Op het fietsje door Katowice

In Katowice kun je fietsen huren. Maar als je er meer dan vier nodig hebt, moet je daarvoor naar verschillende adressen. Dat deden wij dus, onder leiding van onze gastheer Maciek, die bedacht had dat zo'n tochtje, ondermeer langs een park met een vier kilometer lange rolschaatsbaan,  ons Nederlanders wel goed zou doen.

De fietsen waren van een type dat ze hier dutch noemen, gewone stadsfietsen dus, met een handrem voor het voorwiel en een terugtraprem voor het achterwiel. Erg goed waren ze niet: een had een slag in het wiel, van een andere vielen stukjes reflector af en de mijne verloor onderweg een trapper. Maciek had uit voorzorg een tang meegenomen.

We waren in de stad op uitnodiging van filmfestival Ars Independent, een lekker jong festival met een goeie filmkeus en weinig oude koppen. Op die van mij na dan. Er draaiden twee Nederlandse films, 'De ontmaagding van Eva van End', vol op de spits gedreven Nederlandse lulligheid in een villa, en 'Die Welt' van Alex Pitstra, laatst nog in Leeuwarden. Pitstra was er zelf ook.

Ze hadden meer interessante gasten, zoals de Franse producente Cécile Vacheret, met een eigenaardig soort porno-liefdesfantasie, 'Les rencontres d'après minuit', waarin ondermeer oud-voetballer Eric Cantona zijn piemel laat zien (een prothese, vermoedelijk) en de half-Nederlandse zoon zit van Alain Delon. 

Die film speelt zich af in een mooi, bijna surrealistisch betongebouw dat je een paar keer van buiten ziet. ,,Dat bestaat echt", vertelde Vacheret me. ,,Maar we hebben er heel lang om moeten zoeken. Anders dan hier, waar er wel duizend staan."

Zo was het ook. In Katowice heb je als het ware drie bouwstijlen door elkaar: 

• ouderwetse, Duits of Hongaars aandoende huizen met versieringen (de stad is Duits geweest), 
• van die betonnen gebouwen met ronde uitbouwen en gebogen balkons 
• en tenslotte moderne flats, hotels en voetbalstadions, die aangelegd lijken te zijn op basis van bevolkingscijfers en verwachte verkeersstromen.

Langs die betonnen gebouwen is een 'modernisme-route' uitgezet, waar we een heel klein stukje van meepikten omdat het begon te regenen. Bij een aantal staan sprekende informatiezuilen. 

Ik verschrikte de anderen enigszins door het imposante gebouw van het Silezische Parlement veel mooier te vinden dan het Leeuwarder Provinciehuis. Dit is macht. Dat is playmobil.

Filmisch mooi is ook een van de eerste wolkenkrabbers van het land, waar ook de groepsfoto bovenaan is gemaakt. 

Volgens de sprekende zuil heeft David Lynch overwogen om hier een film op te nemen. Dat zegt niet zoveel, maar het gebouw is wel de hoofdpersoon, vertelt diezelfde zuil, in de film Budownictwo żelazno-szkieletowe, jego zasady i zastosowanie, oftewel 'IJzer-skeletconstructie, haar grondslagen en toepassingen', uit 1931. Die draaide in dezelfde bioscoop waar wij films zaten te kijken en ik had hem nu best ook willen zien.
(De bovenste foto is van Maciek Bajerski)