zondag 29 maart 2009

Het openvouwen van een paperback





Zo reageert Hans van der Heijde als je zijn roman ('De Republyk') openvouwt, wat ik altijd doe met paperbacks omdat ze dan beter lezen. (Foto Hannah van der Heijde).

,,Daar kan ik helemaal niet tegen!'', riep hij uit. Het boek was nog maar net gepresenteerd in boekhandel Van der Velde, ik had hem er voor het publiek wat vragen over gesteld. Het is een roman over de onafhankelijke republiek Friesland, er komt een journalist in voor die Asing Boshut heet.



Ik probeerde hem ervan te overtuigen dat het voor een boek beter is als je voor het lezen de rug openbreekt, eerst in het midden, dan nog twee keer in beide helften. Als je het niet doet kan de rug bij het lezen heel lelijk kromtrekken, als een gekantelde halve maan. Hierboven bijvoorbeeld 'Gravity's rainbow' van Thomas Pynchon, dat er overigens exra gehavend uitziet omdat ik het met rood plakband heb gerepareerd.

Volgens mij heb ik dat openvouwen geleerd van Roel, die ook de kaftjes weggooide van ingebonden boeken. Met dat laatste ben ik na een tijdje gestopt. Ook Mary-Jo Arns, die werkcollege gaf bij Engels, vouwde haar boeken open. Ze stopte er van alles bijin, zette strepen en schreef opmerkingen in de marge. Als je een boek uit had, vond ze, moest je de worsteling eraan af kunnen zien.

Dat openvouwen geldt voor pockets en paperbacks, bij een gebonden boek moet het anders. Dat leg je plat op tafel met de bladzijden recht omhoog, en dan vouw je als het ware langs de binnenkant van het kaft. Dat herhaal je om de twintig, dertig bladzijden. Goedkope gebonden boeken met van dat stijve papier blijven dan overigens nog niet open op tafel liggen, maar vooruit.

In de ogen van Hans is dat allemaal heiligschennis, net als bij de jongen die vroeger op Selwerd II woonde en de reeks Prive-domein verzamelde. Die deed die boekjes nauwelijks open bij het lezen, hij hield ze in een scherpe V-vorm voor zich. De boeken hadden na afloop zo naar de winkel teruggekund, of ze nooit een lezer hadden gehad.

PS: Coen Peppelenbos, die me foto's stuurde die ik niet heb gebruikt, is ook tegen het openvouwen van boekruggen, schrijft hij me.