1:
,,Kijk, je hebt normale mensen en je hebt mensen met een kerkelijke achtergrond. Daar kun je best goed mee omgaan, maar als het erop aankomt gaan ze naar een ander, een dominee of zo. Ze laten nooit het achterste van hun tong zien. Dat is niet erg, je moet het alleen even weten'', vertelde Oene, die vroeger voor de krant over klassieke muziek schreef.
Zo leerden Kirsten en ik onderweg naar Oosterwolde een wijze, cynische les over de omgang met gelovigen. Oene reed mee naar Hotel de Zon daar, waar een gerestaureerd bioscooporgel zou worden onthuld.
2:
Dat orgel (het is trouwens nooit in een bioscoop gebruikt, alleen in een Leeuwarder danscafe met een twijfelachtige reputatie) zat in het huis van Taco en Wietske Tiemersma in Leeuwarden. Taco Tiemersma stak een smak geld en veel vrije tijd in dat orgel, dat een groot deel van het huis in beslag nam. Want naast orgelijpen zitten er ook castagnetten in, buisklokken, vogelgekwetter en zelfs een sirene.
Toen Taco Tiemersma overleden was, zat zijn weduwe met dat orgel in haar maag. Het was al met al wel zo duur als een klein tweede huis, maar haar Leeuwarder woning was er onverkoopbaar door. Na lang leuren kwam het in Hotel de Zon terecht. Vier oudere heren hebben het gerestaureerd en hadden zich voor deze ochtend in hun zondagse pak gestoken. ,,Dat is mijn opa'', wees een jongetje dat voor me zat.
Een van die vier bespeelde het orgel, om te laten horen wat het kon. Het was schools en saai en toen was het pauze. Daar raakte ik aan de praat met een welgedane Britse organist, die na de pauze zou optreden.
,,U bent Colin Powell'', vroeg ik toen ik me aan hem voorstelde.
,,Nee ik ben Chris Powell'', verbeterde hij. ,,Colin Powell was minister van Buitenlandse Zaken in de United States.''
Chris Powell had een stropdas met glitters en vertelde graag over bioscoop- en dansorgels. Hij treedt per jaar een keer of 180 op, tot in Nieuw-Zeeland toe, en werkt de rest van de tijd voor Roland, van die keyboards. Dit orgel is relatief klein, zei hij. Verderop, in Steenwijk, is een grotere en in Nederland zijn er dan nog een stuk of acht.
Toen trok hij een helblauw variété-colbert met nog veel meer glitters aan (,,je moet er wat van maken, het publiek zit de hele tijd tegen een rug aan te kijken'') en begon het orgel zo fanatiek te bespelen dat ik vreesde dat er rook uit zou komen. Anderhalve eeuw Britse Music Hall spoot er in een keer uit.
Cole Porter, Misty, Barry Manilow, een cancan, zijn handen galoppeerden over de drie klavieren, zijn voeten dansten bezeten over de pedalen, hij schakelde de registers in en uit alsof de wereld over vijf minuten zou vergaan en achter de coulissen (waar het orgel eigenlijk staat) klonk een orkest dat in een keer krankzinnig was geworden.
Nog zo'n uitvoering en de vier oudere heren kunnen weer opnieuw aan het restaureren.
3.
Wietske Tiemersma was door dat alles ontroerd, af en toe liet ze een traantje lopen. En ze wilde per se met Chris Powell op de foto, want die had het orgel weer tot leven gebracht en daarmee haar man ook een beetje, zei ze.
