zaterdag 8 maart 2014

Scherp als een mes




Donderdag werd Renske van der Meer-Van der Galiën honderd jaar, vrijdag zat ik voor de krant bij haar op de koffie. Wat een leuke vrouw is dat, een oma die iedereen zou willen hebben, wat doof weliswaar maar verder, zoals haar zoon zei ,,scherp als een mes".

Ze zat vol anekdotes uit haar leven, waarvan sommige zo te zien zelfs voor haar zoon en dochter, die meeluisterden, nieuw waren. Een paar staan in mijn krantenstukje, bij een vrolijkmakende foto van Laurens Aaij. Ze genoot echt: ,,Ik kan alle dagen wel feestvieren", zei ze.

Een interessant verhaal, waar geen ruimte meer voor was, ging over haar vader. Een kaas- en botermaker uit een groot christelijk gereformeerd gezin in Murmerwoude. Die kreeg iets met een meisje uit een katholiek gezin (ook al groot). Zijn moeder drong er bij hem op aan het uit te maken.

,,Ik hou van haar en ik blijf bij haar", zei haar vader en vertrok zowel uit het ouderlijk huis, als uit de christelijk gereformeerd kerk.

Hun eerste kind werd (katholiek) gedoopt, het tweede kind wilde hij naar zijn moeder noemen. Dan zou het, volgens de gewoonte die ze vroeger op Ameland ook hadden, lid worden van de christelijk gereformeerde kerk. Zo kreeg je van die gezinnen waarvan de ene helft met vader naar de ene kerk ging en de andere met moeder naar een andere. Zo'n soort gezin, daar voelden deze jonge ouders niks voor. Dus werd er helemaal niet meer gedoopt.

Maar de vader verdiepte zich er, zonder dat zijn vrouw het wist, wel in, sprak met de pastoor, deed een soort zelfstudie en op een dag, toen ze al zeventien jaar getrouwd waren, werden de vader en zeven kinderen in een klap gedoopt. Ook werd toen het kerkelijk huwelijk voltrokken.

Zelf kreeg ze iets met Hans uit Warga, die haar na een korte ontmoeting al vroeg of hij haar die avond weer kon ontmoeten. Een keer tijdens de verkering had Hans het uit willen maken. Toen ze daarover vertelde, spitsten haar dochter en zoon ineens ook de oren.

,,Het moet maar uit zijn met ons, Renske", had hij gezegd. ,,Mijn broer Folkert is zo verliefd op je geworden, je kunt beter met hem verder."

,,Ben je niet wijs?", zei ze. ,,Ik ga niet van de ene broer naar de andere. Ga dan allebei maar weg, ik kan jongens genoeg krijgen."

Ze trouwden en kregen negen kinderen: ze somde de jaartallen zo op: 1939, 1940, 1941, 1942, 1943, 1945, 1947, 1950, 1957. Allemaal thuisbevallingen in Leeuwarden, op de laatste na die in een kliniek geboren werd die in de buurt van voormalig Cafe De Bontekoe moet hebben gestaan. Daar was het het duizendste kind, zodat Renske van der Meer er ook nog een mooi schilderij aan overhield.

Toen ik na een uurtje mijn opschrijfboekje vol had gekrabbeld, vroeg ik voor alle zekerheid: ,,Bent u wel echt honderd?"

,,Ach welnee", zei ze. ,,Ik hou ze hier allemaal voor de gek."  

(Op de bovenste foto hierboven demonstreert ze, hoe burgemeester Ferd Crone steeds met zijn vinger tegen het kristallen drinkglas tikte, dat hij haar namens de gemeente was komen brengen. De andere is de foto uit de LC. Ze zijn allebei van Laurens Aaij.)