vrijdag 7 juni 2024

Gejaagd door de wind




Er zijn 2550 investeerders in Windpark Fryslân. Woensdagmiddag mocht een aantal van hen meevaren op de Regina Andrea, om de wentelende gevaartes onder de Afsluitdijk van dichtbij te bekijken. Aan boord waren hapjes en drankjes. Ik heb er niet in geïnvesteerd, maar was met een van die 2550 mee. 

Van tevoren was er een praatje van directeur Symen de Boer, die in 2008 begonnen is en nog steeds een enthousiaste indruk maakt. Hij overdonderde de investeerders met cijfers: 89 molens, zoveel GWh per jaar, genoeg voor meer huishoudens dan Friesland heeft, ze staan in een zeshoek, in doorsnee 600 meter uit elkaar, en niet recht achter elkaar maar in een bocht, zodat ze elkaar de wind niet uit de wieken nemen. Net als kerstlampjes zijn ze in strengen verdeeld (zes), elk verbonden door een kabel.

En hoewel ze eerst van die rode lichtjes bovenop hadden, voor het vliegverkeer, staan die sinds kort uit. Ze gaan pas aan als er werkelijk vliegverkeer in de buurt is. Wel zo rustig. Ik kan me herinneren dat je ze vanaf de boerderij in Kûbaard kon zien.

,,Zijn er vragen'', sloot Symen de Boer af. 

Voor me staken twee kritische aandeelhouders de hand op.

,,Hoe zit het met de vogels'', vroeg de ene. ,,Daarvoor zijn die draaiende wieken een gehaktmolen. Terwijl er is uitgezocht dat als je een wiek zwart verft, er minder vogels doodgaan.''

,,Het woord gehaktmolen gebruiken we niet'', zei Symen. ,,Dat is overdreven.'' Deze windmolens zijn gemaakt in de tijd dat dat onderzoek nog moest gebeuren en zo'n wiek verf je niet zo makkelijk in een ander kleurtje. Bovendien is onduidelijk wat het voor effect zou hebben, bijvoorbeeld als de felle zon erop staat.

Haar buurman zei: ,,In 2045 moeten de wieken vervangen worden. En ze zijn van composiet. Wat gaat daarmee gebeuren?''

Composiet is nu een probleem, erkende Symen. Maar het is nog geen 2045 en er wordt veel onderzoek naar gedaan - wie weet wordt daar in de tussentijd iets op gevonden. Verder waren er geen vragen. 



Toen we tussen de zoevende molens doorvoeren - er stond een stevige bries, het water spatte over het dek - en zwaaiden naar een monteur op een van de 89 balkonnetjes bedacht ik dat je de 267 wieken (rotorbladen, zegt Symen) tegen die tijd ook zou kunnen verloten onder de aandeelhouders. Die kunnen hem als surfplank voor het hele gezin gebruiken, als brug over een brede sloot leggen of gewoon als bijzonder object in de tuin.

,,Dank je de koekoek'', zei een man aan wie ik het voorstelde. ,,Kijk zelf maar, die dingen zijn 65 meter lang. Daar kun je echt niks mee.''