donderdag 27 augustus 2009

Zarah Leander in Spanga





In Spanga was gisteravond de laatste uitvoering van Elektra, de opera van Richard Strauss en Hugo von Hofmannsthal. Bij het publiek was ook Rients Gratama, die vertelde dat hij al meer dan vijftig jaar op de planken staat.

,,Ik heb laatst een biertje gedronken met Johannes Heesters'', pochte ik. ,,Die zit nog langer in het vak.''

,,Ik zeg wel eens dat ik de Friese Johannes Heesters ben'', zei Rients. ,,Wist je dat ik Zarah Leander heb begeleid op haar laatste Nederlandse tournee?''

Hij vertelde dat de zangeres, roemrucht omdat ze een filmster was uit de nazitijd, in 1973 langs Nederlandse schouwburgen reisde met haar vaste pianist en echtgenoot Arne Hülphers. Rients begeleidde beide oudjes het podium op en af en praatte het programma aan elkaar. De naam Rients kon ze niet uitspreken, dat werd voor het gemak Johann.



De Leeuwarder Courant ging haar het optreden in Assen, in november 1973. S. J. van der Molen schreef: ,,Verder zat zij dik onder de schmink, droeg zij een bruine pruik en een beneden nauwsluitende jurk met boven een brede rij glittertjes, die haar brede boezempartij flikkerend en schitterend omlijnden.''

In Assen was het niet uitverkocht maar het Concertgebouw zat vol, vertelde Rients. ,,Allemaal nichten en travestieten. Dat publiek dweepte met haar.''

Rients had een kleedkamer boven (,,waar al die beroemde dirigenten ook hadden gezeten'') maar Zarah Leander zat in een tent op het podium. Ze was slecht ter been en kon alle trappen van het concertgebouw niet af.

Ver voor de voorstelling riep ze dan (hier deed Rients een lage stem na): ,,Johann! Johann!'' Hij kwam dan beneden om vijftien minuten haar hand vast te houden, want ondanks dat ze een ster was, had ze last van plankenkoorts.

,,Het was ook een sekreet'', vond Rients. ,,Ze werd na de voorstellingen overstelpt met bloemen, maar je moet niet denken dat ik er ook maar eentje kreeg.''