dr Zhivago zo boeiend vond, was omdat op de hoes iemand stond die sprekend, nou ja heel veel, op pa leek. Dat was Omar Sharif, kwam ik later achter. En als je hem van opzij ziet, lijkt hij helemaal niet zoveel op pa.

Maar destijds had ik de film nog niet gezien en vond ik de overeenkomst verbluffend, ik heb zelfs de elpee met de muziek van Maurice Jarre eens voor hem gekocht. En eerlijk gezegd, nu ik de hoes net heb gegoogeld, omdat Omar Sharif is overleden, vind ik het weer een treffende overeenkomst.

Het is overigens een mooie soundtrack, luister maar:


maandag 6 juli 2015

Vrije liefde mag niet meer

Een jaar geleden stond er een container vol boeken op de Harlingerstraatweg, Jacob van Essen maakte er deze foto van.

Allerlei passanten stonden erin te grabbelen, mensen lazen elkaar fragmenten voor en gaven elkaar boeken door. Ik had me voorgenomen niks mee te nemen, maar kwam toch thuis met een lezenswaardig boekje van Max Blokzijl (ja, die) en Jean Louis Pisuisse, die voor de krant als straatzangers door Nederland zijn getrokken.

Over die boekencontainer schreef ik een column in de krant. Daar kwam een reactie op van iemand die de container daar neer had laten zetten. En dat leidde weer tot een stukje op dit weblog.

Bij het opruimen zonet vond ik het papiertje terug, waar ik toen van alles op krabbelde om het niet te vergeten. Het meeste had ik gebruikt. Behalve een gesprek, volgens mij van een stel dat een beetje Leeuwarders sprak en dat ik nog net kan ontcijferen.

,,Een boek over vrije liefde, Vrije Liefde is..." (las zij voor)

,,Dat  is ook gebeurd, dat mag nou niet meer."

,,Is dat er niet meer?"

,,Misschien wel, in Zweden vroeger wel. Maar dat is ook gebeurd jonge, dat is allemaal... je mutte nou presies su langs ut lijstje leven, maar so binne wij niet, so binne wij niet opfoed. Ik kan niet over de tegenwoordige tijd, snap je?" (Volgt nog een zin die ik niet meer kan lezen)

,,Ja ja", zei zij. ,,Dat is su."

Nergens om, maar ik moest het toch even vastleggen.

woensdag 1 juli 2015

Het paard van de Godfather

Gisteravond zijn wij, dat is Team Kinski, tweede geworden bij de Vera Filmquiz. Bij Vera dus, in Groningen. Het was een nerdfest met veertien teams van mensen die zo kunnen vertellen wie de stem deed van Darth Vader, hoe de gele auto uit Transformers heet of de robot in Moon. Nou ja, dat laatste hadden wij dus fout (de robot heet Gertie).

Sjoerd, Rik, Iris, Tom en ik: Team Kinski
Ze lieten een stukje zien uit eco-sciencefictionfilm Silent Running, en ook hier wilden ze weten hoe de twee robots heten. Dat wist ik dan weer wel, althans, ik herinnerde me dat ze net zo heten als Kwik, Kwek en Kwak in het Engels, Huey, Dewey en Louie. Maar welke twee? Dat gokten we mis, vandaar dat halve punt.

Ook werd de scene uit The Godfather vertoond, waarin een Hollywoodproducent het afgehakte hoofd van zijn favoriete renpaard in zijn bed vindt. ,,Dat was een echte paardenkop", vertelde de presentator. ,,Oh?", gilde een dame uit het deelnemersveld. Het klonk alsof ze de film nooit meer hoefde zien.

Een van de vragen was: hoe heette dat paard? Konden we daar verdomme maar niet opkomen, het was iets Arabisch, dat wisten we dan nog, maar verder was het blank. Dat zijn van die momenten.

Het is natuurlijk jammer dat we niet hebben gewonnen van Team Susperia (zo schreven ze het), waar we na de eerste ronde al boven stonden, maar daar zit David in. Hier kende iedereen hem, hij werkte vroeger in een videotheek en nu bij Pathe, als ik het goed heb begrepen. ,,Susperia moet dood,  Susperia moet dood!" zei ons teamlid Tom een paar keer. 

Ik doe maar heel af en toe aan die filmquizzen mee, dus ik had niet meteen door dat er nog iets aan de hand was. Winnen was een ding, maar het ging er hier bovendien om, hoger te eindigen dan het team Vierkante Oogjes, met ondermeer filmmakers Alex Pitstra en Thijs Gloger. Dat is dan weer wel gelukt.

(Dat paard heet trouwens Khartoum. Ja, achteraf wisten we het allemaal weer).