Johnson Molenaar

Veel musea in de Verenigde Staten hebben wel een gek onderdeel, en meestal zie je dat van verre wel aankomen. Maar in het Lyndon Baines Johnson Museum and Library in Austin, Texas was het een verrassing. Het is een van de elf musea in de Verenigde Staten dat gewijd is aan een president, daar zijn ze bij Herbert Hoover mee begonnen. Tien van de elf zijn officieel en krijgen geld van de staat, de elfde, gewijd aan Richard Nixon, heeft een aparte status en moet zich kennelijk zelf bedruipen.

Hoe dan ook, dat van Johnson, op het terrein van de University of Texas in Austin, is gratis toegankelijk, want zo wilde LBJ het zelf. Hij leeft al niet meer, maar de opening van het museum mocht hij als gepensioneerde president nog net meemaken. Zijn vrouw Ladybird leeft nog wel, ze woont in de buurt en komt geregeld langs. Dat wil zeggen, de laatste tijd wat minder, want ze is al negentig en ze gaat een beetje achteruit, vertelden ze me aan de balie.

Het gebouw is net een bunker, alleen de achtste, bovenste verdieping heeft ramen. Daar is het Oval Office van LBJ nagebouwd, met de originele meubels erin. Alleen is het kantoor hier op schaal 7:8 gebouwd, niemand weet hier waarom, zodat de meubels dus een tikje te groot lijken.

Vijf van de acht verdiepingen zijn alleen toegankelijk voor wie toestemming heeft de archieven door te lichten. Anderen kunnen die archieven alleen door een raam in de hal zien, vijf verdiepingen vol kasten met dozen, waarin correspondentie zit, allerlei belangwekkende knipsels, officiele rapporten en zelfs alle menus van etentjes op het Witte Huis met hoog buitenlands bezoek.

(Overigens stond hier in de kranten bijna niks over het bezoek van Balkenende, ik moest van jullie in Nederland horen dat die hier was. Gaf hij ook een officieel geschenk? Die slaan ze uiteindelijk op in dit soort musea, weet ik nu. Wat neemt zo'n Balkenende mee? Delfts blauw? Chocola? Drop? Een Hollandse Meester? Een artistieke foto van een massavernietigingswapen?)

De begane grond is gewijd aan de geschiedenis van LBJ en zijn presidentschap, de tijd dat ze in Nederland vanwege Vietnam Johnson Molenaar op de muren schilderden omdat Moordenaar niet mocht voor een bevriend staatshoofd. Hij begon nadat Kennedy vermoord was, maakte veel rassenrellen mee, Vietnam werd steeds erger, en Robert Kennedy en Martin Luther King werden vermoord. Dus in '68 kondigde hij op tv aan dat hij geen zin meer had. Nixon kwam en LBJ trok zich terug op een ranch in Texas.

De verrassing is op de tweede verdieping. Daar staat LBJ in pensioenhouding, een cowboyhoed op, een rol touw in de rechterhand, losjes geleund tegen een hoog hek. The humor of Johnson heet dit onderdeel, en als je op een knop drukt begint deze animatronische LBJ met zijn ogen te knipperen, schalks heen en weer te kijken, zijn hand zwaait als hij iets uit staat te leggen en zijn lippen bewegen. Hij vertelt vijf moppen, die ze van hem hebben opgenomen. Hij doet een beetje denken aan de vader van Christien, een vriendelijke praatgrage opa, die zelf nooit om zijn eigen malle verhalen in de lach zal schieten maar wel de hele tijd glundert bij het vertellen.

,,Het herinnert me aan een heldhaftige man die ik heb gekend, een leraar in Texas die in de tijd van de depressie erg om werk verlegen zat. Dus hij kwam bij de sollicitatiecommissie van deze school en die was nog verdeeld over de vraag of de aarde plat was of rond. De leraar, die de baan hard nodig had, zei: ,,I can teach it either way.''

Jongetje rent het huis binnen en zegt tegen zijn moeder: er zit een bergleeuw in de achtertuin. Dus de moeder neemt poolshoogte, maar ze ziet alleen de hond op het erf lopen. Ga jij maar naar je kamer, zegt ze, jokkebrok die je d'r bent, om aan God te bekennen wat je gedaan hebt.

Na een uur komt moeder boven. ,,Did you say your prayers? Yes. Did you tell God what you did? Yes. And what did God say? He said: I thought it was a mountain lion too.''

Het is vrij duur om zo'n pop te maken, ze zijn uitgevonden voor Disneyland. Daar is er bijvoorbeeld een van Lincoln, die een deftige speech houdt. Maar om er een te maken enkel en alleen om vijf moppen te tappen, dat is toch wel geniaal.