I: Erheen
,,Voor slechts 90 euro kunt u de huurauto omruilen voor een BMW uit de 3-serie'', zei de Ierse autoverhuurder.
,,Nee, het is zo wel goed'', zei Walraven, die de auto had gehuurd. Maar toen de man even weg was, keek hij me met glimmende ogen aan.
,,Of zullen we dat doen?'', vroeg hij.
,,Beslis jij maar'', zei ik. ,,Ik geef niet veel om auto's.''
De man moet dat hebben geroken, want toen hij terugkwam zei hij dat we de BMW ook voor 75 euro extra konden krijgen.
,,We doen het'', zei Wally.
Daarmee was de rit Dublin-Galway een peuleschil geworden.
II. Bijna daar
In het hotel in Clifden hing op de overloop een schilderij van Herman. Het was zo'n beetje het eerste dat we er zagen. Alsof Herman ons begroette.
III. Daar
We hadden dit huis van Herman en Suzanne nog nooit gezien, we wisten er niet meer van dan dat het een stuk kleiner moest zijn dan hun vorige huis. Het was tussen Clifden en Ballyconneely in, in een landschap van meren en heidevelden met stenen muurtjes.
Nummers hebben die huizen niet, maar de taxichauffeur meende dat hij het zo ook wel zou vinden. Dat klopte. Er stonden een stuk of tien auto's op het terrein.
,,We zijn twee dagen aan het opruimen geweest'', vertelde Lol, een bevriende kunstenaar met felle ogen en een baardje.
,,Overal stonden nog verhuisdozen en we moesten een kamer leegmaken voor Herman.'' Die kamer hadden ze wit geverfd, dat hoort zo als je er een overledene inzet.
Op het laatst leek het nog mis te zullen gaan. Omdat Herman gecremeerd gaat worden moet hij in een speciale kist, die moeilijk te krijgen was terwijl ook nog veel zaken gesloten waren omdat het een bank holiday was. Pas een heel eind verderop was er een gevonden, op het laatste nippertje.
,,Typisch Herman'', zei Lol. ,,Hij was bijna te laat voor zijn eigen wake.''
§ Half zes in de middag zette de taxi ons af. Binnen brandde de haard en zat Lynne Saoirse harp te spelen, van die sprookjesachtige pingelmuziek. Later zong een jongere vrouw met lang rood haar een klaaglijk lied. Dat was in de huiskamer, waar een portret dat Lol van Herman had gemaakt aan de muur hing.
De keukentafel stond vol eten, dat steeds werd aangevuld met zalm, zoutjes, sandwiches, verjaardagstaart. En er was heel veel te drinken, wat iedereen dan ook deed.
Suzanne liep mee het achterkamertje in, waar Herman lag tussen de brandende kaarsen. Aan de muur hing een oud zelfportret van hem, vitaal met woest haar. In de verrassend smalle kist, met satijn afgezet, was hij een mager wassen beeld. Het was nogal aangrijpend.
In de loop van de nacht stopten mensen van alles in die kist, witte rozen, weed, een boek van Carlos Castaneda, dat Suzanne er 's morgens weer uit heeft gehaald omdat het niet van Herman was.
,,Hij heeft geen pijn gehad'', vertelde ze. En: ,,Ik heb helemaal niet het gevoel dat hij hier nog is. Hij is volgens mij in sneltreinvaart naar een betere plek vertrokken. Daar zou hij zelf veel meer over kunnen zeggen.'' Dan knikte iedereen, want over dat soort zaken dingen kon Herman uren doorgaan. Voor zijn dozen vol esoterische boeken moet nog een bestemming gevonden worden.
§ Gesprekken gingen ongeveer zo:
,,Hello, what's your name?''
,,I am Asing, nice to meet you.''
,,Nice to meet you too, Hassim. How did you know Herman?''
Een mevrouw was Herman's vorige arts. Zij was half-Frans en kende de fabel van de raaf en de vos uit haar hoofd, net als ik. Die hebben we samen opgezegd.
Een oude man met grijs haar, een tweedjasje en spuug op zijn kin vertelde een onverstaanbare anekdote over Herman, waar hij zelf erg om moest lachen. Het ging over het koken van een kreeft, die deze oude man, toen Herman even niet oplette, in zijn binnenzak had gestoken.
Een man in pak was barpianist, toen hij Herman had leren kennen. Hij komt uit Litouwen, maar werkte in deze omgeving. Herman had hem aangeraden naar het conservatorium in Den Haag te gaan, een raad die hij had opgevolgd.
Nu is hij klassiek geschoold pianist, met een voorliefde voor jazz, en speelt hij in Dublin. De zaken gaan niet echt goed, want er is minder vraag naar muziek dan jaren geleden.
Een mevrouw uit Wiesbaden met een huisje hier in de omgeving vertelde dat ze de Ierse traditie van wakes zo mooi vindt, dat ze het tien jaar geleden voor haar man, die chirurg was, had georganiseerd.
Maar dat was thuis in Duitsland, waar je een hele papierwinkel doormoet om toestemming te krijgen een stoffelijk overschot in je huis te halen.
Een buurman met wit haar en een vriendelijk gezicht sloeg me op de borst toen hij hoorde dat we uit Nederland waren overgekomen. ,,You're good men'', zei hij. ,,You're good men.''
Dat hoop ik maar. Want ergens rond een uur of twee, half drie had ik zoveel bier en whisky gehad, dat ik mensen ging bellen (alsnog mijn excuus) en uiteindelijk op een stoel in de kamer bij Herman in slaap ben gevallen. Wat vast niet zo hoort bij een wake.
Gelukkig gebeurden er meer eigenaardige dingen. Om een uur of negen in de ochtend gingen we terug naar ons hotel.
Dinsdagavond hoorden we in de ene pub in Dublin 'You can't always get what you want' en in de volgende 'Always look on the bright side of life.''
Meer boodschappen van Herman, nemen we maar aan.
(De foto van het huis is van Walraven)
